Gỏi cá trích, không khó làm, lại dễ ăn
Khi còn nhỏ, cứ nghe tiếng xuồng máy tiến sát bờ, mấy anh em chúng tôi chạy ù ra biển để phụ gỡ cá. Mùa này, cá trích thường đóng đầy lưới, xuồng vào là các ngư dân phải huy động cả “tiểu đội” choai choai chúng tôi gỡ lưới. Những con cá tươi sóng sánh rớt xuống trắng cả một bãi biển. Cá trích tươi nấu món gì cũng ngon, lại dễ chế biến, nhất là gỏi cá trích. Còn nhớ, thỉnh thoảng có mẻ cá to là ba lại để dành làm gỏi.
Cá trích chọn làm gỏi thường là cá trích lép (còn có cá trích lầm), nhiều thịt, thịt săn, xương nhỏ và phải là cá tươi. Cũng không mấy khi tự tay làm gỏi cá vì tôi thái cá không khéo được như ba, bởi cá phải được thái làm sao vừa mỏng lại nguyên miếng trộn mới không bị mủn và nhìn bắt mắt hơn, nhưng công thức làm gỏi thì tôi thuộc nằm lòng. Cá được rửa sạch, cạo vảy, cắt bỏ ruột và đầu, vây, đuôi chỉ lấy phần thịt lưng, thái thành từng lát mỏng, càng mỏng càng tốt. Cá sau khi thái, cắt đôi vài quả chanh vắt lấy nước cốt rưới đều lên khoảng 10 phút vừa để cá “chín”, vừa khử mùi tanh. Thường 1kg cá ba dùng 2 quả chanh. Sau khi cá được làm chín tái, đem trộn với muối bột, tiêu, bột ngọt, ớt và không thể thiếu đậu phụng (rang chín giã nhỏ) và một ít hành tây thái sợi, thêm ít rau mùi cho bắt vị.
Là món “ruột” của dân làng biển quê tôi nên hầu như trong nhà lúc nào cũng có sẵn những phụ gia để làm gỏi cá. Thường cá được quấn với bánh tráng mỏng và một ít rau sống, chấm kèm nước mắm ruốc thì đúng chuẩn món ngon làng biển. Món gỏi cá trích vốn là mồi nhậu quen thuộc của ba và các chú, bác sau mỗi chuyến biển. Những lúc ba và các bác, các chú nhậu gỏi cá trích bọn trẻ chúng tôi say sưa ké mồi. Khi miếng bánh tráng dẻo, dai dai vừa tan dần trong miệng thì miếng cá tươi chua ngọt, mềm mại còn giữ nguyên hương vị tự nhiên làm say đắm lòng người, cùng với mùi thơm, béo ngậy của đậu phụng rang. Vừa nhai, vừa cảm nhận được những mùi vị khác nhau hòa quyện cùng hương vị của nước mắm ruốc nguyên chất. Ở các nơi khác, gỏi cá trích thường được chấm với nước mắm chua ngọt hoặc nước mắm tỏi ớt, nhưng riêng ở làng biển quê tôi thì nước mắm ruốc nguyên chất vẫn là sự lựa chọn duy nhất.
Gỏi cá trích không khó làm, nguyên liệu đơn giản, là một món ăn bình dị đậm chất quê nhưng có sức hút vô cùng. Nghe nói đến gỏi, thoạt nghĩ sẽ tanh tanh, nhưng ăn khi thưởng thức hoàn toàn ngược lại. Mùa nào thức nấy, miền biển quê tôi không thiếu những món ngon mà lạ từ các loại cá. Và gỏi cá trích là món ngon khó cưỡng mùa này.
Bài, ảnh: Trần Thanh