Đầu tư cho học sinh đi thi quốc tế

Trương Văn Quốc Đạt nhận HCB Olympic quốc tế môn sinh học năm 2022 tại Armenia. Ảnh: NVCC

Thành tích đáng tự hào

Năm 2022, Trương Văn Quốc Đạt (sinh viên Trường đại học Y Dược - Đại học Huế) lúc ấy là học sinh lớp 12 chuyên sinh, Trường THPT chuyên Quốc Học - Huế đã xuất sắc giành huy chương Bạc (HCB) tại kỳ thi Olympic Sinh học quốc tế lần thứ 33 được tổ chức tại thành phố Yerevan, Armenia với 231 thí sinh ở 63 quốc gia và vùng lãnh thổ tham gia. Kết quả của Đạt là thành tích tốt nhất của đoàn học sinh Việt Nam trong bộ môn sinh lần ấy. Phần thi lý thuyết của em nằm trong top 10 nước xuất sắc nhất.

Để đạt được thành tích ấy, Quốc Đạt đã nỗ lực rất nhiều. Em chia sẻ: “Các bài thi trải rộng nhiều lĩnh vực, như tế bào, vi sinh, thực vật, động vật, di truyền, sinh thái, đòi hỏi phải có đủ kiến thức cơ bản để tiến hành suy luận. Trước tiên, em phải đọc và hiểu lý thuyết các phần trên trước, sau đó chuyển sang làm bài tập, làm đề để rèn luyện kỹ năng. Khi thi quốc tế, tỷ lệ điểm thực hành rất cao, đến 50%, trong khi phần này các vòng trước không được chú trọng nên em không có cơ hội chuẩn bị kỹ. Sau khi được chọn vào đội tuyển đi thi quốc tế và ra Hà Nội ôn luyện, em chắt chiu từng buổi học thực hành để rèn luyện”.

Thành tích ấy không chỉ là nỗ lực của bản thân Quốc Đạt mà còn có sự đầu tư bồi dưỡng của thầy, cô giáo Trường THPT chuyên Quốc Học – Huế. Ngay từ khi Đạt vào trường, cô giáo đã phát hiện được tố chất của em nên bắt đầu định hướng, đưa em vào đội tuyển học sinh giỏi của trường. Suốt 3 năm học, em luôn được nhà trường bồi dưỡng để tích lũy kiến thức, kỹ năng thực hành. “Khi mới vào lớp 10, em không biết gì về các kỳ thi. Nhờ các cô định hướng, em mới xác định được hướng đi của mình. Trong quá trình ôn luyện, thầy, cô đã hướng dẫn, dạy bảo em rất nhiều cũng như cung cấp nhiều tài liệu thiết thực để em ôn luyện cho từng vòng thi. Nhà trường cũng tạo điều kiện thuận lợi về mọi mặt để em tập trung ôn luyện”, Quốc Đạt kể.

Theo ông Nguyễn Phú Thọ, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Quốc Học – Huế, sau nhiều năm vắng bóng trong các cuộc thi quốc tế, từ khi chuyển sang mô hình trường chuyên vào năm 2009, Trường THPT chuyên Quốc Học – Huế khẳng định hướng đi đúng về nâng cao chất lượng đào tạo qua việc có nhiều học sinh tham gia thi và đạt giải quốc tế. Năm 2010, Đinh Anh Minh là người duy nhất trong đội tuyển Việt Nam đoạt huy chương Vàng (HCV) Olympic Vật lý quốc tế. Năm 2014, Đoàn Quốc Hoài Nam đoạt HCB tại kỳ thi Olympic quốc tế môn hóa học. Năm 2016, Nguyễn Hy Hoài Lâm giành huy chương Đồng (HCĐ) Olympic Tin học châu Á. Năm 2017, Trương Đông Hưng đoạt HCV Olympic quốc tế môn sinh học và Nguyễn Hy Hoài Lâm đoạt HCĐ Olympic quốc tế môn tin học.

