Liên đoàn Lao động tỉnh tổ chức tập huấn, trang bị kiến thức cho đội ngũ cán bộ công đoàn các cấp
Cán bộ chuyên trách chưa đảm bảo
Đi làm từ nhiều năm nay, song chị Châu Ngọc Linh, công nhân Công ty TNHH may Việt Nhật, cụm công nghiệp An Hòa, TP. Huế vẫn chưa gia nhập tổ chức công đoàn. Chị Linh chia sẻ: “Tôi thấy giữa đoàn viên và người lao động không có gì khác nhau. Mọi chế độ phúc lợi từ nghỉ dưỡng, tiền thưởng đều được công ty hỗ trợ như nhau, nên tôi chưa mong muốn tham gia công đoàn”. Chia sẻ của chị Linh cũng là câu trả lời của nhiều người lao động khi được hỏi về tổ chức công đoàn.
Bà Trịnh Ngọc Thùy Nhi, Giám đốc Nhân sự, Chủ tịch Công đoàn cơ sở Công ty TNHH Laguna Việt Nam cho biết, Công đoàn cơ sở Công ty TNHH Laguna Việt Nam hiện có 328/630 lao động. Lý do là người lao động chưa tìm thấy lợi ích khác biệt khi gia nhập công đoàn. “Mặc dù được công đoàn cấp trên gợi ý công đoàn công ty nên tích lũy kinh phí, tổ chức hoạt động riêng cho đoàn viên để thu hút người lao động tham gia tổ chức công đoàn, tuy nhiên đội ngũ cán bộ công đoàn cơ sở mỏng, lại kiêm nhiệm nên chưa có thời gian tổ chức”, chị Nhi nói.
Thực tế cho thấy, cán bộ CĐCS ở doanh nghiệp là người của doanh nghiệp, ăn lương do chủ doanh nghiệp trả, nên dù có yêu cầu hay đòi hỏi quyền lợi gì cho NLĐ cũng ở mức độ cho phép. Chưa kể, chất lượng tham gia của Ban Chấp hành công đoàn doanh nghiệp vào việc xây dựng, sửa đổi các nội quy, quy chế, các chính sách lương, thưởng, đãi ngộ, tái sản xuất sức lao động của công ty còn yếu, công đoàn chưa bảo vệ tốt được quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, nhất là ở các doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Nhiều doanh nghiệp công đoàn chưa đại diện được cho công nhân ký thỏa ước lao động tập thể. “Nguyên nhân dẫn đến vụ ngừng việc tập thể tại Công ty Bilion Max hồi đầu tháng 1 năm nay là do trong thỏa ước lao động tập thể, nội dung tiền thưởng tết doanh nghiệp chỉ đưa vào một cách chung chung, thiếu cụ thể nên dẫn tới hiểu lầm, gây bức xúc cho người lao động”, ông Lê Minh Nhân, Chủ tịch LĐLĐ tỉnh cho biết.
Mặt khác, công đoàn chưa tạo được sự phối hợp đồng bộ với chuyên môn trong tổ chức chỉ đạo thi đua. Chưa góp phần giúp doanh nghiệp tăng năng suất sản xuất kinh doanh, để ghi nhận vài trò của tổ chức công đoàn với người sử dụng lao động.
Chia sẻ về vấn đề người lao động chưa mặn mà với tổ chức công đoàn, ông Lê Minh Nhân, Chủ tịch LĐLĐ tỉnh thẳng thắn thừa nhận, các cấp công đoàn thời gian qua chưa thực sự làm tốt vai trò chức trách, nhiệm vụ của mình. Cụ thể, một số chỉ tiêu, nhiệm vụ thực hiện chủ đề năm về “Chăm lo việc làm, đời sống cho người lao động, phấn đấu hoàn thành cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ của Nghị quyết Đại hội XII Công đoàn Việt Nam” chưa đạt tiến độ đề ra như: Thu kinh phí công đoàn trong doanh nghiệp; ký mới thỏa ước lao động tập thể trong doanh nghiệp có tổ chức công đoàn; tổ chức hội nghị người lao động trong các doanh nghiệp. Công tác nắm số liệu doanh nghiệp nợ các chế độ bảo hiểm đối với người lao động chưa kịp thời...
Đặc biệt, tình trạng nợ đọng, trốn đóng BHXH, BHYT, BHTN của các doanh nghiệp đối với NLĐ vẫn còn diễn ra. Chỉ tính 6 tháng đầu năm nay, có 25 doanh nghiệp nợ các chế độ BHXH đối với đoàn viên, người lao động với số tiền nợ là 20,5 tỷ đồng.
