Băng qua những tuyến đường đất đỏ ngoằn ngoèo, luồn sâu vào những cánh rừng keo, tràm, ngược lên đồi Ruộng Cột xã Phong Thu, chúng tôi mới đến được đập Khe Mang. Trước mắt chúng tôi là hệ thống cống dẫn nước nứt nẻ, khô đáy, chỉ còn một lớp bê tông mỏng ngả màu.
Ông Lê Đức Dỹ, Trưởng thôn, Đội trưởng Đội sản xuất Nông nghiệp Huỳnh Liên cho biết: “Đập Khe Mang được đầu tư xây dựng từ năm 1983 phục vụ tưới tiêu cho 60 ha lúa 2 vụ và hoa màu của HTX Vĩnh Nguyên và Đội sản xuất Nông nghiệp Huỳnh Liên. Tuy nhiên, do công trình đã xuống cấp trầm trọng, nên không phát huy hiệu quả. Hệ thống cống lấy nước đập Khe Mang không giữ được nước, nên thường xuyên khô đáy. Tuyến mương dẫn nước dài khoảng 3km bằng bê tông cũng đã mục nát theo thời gian”.
Theo người dân, ngoài xuống cấp, hệ thống cống lấy nước do xây dựng quá cao so với mực nước của đập Khe Mang, nên vào mùa khô không thể lấy nước từ đập. Ông Nguyễn Huề, Phó Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Vĩnh Nguyên chia sẻ: “Nhiều năm nay, để có đủ nguồn nước tưới cho 2 vụ lúa, bà con chúng tôi buộc phải chạy máy dầu hoặc máy điện rất tốn kém. Nếu chạy máy dầu số tiền chi phí cao, khoảng 80 triệu đồng/năm; chạy máy điện, chi phí có ít hơn, nhưng cũng tiêu tốn khoảng 40 triệu đồng/năm”.
Tính toán của người trồng lúa ở Vĩnh Nguyên và Huỳnh Liên cho thấy, do thiếu nước, vụ hè thu xem như không sản xuất, chỉ được một phần vụ đông xuân, năng suất, chất lượng lúa không cao. Tại HTX Nông nghiệp Vĩnh Nguyên, vụ đông xuân và hè thu đưa vào canh tác 60 ha lúa, nhưng do thiếu nguồn nước tưới, nên chỉ sản xuất được 10 ha. Ở Huỳnh Liên cũng vậy, chỉ chủ động được nguồn nước tưới vụ đông xuân, vụ hè thu xem như không.
Khắc phục khó khăn cho người dân, UBND huyện Phong Điền đã trích kinh phí 274 triệu đồng, giao Ban Đầu tư và Xây dựng huyện làm chủ đầu tư tiến hành tu sửa, nâng cấp hệ thống lấy nước tưới ở đập Khe Mang. Tuy nhiên, kinh phí ít, nên chỉ khắc phục phần nào tuyến kênh mương, còn cống chính lấy nước tại đập Khe Mang hư hỏng nặng, chưa khắc phục được.
Ông Trịnh Đức Hùng, Chủ tịch UBND huyện Phong Điền khẳng định: “Trước ý kiến, kiến nghị của cử tri, công trình thủy lợi đập Khe Mang đã được HĐND, UBND huyện đưa vào danh sách những công trình thủy lợi trên địa bàn cần tiến hành xây dựng, sửa chữa mới trong năm 2016”.
“Do kinh phí lớn, nên huyện đang xin nguồn kinh phí của tỉnh. Hiện Sở Tài chính đang tham mưu UBND tỉnh thống nhất chủ trương, với kinh phí đầu tư khoảng 2,5 tỷ đồng; trong đó, UBND tỉnh cấp 2 tỷ đồng, còn lại do nguồn ngân sách huyện. Khi có kinh phí, công trình sẽ được tiến hành sửa chữa, làm mới ngay”, ông Nguyễn Văn Dũng, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Phong Điền cho biết.
Anh Phong