Phân cấp thu ngân sách: Cụ thể sẽ chủ động hơn

Nhà máy bia Carlsberg đóng góp nguồn thu đáng kể cho ngân sách. Ảnh: Huda tour

Khó bù hụt thu

Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2018 của Sở Tài chính diễn ra hồi đầu năm nay, khi được mời để thông tin về tình hình thu ngân sách trên địa bàn TP. Huế năm 2017, Phó Chủ tịch UBND TP. Huế Trần Song ngắn gọn: “Bức tranh thu ngân sách của TP. Huế khá mờ mịt”. Câu nói này khiến hội trường ồ lên và không ít người bật cười, bàn tán. Thế nhưng, sau giải thích của ông Song, hội trường im lặng, thay vào đó là những cái gật đầu, đồng tình với những vướng mắc, khó khăn mà TP. Huế gặp phải trong quá trình triển khai công tác thu ngân sách trên địa bàn.

Theo ông Song, từ đầu năm đến gần giữa tháng 12/2017, TP. Huế gần như chắc chắn các nguồn thu đạt như kế hoạch để đảm bảo nguồn chi khi nguồn thu tiền sử dụng đất đạt khá tốt. Tuy nhiên, đến giữa tháng 12/2017, Cục Thuế và Kho bạc Nhà nước tỉnh có sự điều chỉnh giảm số thu được hưởng nên TP.Huế hụt thu 39 tỷ đồng. Đây là một con số không hề nhỏ, nếu không có nguồn thu này, TP. Huế khó đảm bảo các nguồn chi, dù đã cắt giảm tất cả những khoản chi không cần thiết, song nguồn hụt thu này, TP. Huế không biết lấy gì để bù đắp.

Tour tham quan Nhà máy bia Carlsberg thu hút khá đông du khách. Ảnh: Huda tour

Năm 2018, sau khi rà soát các khoản thu, TP. Huế dự kiến sẽ hụt thu khoản 113 tỷ đồng, trong đó, nguồn thu được giao cho TP. Huế thu hụt khoảng 78 tỷ đồng, còn lại là nguồn thu HĐND tỉnh giao cho Cục Thuế tỉnh thu để TP. Huế hưởng hụt thu khoảng 35 tỷ đồng. Do đó, lãnh đạo UBND TP. Huế đề nghị cần có sự cân đối, phân cấp từ đầu năm để địa phương chủ động hơn trong xử lý thiếu hụt nguồn thu.

Chủ tịch UBND huyện Phú Lộc Nguyễn Văn Mạnh cho rằng, do chưa được phân cấp cụ thể nguồn thu nên địa phương khá bị động trong xây dựng các kế hoạch chi cũng như giải pháp bù đắp nguồn thu thiếu hụt. Dù nguồn thu từ lĩnh vực kinh tế ngoài quốc doanh vượt kế hoạch, song nguồn thu này do Cục Thuế tỉnh thu nên địa phương chỉ biết chờ đến cuối năm mới được thông báo và nếu có hụt, địa phương cũng khó tìm được giải pháp hiệu quả để bù thu.

Cùng quan điểm này, lãnh đạo huyện Phú Vang cũng bày tỏ mong muốn được phân cấp cụ thể một số nguồn thu nhằm chủ động hơn trong công tác thu ngân sách và gắn trách nhiệm các địa phương khi có nguồn thu không đạt kế hoạch. Riêng khoản thu sử dụng đất, địa phương luôn cố gắng đạt kết quả cao nhất để có nguồn bù hụt thu. Minh chứng cho điều này, lãnh đạo huyện Phú Vang thông tin, dù được giao thu tiền sử dụng đất cả năm 2018 là 70 tỷ đồng, song chỉ trong vòng chưa đầy 2 tháng đầu năm 2018, huyện đã thu được khoảng 50 tỷ đồng, đạt hơn 70% kế hoạch. Tuy thế, nếu một số khoản thu được hưởng bị hụt với số lượng lớn, huyện cũng khó tìm được nguồn thay thế.

