 |
| Trên toàn cầu hiện có khoảng 1,25 tỷ người sử dụng thuốc lá, và đang có xu hướng giảm dần. Ảnh: Medlatec |
Bên cạnh hút thuốc lá - hình thức sử dụng thuốc lá phổ biến nhất trên toàn thế giới, các loại khác như xì gà, thuốc lào và các sản phẩm thuốc lá không khói, tất cả đều có hại.
Theo WHO, “đại dịch thuốc lá” là một trong những mối đe dọa sức khỏe cộng đồng lớn nhất mà thế giới từng phải đối mặt, giết chết hơn 8 triệu người mỗi năm. Hơn 7 triệu ca tử vong trong số này là kết quả của việc sử dụng thuốc lá trực tiếp, nhưng khoảng 1,3 triệu người không hút thuốc đã thiệt mạng do tiếp xúc với khói thuốc thụ động.
Các biện pháp kiểm soát hiệu quả
Theo ước tính mới nhất, trên toàn cầu hiện có khoảng 1,25 tỷ người sử dụng thuốc lá, điều này cho thấy 150 quốc gia đang thành công trong việc giảm tỷ lệ hút thuốc ở những người từ 15 tuổi trở lên.
Các điển hình có thể kể đến như Brazil và Hà Lan, những quốc gia đang nhận thấy lợi ích từ việc triển khai sáng kiến có tên MPOWER - tập trung vào 6 biện pháp kiểm soát thuốc lá bao gồm bảo vệ, thực thi các lệnh cấm quảng cáo và tài trợ, tăng thuế đối với các sản phẩm thuốc lá và giúp mọi người bỏ thuốc lá.
Kết quả là Brazil đã giảm tương đối khoảng 35% số người hút thuốc kể từ năm 2010 và Hà Lan đang trên đà đạt được mục tiêu giảm 30%.
Tiến sĩ Ruediger Krech, Giám đốc Bộ phận Xúc tiến Y tế của WHO, ca ngợi những “tiến bộ tốt” mà các nước đạt được cho đến nay. Tuy nhiên, WHO vẫn kêu gọi các nước tiếp tục áp dụng các chính sách kiểm soát thuốc lá và tiếp tục đấu tranh chống lại sự can thiệp của ngành công nghiệp thuốc lá, nhấn mạnh cách ngành này “tiếp tục lừa dối công chúng”, bao gồm thông qua các nhóm bình phong và bên thứ ba, các sự kiện được tài trợ, hay những người có ảnh hưởng trên mạng xã hội...
Tỷ lệ thay đổi theo vùng
Đông Nam Á hiện có tỷ lệ dân số sử dụng thuốc lá cao nhất với 26,5%, tiếp theo sau là châu Âu với 25,3%. Báo cáo cho thấy đến năm 2030, khu vực châu Âu được dự đoán sẽ có tỷ lệ hút thuốc cao nhất trên thế giới. Tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở phụ nữ ở châu Âu cao hơn gấp đôi mức trung bình toàn cầu và đang giảm chậm hơn nhiều so với tất cả các khu vực khác.
Kể từ năm 2010 đến nay, tỷ lệ sử dụng thuốc lá ít thay đổi ở một số quốc gia, trong khi tỷ lệ này lại đang gia tăng ở 6 quốc gia khác, bao gồm Congo, Ai Cập, Indonesia, Jordan, Oman và Moldova.
WHO cho biết thế giới đang trên đà đạt được mức giảm 25% trong việc sử dụng thuốc lá vào năm 2025, chưa đạt được mục tiêu toàn cầu tự nguyện là giảm 30% so với mức cơ bản năm 2010.
Chỉ có 56 quốc gia trên toàn cầu đạt được mục tiêu này, giảm 4 quốc gia kể từ báo cáo cuối cùng vào năm 2021.
Với nhiều công việc vẫn còn phía trước, WHO kêu gọi các nước tăng cường hành động, nhấn mạnh rằng những nỗ lực bảo vệ chính sách y tế khỏi sự can thiệp ngày càng tăng của ngành công nghiệp thuốc lá đã chững lại trên khắp thế giới.
Đáng lưu ý, cơ quan này cho biết các cuộc khảo sát quốc gia liên tục cho thấy trẻ em từ 13 đến 15 tuổi ở hầu hết các nước đang sử dụng thuốc lá và các sản phẩm chứa nicotin như thuốc lá điện tử.