Chiến khu Dương Hòa thành lập năm 1948, là một trong những địa danh lịch sử cách mạng nổi tiếng của quân và dân Thừa Thiên Huế. Dương Hòa hôm nay dẫu còn bộn bề lo toan song từng bước “đổi thịt thay da”.
 |
|
Bia chiến tích Dương Hòa
|
Lịch sử và huyền thoại
Tháng 5/1948, sau sự kiện chiến khu Hòa Mỹ (Phong Điền) bị Pháp tấn công, càng quét, Tỉnh ủy Thừa Thiên Huế quyết định
| Giai đoạn 2010-2015, Dương Hòa tập trung triển khai thực hiện 4 chương trình trọng điểm: Phát triển kinh tế trồng rừng kết hợp với chăn nuôi và trồng cây công nghiệp (trang trại, kinh tế vườn đồi, vườn nhà); phát triển dịch vụ, du lịch, ngành nghề và tiểu thủ công nghiệp; xây dựng nông thôn mới; xây dựng và đào tạo đội ngũ cán bộ. Trong đó, nhiệm vụ trọng tâm là chuyển dịch cơ cấu và đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế, phát triển tập trung theo hướng cơ cấu: nông, lâm nghiệp; dịch vụ, du lịch; ngành nghề, tiểu thủ công nghiệp. Phấn đấu đến năm 2015, tỷ trọng giá trị sản xuất các ngành theo thứ tự 55%-30%-15% so với thực tế hiện nay. |
chọn Dương Hòa làm căn cứ địa cách mạng. Vùng chiến khu xưa Dương Hòa có vị thế giống như một vùng “ốc đảo”, được bao bọc bởi hai nhánh sông Hương. Nhánh Hữu Trạch (từ A Lưới) đổ về hội lưu với nhánh Tả Trạch tại vị trí ngã ba Bằng Lãng, tạo nên thế đất biệt lập thuộc xã Hương Thọ, trước đây thuộc Tổng Long Hồ, huyện Kim Trà-sau đổi thành Hương Trà. Đây là vị trí vô cùng thuận lợi để xây dựng hậu cứ phục vụ chiến tranh lâu dài.
Chiến khu Dương Hòa trong kháng chiến là nơi đóng quân của các cơ quan đầu não của chính quyền cách mạng của tỉnh gồm: Tỉnh ủy, Ủy ban Hành chính kháng chiến, Tỉnh đội, Công an và các tổ chức đoàn thể kháng chiến khác. Đây cũng là nơi ghi dấu những chiến công vang dội với những trận đánh của Trung đoàn 101 Trần Cao Vân tại Đồi Vồng, Đốc Bốm... Ngày 20/6/1952, tại đây diễn ra một trận diệt càn làm cho quân Pháp và lính lê dương khiếp đảm. Quân Pháp dùng tàu đồng ngược sông Hương đổ bộ tiến đánh chiến khu đã bị quân dân cách mạng mai phục tiêu diệt gần sạch. Chiến khu Dương Hòa cũng là nơi mà các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, như Lê Đức Thọ, Phạm Văn Đồng, Lê Duẩn... trên đường công tác chỉ đạo kháng chiến đã ghé thăm và làm việc. Nơi đây, ngày 17/4/1949 vinh dự diễn ra Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Thừa Thiên Huế lần thứ nhất.
Sau ngày đất nước thống nhất, người dân chiến khu Dương Hòa lại hồ hởi trở về quê cũ để xây dựng lại quê hương. Cuộc sống ngày mỗi đổi thay và phát triển theo năm tháng...
 |
|
Đường liên thôn ở Dương Hòa cơ bản đã được bê tông hóa
|
Trang sử mới
| Đề án khôi phục và tái hiện chiến khu Dương Hòa: nhà làm việc của Tỉnh ủy; công trình quân sự chống Pháp; chợ kháng chiến... được phát thảo trên tổng diện tích khoảng 12 ha, nhằm giáo dục truyền thống cách mạng và khai thác du lịch, với kinh phí dự kiến hàng tỷ đồng. Theo quy hoạch phát triển hệ thống giao thông đến năm 2020, tỉnh đã đưa danh mục xây dựng cầu vượt nhánh Tả Trạch (xây dựng cầu Dương Hòa tại vị trí cuối đường Tỉnh lộ 7 hoặc bến đò Tân Ba). Hai dự án này khả thi, quả thực là mơ ước của bao thế hệ người dân nơi chiến khu xưa và Dương Hòa hôm nay. |
Dương Hòa có diện tích tự nhiên lớn hơn một nửa thị xã Hương Thủy (trên 26.000 ha, trong khi toàn thị xã Hương Thủy khoảng 45.000 ha), trước đây gồm 12 thôn và 1 bản Vân Kiều; nay chia lại địa giới hành chính gồm 5 thôn và 1 bản, với hơn 440 hộ, khoảng 1.650 khẩu. Những năm qua, được sự đầu tư về hạ tầng, diện mạo của xã miền núi này đã sang trang mới. Hiện trên địa bàn xã, 100% hộ gia đình được dùng điện; 92% hộ dùng nước hợp vệ sinh; 98% đường liên thôn được bê tông hóa; trường học, trạm xá khang trang, cơ bản đáp ứng nhu cầu học tập, khám chữa bệnh của người dân; chợ Dương Hòa đã được phê duyệt thiết kế với tổng kinh phí đầu tư cả tỷ đồng.
Cách đây hơn 5 năm, người dân chiến khu Dương Hòa chứng kiến một sự kiện lịch sử quan trọng: lễ khởi công công trình hồ Tả Trạch. Công trình được đầu tư xây dựng với mục đích chống lũ tiểu mãn, lũ sớm, giảm lũ chính vụ cho hệ thống sông Hương; cấp nước sinh hoạt và công nghiệp; tạo nguồn nước tưới ổn định cho gần 35.000 ha đất canh tác; bổ sung nguồn nước ngọt cho hạ lưu sông Hương để đẩy mặn, cải thiện môi trường đầm phá, phục vụ nuôi trồng thủy sản và phát điện. Theo thiết kế, công trình có diện tích lưu vực hơn 700km2, dung tích trên 500 triệu m3; nhà máy thủy điện có công suất 18.000 KW, sản xuất điện lượng trung bình 60 triệu KWh/năm. Cùng với niềm vui có một công trình lớn trên địa bàn, người dân Dương Hòa trước đó cũng đã ngậm ngùi chia tay hơn 2/3 dân số của xã phải di dời, hy sinh cho sự phát triển chung của tỉnh. Bởi, hơn ai hết họ hiểu rằng, công trình Tả Trạch sau khi hoàn thành hứa hẹn ngoài những lợi ích chính về thủy lợi, thủy điện, cấp nước, chống lũ... còn tạo cho Dương Hòa một kỳ quan mới, một điểm hấp dẫn du khách và mở ra nhiều cơ hội làm ăn sinh sống. Dương Hòa đang thực sự mở ra nhiều viễn cảnh sáng lạn...
Bài và ảnh: Bạch Quang