Khám, tư vấn bệnh tăng huyết áp tại Quảng Điền
Xu hướng gia tăng
Theo Cục Y tế dự phòng, bệnh KLN là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở Việt Nam gần đây. Với 10 người chết, thì có 7 người chết do các bệnh KLN. WHO ước tính mỗi năm Việt Nam có hơn 520 nghìn người chết, thì trong đó chết do các bệnh KLN khoảng 379.000 người (chiếm 73%) và 43% trong số này chết trước 70 tuổi. Tỷ lệ số dân mắc bệnh THA là 25%; ĐTĐ 5,8%, ở nhóm tuổi 20 đến 79 tuổi...
Tại BV Trung ương Huế, hiện mỗi năm đón khoảng 20.000 lượt khám ung thư các loại, các bệnh tim mạch khoảng 80.000 lượt, tâm thần hơn 60.000 lượt... tăng gấp 10 lần so với trước năm 2010. Bác sĩ Lê Đình Quang, Trưởng khoa Phòng chống bệnh KLN, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) tỉnh cho biết, từ năm 2011 đến 2018 qua điều tra sàng lọc với 51 xã ở Thừa Thiên Huế, trong đó tỷ lệ mắc bệnh ĐTĐ là 6,06%, tiền ĐTĐ là 18,6%. Riêng năm 2018, điều tra sàng lọc 2.250 trường hợp từ 45-69 tuổi tại 9 xã, tỷ lệ mắc ĐTĐ 5,4%, tiền ĐTĐ là 17,1%. Đáng nói, bệnh ĐTĐ không loại trừ ai và đang có xu hướng gia tăng ở nhóm trẻ. Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh cao, như trong gia đình có người ruột thịt mắc ĐTĐ; người càng lớn tuổi, người thừa cân, béo phì; ít vận động...
Riêng cuộc điều tra sàng lọc 40 xã, phường, với 38.403 trường hợp từ năm 2011-2018 thì tỷ lệ mắc bệnh THA là 26,38%. Năm 2018, sàng lọc 5.800 trường hợp trên 40 tuổi tại 12 xã phường thì tỷ lệ mắc bệnh THA là 27,8%; tăng gấp 10 lần so với trước năm 2010.
Nỗ lực phòng ngừa
Ngành Y tế Thừa Thiên Huế đang nỗ lực quan tâm phòng ngừa bệnh KLM. Đơn cử như BV huyện Phú Vang, thị xã Hương Thủy đầu tư trang thiết bị, con người, thành lập khoa cấp cứu, chống độc để điều trị cấp cứu, các bệnh tim mạch. Đến nay, BV Phú Vang cơ bản làm chủ kỹ thuật phẫu thuật tim hở thông thường, đặt máy tạo nhịp tim, đặt stent, can thiệp mạch máu… Việc triển khai thành công các kỹ thuật cao trong điều trị tim mạch đánh dấu bước tiến mới của ngành y tế tỉnh nhà.
Hiện nay, tại BV Trung ương Huế tiếp cận các kỹ thuật hiện đại thế giới để ứng dụng điều trị thường quy các bệnh về ung thư, biến chứng nguy hiểm về tim mạch, COPD...
Gần đây, CDC tỉnh được ngành y tế tỉnh giao quản lý, thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia về dân số-y tế. Cùng với các chiến dịch tư vấn, tầm soát miễn phí các bệnh KLN của các đơn vị, cơ sở y tế đứng chân tại trên địa bàn, hàng năm CDC tỉnh tổ chức các lớp tập huấn cho hàng trăm lượt cán bộ, nhân viên y tế về cách phòng, chống, tư vấn về THA, ĐTĐ, ung thư vú, tim mạch... và tăng cường hoạt động khám sàng lọc phát hiện bệnh KLM một số xã, phường, thị trấn.
Đầu năm 2019 đến nay, CDC tỉnh đã khám sàng lọc bệnh THA, ĐTĐ hơn 1.500 trường hợp ở Quảng Thái (Quảng Điền), Hương Hòa (Nam Đông), sắp đến triển khai khám tầm soát tại xã Vinh An, Vinh Thái (Phú Vang); Quảng Ngạn (Quảng Điền) và tiếp tục phấn đấu theo kế hoạch năm 2019 tầm soát tư vấn, khám phát hiện các bệnh KLM hơn 50% số xã, phường trên địa bàn toàn tỉnh.
PGS Nguyễn Đình Sơn, Phó Giám đốc phụ trách CDC tỉnh chia sẻ, trước thực trạng các bệnh KLN gia tăng, tỷ lệ người mắc bệnh chưa phát hiện còn khá cao, ngành y tế đã xây dựng kế hoạch chiến lược quốc gia phòng, chống các bệnh KLN. Trong đó, tập trung vào nhóm giải pháp về dự phòng (phòng bệnh) và nâng cao năng lực y tế cơ sở để quản lý, chăm sóc cho người đã mắc bệnh KLN. "Bên cạnh sự vào cuộc của ngành y tế, các cấp chính quyền, cộng đồng người dân cần nâng cao nhận thức, xây dựng môi trường sống sinh hoạt hợp lý, vận động thể lực nhằm ngăn chặn nguy cơ mắc các bệnh KLN. Đây cũng là những điều mà Chủ tịch UBND tỉnh Phan Ngọc Thọ tham dự lễ phát động Chương trình sức khỏe Việt Nam mới đây đã lưu tâm...". PGS Nguyễn Đình Sơn nói.
Bài, ảnh: Minh Văn