Chớ “nối giáo”...

Đạo luận văn thì hằng hà sa số. Từ luận văn tốt nghiệp đại học cho đến luận văn thạc sĩ, tiến sĩ đều có cả.

Không biết từ bao giờ đã hình thành những cái chợ luận văn. Ban đầu chợ họp bí mật. Dần dần họp công khai. Chợ họp ngay trước cổng một số trường đại học ở giữa thủ đô. Thời công nghệ thông tin chợ luận văn họp ngay trên mạng, dễ mua dễ bán. Phương thức giao nhận hàng rất thông thoáng, tiện lợi. Người mua có thể nhận hàng bằng đĩa CD, cop file vào USB, chuyển email, khỏe re. Giá cả lại khá mềm, nhiều khi còn rẻ hơn tiền chi trả công đánh máy chữ, đánh vi tính.

Nguồn luận văn từ đâu tuồn ra chợ không có gì là khó nếu có cơ quan chức năng nào đó tổ chức điều tra. Tuy nhiên cũng có những luận văn thuộc loại phi lợi nhuận, vô tình được đưa ra thị trường. Với bằng hữu, có đôi lần tôi nghe nhà văn Tô Nhuận Vỹ thú nhận: Chính tôi cũng đã từng “nối giáo cho giặc”.

Hầu như năm nào cũng có sinh viên, hoặc nghiên cứu sinh, chọn tác phẩm của Tô Nhuận Vỹ để làm đề tài tốt nghiệp. Khi đã cảm thấy mệt mỏi vì những cuộc tiếp xúc, lại ngặt nghèo về quỹ thời gian, Tô Nhuận Vỹ nẩy ra sáng kiến: Chọn một số bài tâm đắc của người khác viết về mình, trong đó có luận văn Thạc sĩ của N.T.M.H (hiện công tác tại Hội nhà văn Việt Nam) làm hồi năm 2008, in thành một tập - tôi tạm gọi đó là bộ hồ sơ tác giả, hay chân dung văn học Tô Nhuận Vỹ - ai có nhu cầu tìm hiểu, làm tư liệu, thì được phép photocopy.

Một em sinh viên ở ngoại tỉnh khi đến gặp Tô Nhuận Vỹ để làm luận văn tốt nghiệp đã được tiếp cận bộ hồ sơ này. Tô Nhuận Vỹ chỉ có một yêu cầu: “Sau khi luận văn hoàn thành thì gửi cho bác một tập”. Nhưng rồi em sinh viên ấy đã không thực hiện lời hứa. Tình cờ, một giảng viên của Đại học Huế là thành viên Hội đồng bảo vệ cho Tô Nhuận Vỹ mượn tập luận văn này như là câu chuyện làm quà. Đọc liền một hơi Tô Nhuận Vỹ sảng hồn khi thấy nó gần như là một bản sao của N.T.M.H.

Tôi buồn vì em sinh viên ấy thì ít. Mà buồn cho các thầy thì nhiều hơn. Trách gì trò gần trò xa đạo luận văn. Trước hết phải trách các thầy lười đọc nên đã bị học trò qua mặt, để cơ sự này đã trở thành chuyện thường niên ở các trường đại học, ở các Hội đồng bảo vệ luận văn tốt nghiệp.

Thanh Tùng