Niềm vui
Cánh đồng Thủy Phù (TX. Hương Thủy) bắt đầu nhộn nhịp tiếng cười nói xen lẫn tiếng máy gặt, tiếng xe vận chuyển lúa về điểm tập kết.
Khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, góp phần xây dựng nông thôn mới (Trong ảnh: Công ty Quốc Trung đầu tư nhà máy ấp trứng tại xã Quảng Lợi, Quảng Điền)
Ông Nguyễn Văn Tình nhanh tay vác bao lúa lên bờ tươi cười: “UBND tỉnh mới công nhận xã đạt chuẩn NTM nên phải gặt hái khẩn trương, kết thúc mùa vụ sớm để còn cùng xã, thôn đón bằng công nhận đạt chuẩn NTM”. Vui vì họ chính là người cảm nhận sâu sắc nhất những đổi thay của quê hương mình. Không chỉ đơn giản là giao thông, thủy lợi, nhà cửa khang trang… mà nhận thức của người dân đang có những thay đổi, khẳng định họ là chủ thể thực sự trong xây dựng NTM.
Ông Lê Hữu Trí, Phó Chủ tịch UBND xã Thủy Phù nhớ về ngày mới bắt tay xây dựng NTM, xã chỉ mới đạt 7 tiêu chí. Những rào cản về thu nhập, hộ nghèo, hạ tầng là thử thách lớn của địa phương trong quá trình thực hiện. Khó nhất là đa số người dân sống dựa vào sản xuất nông nghiệp, thu nhập chỉ đạt 20 triệu đồng/người/năm và tỷ lệ hộ nghèo chiếm đến 7,19%; chủ yếu hộ nghèo đều neo đơn, người già, bệnh tật nặng, để thực hiện các giải pháp thoát nghèo hết sức khó khăn.
Nét khởi sắc ở Thủy Phù là những tuyến đường liên thôn, xóm được bê tông hóa khang trang. Với nguồn kinh phí gần 50 tỷ đồng, trong đó Nhân dân đóng góp hơn 14,2 tỷ đồng, bê tông hoá 9 đường trục xã, 45 đường trục thôn, 42 đường ngõ xóm và 6 đường giao thông nội đồng. Hàng tháng, địa phương tiến hành ra quân tổng dọn vệ sinh đường làng ngõ xóm, cắt tỉa cây cối dọc các tuyến đường. Nhiều hộ còn trồng hoa dọc bờ rào, hàng dậu, tạo sắc diện mới cho các tuyến đường thôn, xóm.
Tại buổi lễ công bố danh hiệu xã đạt chuẩn NTM cho xã Quảng Công mới đây, ông Lê Duận, Chủ tịch UBND xã Quảng Công nói chắc nịch: Sau khi được công nhận, chúng tôi sẽ tập trung duy trì và phát huy các tiêu chí NTM hướng đến xây dựng Quảng Công thành xã NTM nâng cao, xã NTM kiểu mẫu của tỉnh.
Hướng đến xã nông thôn mới nâng cao
Ông Lê Hữu Trí, Phó Chủ tịch UBND xã Thủy Phù nhận định, khi đời sống nâng cao, chất lượng các tiêu chí sẽ phải thay đổi để phù hợp với tình hình mới, nhất là khi tỉnh đã ban hành các tiêu chí xây dựng xã NTM nâng cao, kiểu mẫu.
Nông dân tham gia xây dựng nông thôn mới ở Quảng Phú
Để duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt được, xã sẽ tiếp tục phát động các phong trào thi đua hoàn thành mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội địa phương; tăng cường tuyên truyền, vận động Nhân dân; rà soát, điều chỉnh, bổ sung các tiêu chí phù hợp với tình hình thực tế địa phương, nâng cao chất lượng những tiêu chí NTM đã đạt được. Cùng với đó sẽ chọn 1 đến 2 thôn điểm xây dựng thôn kiểu mẫu; nâng cấp, tu sửa các tuyến đường liên thôn, liên xã, công trình hạ tầng cơ sở, tránh tình trạng xuống cấp…
Ông Phạm Quyền, Phó văn phòng Điều phối Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (Chương trình MTQGXDNTM) thông tin, thời gian tới tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện Chương trình MTQGXDNTM gắn với đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, triển khai mạnh mẽ chương trình mỗi xã phường một sản phẩm; trong đó, tập trung triển khai xây dựng tiêu chí nâng cao đối với các xã đạt chuẩn NTM, xây dựng NTM trong quá trình đô thị hóa.
Ông Phạm Quyền cũng chỉ rõ thực tế, các xã luôn phải đối diện với tình trạng hụt chuẩn do không thể duy trì mức độ đạt năm sau cao hơn năm trước. Đơn cử như bình quân 1 cư dân NTM 2018 phải đạt mức thu nhập 35 triệu đồng/năm, sang năm 2019, con số này là 38 triệu đồng và năm 2020 là 41 triệu đồng. Các xã NTM cũng như các địa phương nói chung đều phải đối diện với những khó khăn đến từ yếu tố khách quan, nguồn lực dành cho Chương trình MTQGXDNTM một số thời điểm chưa đáp ứng đủ, kịp thời so với kế hoạch đề ra. Đây sẽ là thách thức rất lớn trong xây dựng NTM nói chung và NTM nâng cao của địa phương trong thời gian tới.
Theo ông Quyền, ngoài tăng thêm nguồn lực cho Chương trình MTQGXDNTM, Trung ương cần rà soát lại các mục tiêu, nội dung cụ thể, phù hợp với việc huy động nguồn lực. Xây dựng cơ chế xã hội hoá nguồn lực, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn, phát huy vai trò của người dân trong xây dựng NTM. Chính phủ, các Bộ, ngành Trung ương cần nghiên cứu điều chỉnh mềm hóa 1 số tiêu chí phù hợp với thực tế các địa phương, có cơ chế hỗ trợ vốn thực hiện tiêu chí huyện NTM.
Theo kế hoạch, đến 2020, toàn tỉnh có 31 xã đạt chuẩn NTM, tương đương mỗi năm bình quân hơn 10 xã đạt, phấn đấu có 1 đến 2 xã đạt chuẩn NTM kiểu mẫu. Riêng 2 huyện điểm NTM Quảng Điền và Nam Đông phấn đấu đạt chuẩn huyện NTM vào năm 2020; thị xã Hương Thủy phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM vào cuối năm 2019.
Bài, ảnh: Hoàng Anh