Cần “nhiều trong một”

Rất nhiều quốc gia hay địa phương đã lựa chọn hình thức phát triển quà tặng, quà lưu niệm để quảng bá văn hóa và xây dựng hình ảnh. Năm 2009, Tổng cục Du lịch khuyến khích các địa phương trọng điểm về du lịch chọn biểu tượng về quà, đồ lưu niệm mang đặc trưng và in đậm dấu ấn văn hóa địa phương. Ví như Hà Nội có hồ Gươm, chùa Một Cột, Văn Miếu; thành phố Hồ Chí Minh có chợ Bến Thành, Bến cảng Nhà Rồng. Đặc biệt Huế vùng kinh đô xưa có Kinh thành Huế, đền đài lăng tẩm, sông Hương, cầu Trường Tiền, chùa Thiên Mụ. Người ta cũng nói nhiều đến chuyện khi nhận món quà có hình ảnh về Eiffel có ai không thầm ngưỡng mộ và ao ước một lần được đặt chân đến Paris tráng lệ của nước Pháp. Cũng như vậy, nhìn thấy hình ảnh núi Phú Sĩ hay con lật đật Durama, lại nghĩ về văn hóa của xứ sở mặt trời mọc.

Chất liệu để sáng tạo nên biểu tượng cho quà tặng, quà lưu niệm du lịch đất Cố đô là rất nhiều và rất độc đáo, ấn tượng. Quan trọng nhất là phải biết sử dụng biểu tượng văn hóa đã có sự cách điệu trong sản xuất hàng lưu niệm. Người ta đã nhắc nhiều đến người Pháp trong việc tận dụng rất triệt để hình ảnh tòa tháp Eiffel vào mọi sản phẩm lưu niệm của mình. Không những thế, nó còn xuất hiện trên các sản phẩm may mặc, thời trang, kẹo socola… Tương tự là hình ảnh tòa tháp đôi Malaysia mà tôi có dịp trải nghiệm. Ở Huế, hình ảnh mang tính biểu tượng như sông Hương hay chùa Thiên Mụ không còn xa lạ. Vậy nhưng, hiệu quả thực mà nó mang lại xem ra còn quá ít và nhỏ bé.

Nhân chuyện về quà tặng, quà lưu niệm, tôi lại nhớ đến chuyến đi du lịch Malaysia mới đây. Tất cả những thành viên trong đoàn đều có nguyện vọng mua quà tặng sau chuyến đi. Điều đáng nói cuối cùng món quà được chọn lựa và mua với số lượng nhiều nhất là chiếc móc khóa. Là vật dụng bình thường không có gì lạ, chiếc móc khó đã trở thành món quà tặng du lịch xứng đáng. Rõ ràng, có thể nhìn thấy chiếc móc khóa Malaysia hội đủ các yếu tố cần có. Đó là, hình ảnh mang tính biểu tượng văn hóa của đất nước Malaysia (tòa tháp đôi), có giá trị sử dụng thực sự (móc kéo và bấm móng tay), giá cả rẻ hơn so với các loại quà tặng Malaysia khác (dù rằng cũng cả vài chục nghìn đồng tiền Việt). Tôi đã nghĩ đến yếu tố “nhiều trong một” trong kinh doanh quà tặng, hàng lưu niệm của người Malaysia. Đó là điều mà sản phẩm quà tặng, quà lưu niệm ở Huế không có khi nó chỉ là một thứ để chơi, để nhìn và rất dễ bị hư hỏng.