Các phương tiện đang lưu thông trên một con đường ở thủ đô Berlin, Đức. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Theo một báo cáo của EEA, nếu các hướng dẫn mới nhất về chất lượng không khí từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) được các quốc gia thành viên thuộc Liên minh châu Âu (EU) tuân theo, thì số ca tử vong mới nhất được ghi nhận vào năm 2019 có thể giảm đi một nửa.
Trước đó, trong năm 2018, các trường hợp tử vong liên quan đến các hạt vật chất đặc biệt nhỏ, có đường kính dưới 2,5 micromet (hoặc PM2.5), được ước tính ở mức 346.000 trường hợp.
Trung tâm về dữ liệu ô nhiễm không khí của EU cho hay, sự sụt giảm rõ ràng về số ca tử vong trong năm 2019 một phần là do thời tiết thuận lợi, nhưng trên hết là do chất lượng không khí được cải thiện dần trên khắp lục địa.
Được biết, vào đầu những năm 1990, các hạt bụi mịn xâm nhập sâu vào phổi đã dẫn đến gần 1 triệu ca tử vong sớm ở 27 quốc gia thành viên EU. Con số này đã giảm hơn một nửa, xuống còn 450.000 ca vào năm 2005.
Theo báo cáo nói trên, trong năm 2019, các hạt vật chất mịn đã gây ra 53.800 ca tử vong sớm ở Đức, 49.900 ca ở Italy, 29.800 ca ở Pháp, và 23.300 ca ở Tây Ban Nha. Đáng chú ý, Ba Lan đã chứng kiến 39.300 ca tử vong, con số cao nhất tính theo bình quân đầu người tại châu lục này.
Bên cạnh đó, EEA cũng ghi nhận những ca tử vong sớm liên quan đến 2 chất gây ô nhiễm hàng đầu khác. Cụ thể, các trường hợp tử vong do nitơ điôxít, chủ yếu từ ô tô, xe tải và các nhà máy nhiệt điện, đã giảm 1/4 xuống còn 40.000 ca trong giai đoạn 2018 - 2019. Trong khi đó, các trường hợp tử vong liên quan đến tầng ôzôn trên mặt đất vào năm 2019 cũng đã giảm 13%, xuống còn 16.800 ca tử vong.
Cơ quan này nói thêm, ô nhiễm không khí vẫn tiếp tục là mối đe dọa về môi trường lớn nhất đối với sức khỏe con người ở khu vực châu Âu. Bệnh tim và đột quỵ gây ra hầu hết các ca tử vong sớm do ô nhiễm không khí, tiếp đó là các bệnh về phổi, bao gồm cả bệnh ung thư.
Ở trẻ em, ô nhiễm không khí có thể gây hại cho sự phát triển của phổi, gây nhiễm trùng đường hô hấp và làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn.
Ngay cả khi tình hình đang được cải thiện, EEA hồi tháng 9 cũng đã cảnh báo rằng, hầu hết các quốc gia thành viên EU vẫn nằm trên các mức giới hạn ô nhiễm được khuyến nghị, cho dù đó là các hướng dẫn của châu Âu hay các mục tiêu tham vọng hơn của WHO.
Theo cơ quan y tế của Liên Hiệp Quốc, ô nhiễm không khí gây ra 7 triệu ca tử vong sớm hàng năm trên toàn cầu, ở cùng mức độ với hút thuốc và chế độ dinh dưỡng kém.
Cũng trong tháng 9 vừa qua, các số liệu thống kê đáng báo động đã khiến WHO siết chặt các giới hạn khuyến nghị đối với những chất gây ô nhiễm không khí chính, lần đầu tiên kể từ năm 2005.
Giám đốc EEA, ông Hans Bruyninck nhận định: “Đầu tư vào hệ thống sưởi, hoạt động đi lại, nông nghiệp và công nghiệp sạch hơn sẽ giúp cải thiện sức khỏe, năng suất và chất lượng cuộc sống cho tất cả người dân châu Âu và đặc biệt là những người dễ bị tổn thương nhất”.
Được biết, EU muốn giảm ít nhất 55% số ca tử vong sớm do ô nhiễm không khí từ bụi mịn vào năm 2030, so với mức của năm 2005. Nếu ô nhiễm không khí tiếp tục giảm với tốc độ hiện tại, EEA ước tính mục tiêu này sẽ đạt được vào năm 2032. Tuy nhiên, dân số già hóa và đô thị hóa ngày càng gia tăng có thể khiến điều này trở nên khó khăn hơn.
Lê Thảo (Lược dịch từ AFP)