Các hồ chứa góp phần làm chậm, giảm đỉnh lũ ở hạ lưu

Hồ Tả Trạch đang điều tiết lũ 

Theo ông Đặng Văn Hòa, Phó Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh, ngày 6 -17/10, xuất hiện một tổ hợp hình thế thời tiết vô cùng cực đoan. Đó là không khí lạnh tăng cường, kết hợp dải hội tụ nhiệt đới, trường gió đông phát triển mạnh và hoàn lưu của 3 cơn bão, áp thấp nhiệt đới gây ra một đợt mưa lũ đặc biệt, kéo dài đến 12 ngày. Đây là hiện tượng thời tiết chưa có tiền lệ trong lịch sử quan trắc khí tượng thủy văn.

Lượng mưa trung bình toàn tỉnh đạt 2.182 mm, bằng 78% tổng lượng mưa trung bình hàng năm. Tổng lượng nước mưa rơi trên lãnh thổ, đợt 1 đạt hơn 9 tỷ m³ và đợt 2 là xấp xỉ 1,7 tỷ m^3. 

Tổ hợp thời tiết này còn xảy ra ở Quảng Trị, giáp với Thừa Thiên Huế. Một lượng nước rất lớn tương tự xảy ra trên địa bàn tỉnh Quảng Trị và lưu vực sông Ô Lâu nảy sinh lượng nước hơn 2 tỷ m³ đổ về làm dâng cao mực nước vùng đầm phá Tam Giang.

Mực nước triều cường quan trắc tại trạm Thảo Long dâng cao từ 1,5 – 2,0m (có lúc lên tới +2,13m) làm giảm khả năng thoát lũ ra biển, khiến mực nước hạ lưu các sông dâng cao, gây ra ngập lụt trên diện rộng toàn tỉnh.

Mưa rất lớn liên tục dài ngày đã gây ra nhiều đỉnh lũ liên tiếp. Đây là một đợt lũ đặc biệt lớn và kỳ dị, chưa hề có tiền lệ theo lịch sử thủy văn ghi lại. Trên thượng nguồn sông Hương xuất hiện tổ hợp 4 đỉnh lũ (2 lần lũ kép). Trên thượng nguồn sông Bồ xuất hiện tổ hợp 5 đỉnh lũ.

Hồ Bình Điền điều tiết mực nước, an toàn công trình và hạ du

Lũ đặc biệt lớn lần này còn thể hiện qua việc mở cửa biển ở khu vực xã Giang Hải (huyện Phú Lộc) thông đầm Cầu Hai với Biển Đông vào ngày 17/10. Đây là lần thứ 2 xuất hiện trong hơn 120 năm qua (lần thứ nhất là lũ lịch sử tháng 11/1999).

Đánh giá của Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh cho thấy, các hồ chứa vận hành đảm bảo nguyên tắc an toàn tuyệt đối các công trình. Mặc dù tổng lượng lũ về hồ rất lớn, cấp tập, nhưng hồ vẫn hoạt động an toàn, mực nước hồ được khống chế dưới mực nước dâng bình thường.

Các hồ chứa góp phần làm chậm, giảm đỉnh lũ ở hạ lưu. Cụ thể hồ Tả Trạch và Bình Điền đã cắt được gần 600 triệu m3, đỉnh lũ tại Kim Long ước giảm từ 0,6 – 0,8m. Trên sông Bồ, do lũ xuất hiện 5 đợt liên tiếp với tần suất quá lớn nên hiệu quả giảm lũ hạ lưu sông Bồ chưa đạt yêu cầu, đỉnh lũ thực tế cao hơn đỉnh lũ lịch sử tháng 11/1999, nhưng đã làm chậm lũ 30 giờ.

Việc vận hành điều tiết lũ các hồ chứa trong đợt lũ vừa qua đã góp phần kéo dài thời gian xuất hiện đỉnh lũ ở hạ du (làm chậm lũ). Điều này giúp chính quyền và Nhân dân vùng hạ du có thời gian, chủ động triển khai công tác ứng phó lũ lụt, góp phần giảm thiểu thiệt hại về tính mạng và tài sản.

Tin,  ảnh: Hoàng Triều