Nguyên liệu làm nem chua là thịt heo nạc quết nhuyễn như quyết chả giò, trộn đều với một ít da và mỡ heo thái chỉ, cùng muối và các loại gia vị quen thuộc như: tiêu, ớt, đường, thính (gạo). Cũng từ nguyên liệu ấy người Huế đã chế ra món nem lụi thật tuyệt vời, trở thành đặc sản nổi tiếng đất thần kinh.
Nem lụi là món khoái khẩu của nhiều thành phần, nhiều lứa tuổi. Ảnh: Hạnh Dung
Người ta “lụi” hỗn hợp này vào từng chiếc đũa tre nhỏ, tạo dáng như que kem tròn bằng ngón tay cái, nướng trên bếp than hồng, trở qua trở về cho chín đều các mặt. Nem lụi vừa nướng vừa ăn mới ngon và thú vị. Khi nem chưa kịp chín, mỡ heo đã nóng chảy xuống lò than kêu xèo xèo, khói bốc lên, mùi thơm toả ra điếc cả mũi, chưa được ăn mà dịch vị đã ứa ra rồi. Mới bày món nem lụi ra giữa bàn trông đã ngon con mắt với màu vàng ươm lẫn màu sém cháy của miếng thịt nướng, màu xanh của dĩa rau sống, màu trắng của những lát chuối sứ và giá đỗ, màu nâu của chén nước lèo, màu đỏ của những trái ớt tươi rói...
Nem lụi là món khá phổ biến ở nhiều tỉnh trung Trung bộ và nam Trung bộ nhưng ngon nhất và nổi tiếng nhất vẫn là nem lụi Huế. Nem lụi Huế ngon hơn còn nhờ món nước lèo đặc trưng cùng dĩa rau sống có thêm những lát vả thái mỏng mà chỉ Huế mới có. Và những chiếc đũa tre để lụi nem bây giờ được thay thế bằng cây sả, hoặc dùng một lóng mía chẻ nhỏ. Không chỉ lịch sự hơn, đẹp mắt hơn, mà hương thơm của sả, vị ngọt của mía tươi khi nướng nóng sẽ thấm vào thịt, làm cho hương vị của lụi nem thơm hơn. Để ngon hơn nữa, và để làm tăng độ kết dính có người cho thêm lòng trắng trứng gà vào thịt trước khi nướng.
Nem lụi là món khoái khẩu của nhiều thành phần, nhiều lứa tuổi, đặc biệt là với các bạn gái hay “ăn vặt”, những người “mê” các món cuốn rau sống, chấm với những loại nước chấm chế biến cầu kỳ, công phu. Ăn nem lụi là kiểu ăn “đa vị”. Ăn kèm với bánh tráng cùng hỗn hợp nhiều loại rau. Nem lụi ăn nóng mới ngon nên thích hợp với buổi chiều và buổi tối hơn là buổi sáng.
Cuối thu, khi tiết trời vừa se lạnh hay ngày đông gió mùa đông bắc tràn về, vào nhà hàng gọi một dĩa nem lụi đang bốc khói, nóng hôi hổi, thơm phưng phức, ăn vào ấm lòng ấm dạ, ăn một lần nhớ cả một đời người.
THANH TÙNG