Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Cao trả lời tại buổi đối thoại
Mục đích của cuộc đối thoại này là đi đến thống nhất phương án giải quyết, sớm đưa nhà máy xử lý rác Lộc Thủy hoạt động trở lại sau gần 2 tháng tạm ngưng.
Đáp ứng theo phương án dân đề xuất
Mở đầu buổi đối thoại, Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Cao mong muốn người dân đóng góp ý kiến, đề đạt nguyện vọng trên tinh thần xây dựng, chia sẻ vì sự phát triển chung của tỉnh. Tỉnh cam kết sẽ đưa ra phương án tối ưu nhất, tiếp tục làm tốt khâu xử lý.
Rất nhiều ý kiến của người dân được nêu ra, xung quanh việc bãi xử lý rác gây ô nhiễm, ảnh hưởng đến đời sống, sản xuất của bà con; mong muốn tỉnh bàn tính phương án giải quyết triệt để để Nhân dân yên tâm sinh sống, sản xuất.
Ngoài ghi nhận hơn 14 ý kiến phát biểu tại buổi đối thoại, ông Nguyễn Văn Cao cung cấp thêm nội dung trong đơn kiến nghị của người dân thôn Nam Phước gửi trực tiếp Chủ tịch UBND tỉnh. Nội dung đơn nêu tình hình sự việc, đồng thời người dân cũng đề xuất 2 cách giải quyết. Cách thứ nhất, cần di dời bãi xử lý rác cách xa dân trong phạm vi an toàn nhất. Nếu cách này khó thực hiện thì thực hiện theo cách thứ 2: Hãy đưa công nghệ cao vào xử lý, đảm bảo không rò rỉ nước thải, không gây mùi hôi; xe chở rác chạy vào ban ngày, có đường vận chuyển riêng; người dân được tham gia giám sát hoạt động xử lý, theo dõi chất lượng kết quả quan trắc nguồn nước; được khám chữa bệnh.
Nhiều người dân thôn Nam Phước kiến nghị tại buổi đối thoại
Chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Văn Cao trả lời: Nhà máy rác được đầu tư xây dựng đúng quy hoạch. Việc xử lý theo đúng phương pháp chôn lấp hợp vệ sinh. Bãi rác này hình thành đáp ứng nhu cầu phát triển Khu Kinh tế Chân Mây- Lăng Cô và phát triển kinh tế- xã hội của địa phương. Do đó, đề xuất di dời nhà máy là hoàn toàn không thể. Về áp dụng công nghệ xử lý hiện đại, hiện tỉnh đang yêu cầu Công ty CP Môi trường và Công trình đô thị Huế (Hepco) nghiên cứu công nghệ để chuyển sang xử lý bằng phương pháp đốt kết hợp chôn lấp.
Cũng theo những kiến nghị tại các buổi đối thoại trước, tỉnh đã kiểm tra và nhận thấy phía Hepco đã thực hiện đúng các cam kết như xử lý phun xịt, vận chuyển bằng xe chuyên dụng đảm bảo; chôn lấp, phủ đất, trồng cỏ, cây xanh đối với những ô rác đầy; đồng thời phun xịt, phủ bạt kín đối với những ô rác chưa đầy. Việc xử lý nước rỉ rác được đơn vị thực hiện đảm bảo yêu cầu. Đề nghị của người dân được kiểm tra, giám sát hằng quý các thông số nước thải, khí thải đều đã được đáp ứng.
Về kiến nghị được khám sức khỏe định kỳ 1 năm 2 lần, mặc dù không có quy định đáp ứng yêu cầu này của người dân, nhưng sắp tới tỉnh có kế hoạch tổ chức khám định kỳ cho người dân và kết quả khám sẽ được lưu vào hồ sơ bệnh án trên hệ thống điện tử. Do đó, trước mắt, tỉnh sẽ đề xuất cho người dân thôn Nam Phước áp dụng thí điểm để nhân rộng ra các địa phương khác, trên cơ sở đó có cơ sở giám sát kết quả bệnh án của người dân từng vùng.
Chưa đi đến thống nhất
Mặc dù rất có thiện chí và đưa ra những phương án theo nguyện vọng đề đạt của người dân, nhưng sau hơn 3 tiếng đồng hồ đối thoại, người dân vẫn không thống nhất về những phương án của đại diện lãnh đạo tỉnh cam kết thực hiện.
Ông Nguyễn Văn Cao nêu quan điểm, về lâu dài chắc chắn phải đổi mới công nghệ xử lý, nhưng cần phải có thời gian. Nếu không có giải pháp trước mắt mà cứ chờ giải pháp lâu dài thì không thể giải quyết rốt ráo sự việc. Do đó, trước tiên, người dân nên tạo điều kiện cho bãi xử lý rác vận hành trở lại để có kiểm chứng cam kết khắc phục của đơn vị xử lý, cũng như mức độ ô nhiễm còn tồn tại hay không.
Phía tỉnh đề nghị trong tháng 5 này cho chạy thử trong vòng 10 ngày rồi dừng lại để người dân giám sát, kiểm chứng. Nếu vẫn tồn tại hạn chế, gây ô nhiễm thì tiếp tục khắc phục, xử lý, cải tiến.
Bằng những cam kết, giải pháp đầy thiện chí, trên tinh thần kêu gọi sự hợp tác, chia sẻ của người dân thôn Nam Phước từ Chủ tịch UBND tỉnh, song hầu hết người dân vẫn nhất quyết không chịu để xe vận chuyển rác vào nhà máy xử lý và một mực không đồng ý di dời.
Điều kiện người dân đưa ra là lúc nào có hệ thống xử lý rác với công nghệ đảm bảo, không gây ô nhiễm mùi hôi, nguồn nước thì người dân thôn Nam Phước mới chịu để nhà máy xử lý rác hoạt động trở lại.
Dù kết quả buổi đối thoại chưa đi đến thống nhất phương án giải quyết, song theo quan điểm của Chủ tịch UBND tỉnh, chính quyền địa phương các cấp cùng các sở, ban, ngành cần tiếp tục bàn kỹ chứ không thách đố dân. Hiện nay, người dân có thể chưa hiểu hết hoặc có những mong muốn nhưng nằm ngoài điều kiện đáp ứng của chính quyền địa phương.
Bên cạnh tiếp tục tuyên truyền, phân tích để dân hiểu, chúng ta cần có những phương án lâu dài tối ưu nhất và những phương án giải phóng lượng rác, vận chuyển, xử lý rác đảm bảo; sẵn sàng di chuyển các hộ dân sống gần nhà máy rác và cải thiện lại môi trường xung quanh nhà máy. Để đảm bảo về lâu dài, phương án xử lý rác khả thi nhất vẫn là đốt. Tỉnh giao Hepco nghiên cứu đầu tư lò đốt qui mô nhỏ và sớm đưa vào hoạt động.
Bài, ảnh: Hoài Thương