Trước năm 1975, mẹ tôi một nách nuôi bốn con dại. Chồng thoát ly kháng chiến, bà làm nghề bán mắm, đi hết chợ phiên này đến chợ phiên khác, vậy mà khi bà mất, đào nơi bà cất cũng được hơn 3 lượng. Thế mới biết, một thời người dân của chúng ta tằn tiện đến mức nào. Họ xem vàng như là món của để dành, phòng thân phòng thổ ra sao. Không chỉ riêng mẹ tôi mà hầu hết người dân đều vậy. Một thời, những gì giá trị nhất được trao đổi bằng vàng. Một cái nhà, một chiếc xe máy, một chiếc đồng hồ citizen… đều trao đổi bằng vàng cả. Cái nhà mấy chục lượng vàng, ở những thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh thì tính đến mấy trăm lượng; chiếc xe 78, 81… mấy “cây”; chiếc đồng hồ mấy chỉ. Vàng cũng là thứ cho con lúc dựng vợ gả chồng để chúng làm vốn làm ăn.
Người dân mua vàng tại hiệu vàng Phước Lộc. Ảnh: MC
Bây giờ, đời sống đã khá giả, nhiều nhà rất giàu có cho con đến cả cái nhà, chiếc ô tô nhưng trong nghi thức lễ hỏi thế nào cũng có vàng. Thế mới biết, vàng quan trọng như thế nào với người dân Việt. Với người dân Huế, một nơi được nhiều người ví là “giàu ngầm” thì vàng lại càng quan trọng, đặc biệt là thế hệ lớn tuổi. Gần đây có ngày Vía Thần tài, nhiều người dân đổ xô đi sắm vàng cầu may. Đã có lần, trên diễn đàn Quốc hội, có đại biểu còn đề xuất tìm cách nào đó để huy động vàng trong dân như là một nguồn vốn cho Chính phủ đầu tư phát triển. Người ta ước tính, số vàng trong dân lên đến nhiều tấn.
Chính vì thói quen tích trữ vàng nên những biến động về giá vàng được phần lớn người dân quan tâm. Những đợt biến động mạnh làm cho nhiều người thu được lời và cũng có nhiều người chịu lỗ. Vàng bây giờ không phải chỉ để tích trữ như trước mà trở thành một kênh đầu tư. Những nhà đầu tư lớn khi lời thì thu rất nhiều nhưng khi lỗ cũng rất nhiều.
Sau nhiều năm giá vàng yên ắng, chỉ dao động trong một biên độ rất hẹp, có lúc đi ngang, thì bước qua năm 2020, giá vàng đã có một đợt biến động rất mạnh. Nhiều người đổ xô mua vàng làm cho cầu tăng cao. Người ta cho rằng, đây là do sức tác động tâm lý từ đợt dịch COVD-19. Giá vàng cứ tăng nhảy vọt, đỉnh điểm đạt vào vào tối ngày 24/2, giá vàng thế giới đạt 1.688 USD/ounce. Giá vàng SJC trong nước cũng đạt 49 triệu đồng/ lượng. Khi giá vàng thế giới sụt giảm đến 44 USD/ounce thì giá vàng trong nước cũng bốc hơi đến hơn 2 triệu đồng/ lượng.
Lượng vàng giao dịch ở Huế bao nhiêu trong một ngày là điều khó biết được, nhưng chắc chắn là không nhỏ. Cứ nhìn một lượng người rất lớn giao dịch ở các thương hiệu vàng tư nhân nổi tiếng ở Huế thì chúng ta cũng đoán ra được điều này. Tất nhiên, kênh đầu tư nào cũng chứa đựng rủi ro. Song, với những nhà đầu tư chuyên nghiệp, họ có đủ công cụ để phân tích, đoán định xu hướng thị trường… thì đỡ rủi ro hơn. Những người mua vàng tích góp hoặc “tát nước theo mưa”, thấy giá vàng lên, nhiều người đi mua vào, mình cũng đi mua theo thì rất dễ chịu lỗ. Đợt biến động giá vàng mạnh vừa rồi, người dân Huế chịu lỗ bao nhiêu? Cứ giá sử như thời điểm hiện tại người dân Huế chịu lỗ 10 đồng. Giá vàng đang xu hướng xuống. Có khi số lỗ không dừng lại ở đây mà có thể sẽ 20 đồng hoặc nhiều hơn nữa, nếu giá vàng tiếp tục đà lao dốc.
Lê Phương