Một trong những nguyên nhân được ông Lê Minh Nhân nhấn mạnh là, số lượng cán bộ chuyên trách tại công đoàn chưa đảm bảo để thực hiện các nhiệm vụ theo quy định của pháp luật lao động, công đoàn. Chưa kể, cán bộ công đoàn cơ sở kiêm nhiệm, thường xuyên biến động, công tác chuyên môn nhiều nên hạn chế trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ công đoàn.
Bà Lê Thị Thu Nam, Chủ tịch Công đoàn Khu kinh tế Công nghiệp tỉnh cho biết, hiện, Công đoàn khu kinh tế, công nghiệp có 40 công đoàn cơ sở trực thuộc với 23.053 đoàn viên trên tổng số 27.000 lao động. Vậy nhưng, đội ngũ cán bộ công đoàn chỉ 3 người, trong đó một cán bộ hợp đồng. Thiếu cán bộ chuyên trách, nên việc chưa sâu sát cơ sở, hướng dẫn, nâng cao năng lực cho cán bộ CĐCS trong tham gia xây dựng quy chế dân chủ tại nơi làm việc, kỹ năng thương lượng, kỹ năng thuyết phục, vận động NLĐ, hướng dẫn NLĐ giao kết hợp đồng lao động… khó thực hiện hiệu quả.
Nâng cao nghiệp vụ, kỹ năng
Để đào tạo đội ngũ cán bộ công đoàn đủ năng lực, trình độ, tự tin để bảo vệ quyền lợi cho lao động một cách hợp pháp và hiệu quả, ông Lê Minh Nhân cho biết, hiện LĐLĐ tỉnh đang xin ý kiến Thường vụ Tỉnh ủy xây dựng lại đề án vị trí việc làm, sắp xếp tổ chức bộ máy, sắp xếp lại công đoàn ngành cho phù hợp, nhằm phát huy hiệu quả trong tình hình mới.
Bên cạnh đó, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ công đoàn chuyên nghiệp, đủ năng lực, trình độ, lập luận để tự tin vận động, đối thoại, thương lượng với người sử dụng lao động, là lãnh đạo, ông chủ những tập đoàn lớn để bảo vệ quyền lợi chính đáng cho người lao động đạt hiệu quả.
Thời gian gần đây, các lớp kiến thức, kỹ năng thương lượng về tiền lương, phương pháp thuyết trình, vận động, phát triển đoàn viên, thành lập công đoàn cơ sở... trong giai đoạn mới được LĐLĐ tỉnh tổ chức tập huấn cho đội ngũ cán bộ công đoàn từ tỉnh đến cơ sở nghiêm túc, hiệu quả. Đây được xem là một trong những khởi động để xây dựng đội ngũ công đoàn về cán bộ công đoàn trong tình hình mới và xây dựng đội ngũ chủ tịch công đoàn cơ sở khu vực ngoài Nhà nước đủ năng lực, phẩm chất, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ; có kỹ năng và đại diện chăm lo, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của đoàn viên, người lao động.
Ngoài ra, tập trung củng cố văn phòng tư vấn pháp luật, tiến tới thành lập Trung tâm hỗ trợ pháp luật người lao động, xây dựng đơn vị sự nghiệp có thu khi thiết chế công đoàn được thành lập, để hỗ trợ tiền công nhân, hỗ trợ cho công nhân kiến thức, kỹ năng ký hợp đồng lao động, cách đọc hợp đồng vấn đề cần lưu ý khi tham gia ký hợp đồng lao động cho đúng quy định pháp luật.
Xây dựng đội ngũ cán bộ công đoàn bảo đảm về số lượng, chất lượng, có trí tuệ, bản lĩnh, tâm huyết, trách nhiệm, uy tín, có năng lực đối thoại, dẫn dắt, truyền cảm hứng, tập hợp, đoàn kết người lao động sẽ là điểm tựa, là cơ sở vững chắc vượt qua thách thức trước bối cảnh Việt Nam tham gia tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Hiệp định Toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), gia nhập Công ước 98 của ILO và nhiều điều ước quốc tế khác. Qua đó, góp phần khẳng định Công đoàn Việt Nam là tổ chức chính trị nòng cốt của giai cấp công nhân, là đại diện, chỗ dựa tin cậy của công nhân và người lao động.
Bài, ảnh: Hải Thuận