Thi công dự án kè chắn sóng ở xã Quảng Công. Ảnh: Tâm Huệ

Thị xã Hương Thủy dù chỉ hụt thu 4% với khoản thu ngoài quốc doanh và đã có nguồn khác để bù; tuy thế, việc chưa được phân cấp trong một số nguồn thu khiến địa phương khá lúng túng. Đó là chưa kể, việc một số doanh nghiệp dù đóng trên địa bàn nhưng lại đóng thuế nơi khác khiến địa phương mất nguồn thu. Do đó, lãnh đạo Phòng Tài chính-Kế hoạch thị xã Hương Thủy đề nghị cần tạo điều kiện cho địa phương thu các khoản thuế liên quan của doanh nghiệp có trụ sở đóng trên địa bàn.

Chủ động trong thu, chi

Cũng tại hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành tài chính, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Cao cho rằng, khi cân đối các nguồn thu, ngành thuế, kho bạc… đã tìm mọi cách để bù các khoản hụt chi, tuy thế vẫn khó để đáp ứng được tất cả các khoản; do đó, các địa phương cần linh động trong cân đối nguồn chi, cái gì cần ưu tiên chi thì chi, không cần thiết thì cắt giảm. Do đó, lãnh đạo tỉnh yêu cầu người đứng đầu các địa phương cần gắn vai trò, trách nhiệm trong công tác thu ngân sách. Hàng tháng, hàng quý cần phải có báo cáo, dự báo nguồn thu, nếu hụt thu cần có giải pháp kịp thời chứ không đợi đến cuối năm mới xử lý.

Nhiệm vụ thu ngân sách năm 2018 theo lãnh đạo tỉnh là khá nhẹ nhàng, khi số giao không bằng số thu năm 2017, tương ứng khoảng hơn 6.830 tỷ đồng, thế nên Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các địa phương không chỉ thu đạt mà phải vượt ít nhất 200-300 tỷ đồng, tức phải trên 7.000 tỷ đồng. Thuận lợi là hiện Nhà máy bia Carlsberg Việt Nam từ Hà Nội đã di dời vào Huế sản xuất. Dự kiến, sản lượng bia sản xuất sẽ tăng lên gấp đôi trong thời gian tới là điều kiện tốt để tăng nguồn thu ngân sách cho tỉnh. Một số dự án lớn cũng được triển khai là tín hiệu tốt cho nguồn thu ngân sách năm nay, như Nhà máy năng lượng điện mặt trời, Khu du lịch nghỉ dưỡng cao cấp Laguna nâng tổng mức đầu tư lên 2 tỷ USD... Tuy nhiên, nhiệm vụ quan trọng khác nhằm đảm bảo nguồn thu được sử dụng hiệu quả là tăng cường công tác quản lý nguồn chi, giảm chi những khoản không cần thiết như mua sắm xe, chi phí hội họp… để tập trung cho chi đầu tư phát triển và những mục tiêu quan trọng khác.

Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành thuế vừa diễn ra, UVTW Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Lê Trường Lưu cũng lưu ý ngành thuế cần có sự phân cấp, phân bổ rõ ràng hơn từ đầu năm để các địa phương chủ động trong các nguồn thu, không thể để tình trạng “tỉnh thu, huyện hưởng” kéo dài, làm khó cho cả hai bên, bên làm việc cũng không mặn mà và bên hưởng khi đáp ứng đủ nhu cầu thì phấn khởi, khi thiếu thì trách móc, lúng túng tìm nguồn bù.

Đối với việc phân bổ nguồn thu, theo Phó Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Phạm Minh Kiên, các nguồn thu đều đã được phân cấp theo quy định của Nhà nước, khoản nào do Cục Thuế tỉnh thu, khoản nào do địa phương thu đều đã được quy định rõ, không thể điều chỉnh khi chưa có văn bản hướng dẫn của Bộ Tài chính, Tổng Cục Thuế. Tuy vậy, ngành thuế sẽ rà soát các nguồn phân bổ để địa phương chủ động hơn khi bị hụt thu. Với việc thu thuế đối với doanh nghiệp đóng trên địa bàn, ông Kiên cho hay, lâu nay vẫn thực hiện như vậy, tuy nhiên, xảy ra tình trạng doanh nghiệp ở một nơi nhưng nộp thuế nơi khác là do doanh nghiệp chuyển địa điểm hoạt động nhưng phần mềm chưa cập nhật địa chỉ mới. Khi hoàn tất việc cập nhật, ngành thuế sẽ chuyển trả số thuế về đúng địa phương được hưởng.

TÂM HUỆ