Trương Đông Hưng (thứ 3 từ trái sang) nhận HCV Olympic quốc tế môn sinh học năm 2017 tại Anh. Ảnh: NVCC

Lộ trình bài bản

Ông Thọ cho biết, để có học sinh vào đội tuyển thi quốc tế, có nhiều yếu tố tác động, trong đó nhà trường phải phát hiện bồi dưỡng sớm, có lộ trình bồi dưỡng và nỗ lực của bản thân các em bao gồm tư chất và sự quyết tâm. “Được vào đội tuyển thi quốc tế khó lắm. Các môn thi châu Á như tin học chọn 15 em, vật lý chọn 8 em nhưng các môn sinh, hóa, toán thi Olympic quốc tế chỉ chọn 4-5 em. Em nào cũng giỏi nên cuộc đua rất gay cấn, điểm sát nút nhau”, ông Thọ nói.

Ngay khi vào lớp 10, các thầy cô giáo Trường THPT chuyên Quốc Học – Huế đã tìm, phát hiện những học sinh thực sự xuất sắc để có kế hoạch bồi dưỡng. Thậm chí, có những học sinh được phát hiện, bồi dưỡng từ khi mới học lớp 8, lớp 9. Năm lớp 10, những học sinh này được tham gia kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia để cọ xát. Có thể các em thi chưa có giải hoặc giải chưa cao, nhưng suốt thời gian sau đó, các em sẽ được bồi dưỡng để tích lũy bề dày kiến thức. Ngoài học chung cùng đội tuyển, những em được xem là mũi nhọn còn được tiếp cận những tài liệu khó, bài học nâng cao, học với các chuyên gia, giáo viên đầu ngành được trường mời về.

Môn sinh học là môn học có thế mạnh nhất của Trường THPT chuyên Quốc Học – Huế trong các kỳ thi quốc tế. Đến nay, nhà trường có 4 học sinh tham gia đội tuyển thi Olympic quốc tế môn học này; trong đó có 3 học sinh đoạt huy chương quốc tế. Cô giáo Nguyễn Thị Diệu Hạnh, Tổ trưởng bộ môn sinh, Trường THPT chuyên Quốc Học – Huế cho biết, những em có thể ra đấu trường quốc tế là những em hội tụ được các tố chất: Thật sự đam mê sinh học, khả năng tư duy toán học cực kỳ tốt, ngoại ngữ giỏi và có thể lực tốt. Khi học sinh ra đấu trường lớn, phần thi thực hành vẫn là phần đáng lo. Tuy nhiên, những em học sinh Quốc Học Huế lọt vào đội tuyển sinh quốc tế luôn có niềm đam mê cháy bỏng, tư duy sắc bén, quyết tâm cao cùng sự đồng hành của thầy, cô để các em rèn luyện tốt kỹ năng thực hành và không thua kém các bạn quốc tế khi ra đấu trường lớn.

Một cú hích quan trọng đối với công tác bồi dưỡng học sinh giỏi là Nghị quyết 35 của HĐND tỉnh về “Phát triển Trường THPT chuyên Quốc Học - Huế giai đoạn 2022 - 2030, tầm nhìn đến năm 2045”. Trong đó, ban hành các chính sách ưu tiên về tuyển dụng giáo viên, học bổng cho học sinh, chính sách khen thưởng cho học sinh và giáo viên có thành tích trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp quốc gia, khu vực và quốc tế… Ông Thọ nhấn mạnh: “Từ khi trở thành Trường THPT chuyên, nhà trường luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo và tạo điều kiện thuận lợi, phát triển về mọi mặt từ lãnh đạo tỉnh và ngành giáo dục. Đặc biệt, Nghị quyết 35 tạo mọi điều kiện thuận lợi để động viên, khen thưởng, khích lệ cho học sinh, giáo viên, nhất là công tác bồi dưỡng và kết quả cho thấy đây là hướng đi đúng”.