Từ cầu Trường Tiền, qua Đông Ba, rồi men theo đường Huỳnh Thúc Kháng, qua Đào Duy Anh là xuôi vào phố cổ. Sớm mai nên trời dịu dàng hẳn, gió hiu hiu thổi nhẹ từ mặt sông Đông Ba khiến những ngọn bồ đề bên đường thi thoảng lại chao nghiêng trong gió. Cung đường này lúc nào cũng rợp bóng những cây si già và cả những gốc bồ đề cổ thụ, thỉnh thoảng lại hiện ra mái đình cong cong, bến nước bình lặng khiến đường về phố cổ càng thêm trầm lắng và đầy hoài niệm.
Thả bộ bước chân trên phố cổ lúc sớm mai, dễ dàng nghe được hương hoa lộc vừng thoang thoảng trong gió. Tháng 6, lộc vừng đã đỏ rực khắp nẻo. Buổi sáng ra đường, lòng đôi khi ngẩn ngơ vì chợt nhận ra những thảm hoa mềm mại rải trên đường, đẹp đến nao lòng. Bước chân bỗng khe khẽ nương nhẹ lướt qua, tránh những thảm hoa rực rỡ. Lòng chỉ muốn những đóa hoa be bé ấy sẽ kéo dài hương sắc thêm chút nữa, để phố cứ thế mà nồng nàn.
Mình đã ngồi nơi bến đò Bao Vinh nhìn khách sang sông trong một sáng yên bình như thế. Nắng sớm tựa như nụ cười e ấp mà ngọt ngào của thiếu nữ phủ lên mặt sông lấp loáng ánh sáng xanh đầu ngày. Ban mai rực rỡ quá khiến lòng người cũng muốn xôn xao trẻ lại, nô nức theo từng nhịp bước chân của người lên chợ sớm. Chuyến đò xuôi ngược từ lúc hừng đồng, chở bao nhiêu rau tươi trái ngọt từ bên kia Tiên Nộn sang phố bên này. Nhịp gióng đung đưa trên đôi vai những người mẹ, người chị tảo tần khiến mình nghĩ về những người phụ nữ ở quê nhà. Những sớm mai như thế, họ cũng tất tả đi chợ sớm với quang gánh nặng trĩu trên vai. Trái vả xanh ngắt trong vườn nhà, mấy bắp hoa chuối tím rịm, vài mụt măng tre, đôi ba quả mít, một nắm rau tập tàng đã đủ cho một buổi chợ quê xôn xao mua bán.
Bạn bảo, Bao Vinh giờ khác quá, chắc tại những ngôi nhà cổ theo nhịp bước thời gian mà lẫn khuất vào xưa cũ. Còn với mình, Bao Vinh vẫn vậy, rất đỗi bình yên. Sự bình yên ấy tràn vào lòng một cách nhẹ hẫng, tựa như khi bắt gặp một dáng hình già nua đẩy chiếc xe chở đầy hoa chuối vào chợ. Ông cụ bảo, mỗi sớm, khi đám hoa dại cuối vườn nở đỏ, cụ sẽ ra cắt hoa, còn người vợ sẽ mang ra chợ bán. Cái loại hoa dân dã ấy, vậy mà vẫn có nhiều người mê đắm lắm, nên lúc nào cũng đắt hàng mà chẳng cần chờ đến ngày lễ lạt. Dạo này, bà không khỏe, không nỡ để vạt hoa tàn héo phía cuối vườn dưới cái nắng rực rỡ lúc hè sang, vậy là ông tự mình mang ra chợ.
Hoa chuối với mình quen thuộc lắm, chúng hay mọc me mé phía cuối những khu vườn ở quê. Những ngày rằm hay mồng một, bà mình chỉ cần ra sau vườn cắt một nắm, trên bàn thờ sẽ có ngay bình hoa đỏ thắm. Bạn mình lại thích cái màu đỏ gạch dân dã của hoa chuối. Bạn thường dùng chiếc bình gốm màu nâu đất để chưng chúng trên bàn với đầy sự nâng niu. Thiếu đi hương thơm, nhưng bù lại sắc màu bình dị ấy lại tô thắm cho không gian sống trở nên gần gũi hài hòa mà đậm vị mộc mạc hồn quê.
Mặt trời đã lên cao, cái màu đỏ ối phía chân trời lúc ban mai đã dần dần rút lại, thay vào đó là nắng sớm nhè nhẹ như sợi tơ vàng xuyên qua phố cổ, chầm chậm vương trên những mái nhà cổ kính. Những cánh cửa gỗ màu nâu trầm vẫn còn đóng im ỉm khiến phố có chút trầm lặng. Nhưng cái vẻ đẹp nhẹ nhàng mà tinh khôi lúc ngày sang lại dễ dàng gợi nên những hoài niệm xưa cũ. Cho đến khi tiếng lao xao vọng lại từ khu chợ giữa lòng phố cổ mới xóa đi vẻ u tịch trầm lắng của nơi này. Phố cổ đã không còn hào nhoáng sầm uất như thời quá vãng những vẫn tràn ngập sự sống theo cách riêng của mình...
Lê Hà