Cách nay không lâu, chúng tôi được tham gia buổi chia sẻ sách đầu buổi học của học sinh tại Trường tiểu học Số 1 Lộc Trì (xã Lộc Trì, Phú Lộc). Một học sinh đứng trước lớp và chia sẻ lại các nội dung “Đi một ngày đàng, học một sàng khôn” trong câu chuyện “học khôn” mà em đọc trước đó. Sau khi kể xong, các học sinh khác trong lớp liên tiếp đặt nhiều câu hỏi. Học sinh này lần lượt giải đáp các thắc mắc. Buổi chia sẻ sách kết thúc khi cô giáo tổng kết lại nội dung và ý nghĩa của câu chuyện, cũng là lúc tiếng trống báo hiệu vào các tiết học chính.
Mô hình đọc sách cần được nhân rộng trong nhà trường. Ảnh minh họa: NQ
Chia sẻ sách đầu buổi học là một phong trào được ngành giáo dục và đào tạo huyện Phú Lộc phát động và đã tạo được nhiều dấu ấn tốt. Hoạt động này được tổ chức tại từng lớp học vào đầu tuần, ở các thư viện và hơn vậy, còn được tổ chức thành hội thi sôi động và thiết thực, như “Giáo viên kể chuyện hấp dẫn, học sinh chia sẻ sách hay”.
Hoạt động đọc và chia sẻ sách tại thư viện là trọng tâm. Các trường ở Phú Lộc đều xây dựng kế hoạch. Học sinh mạnh dạn chia sẻ nội dung sách hay cho các bạn đọc biết theo sơ đồ tư duy 5 bước; tổ chức hoạt động tạo hình nhân vật mà các em đã tìm hiểu qua qua tiết kể chuyện; xây dựng câu chuyện dựa trên từ khóa (dành cho học sinh lớp 1, 2), sáng tác truyện tranh (dành cho học sinh lớp 3, 4, 5). Xen kẽ, các trường còn tổ chức hoạt động cờ vua, cờ tướng, vẽ tranh…
Mới đây, Phòng Giáo dục & Đào tạo Phú Lộc tổ chức thành công lễ phát động phong trào đọc sách trong toàn ngành. Tại lễ phát động, hơn 50 nghìn đầu sách được Văn phòng dự án Zhishan Foundation, Tủ sách nhân ái, Hội đồng hương Phú Lộc tại thành phố Hồ Chí Minh, Hội Khuyến học Phú Lộc, Trung tâm Hoạt động và giao lưu Thanh thiếu niên Việt Nam – Nhà xuất bản Kim Đồng - Báo Nhi Đồng thuộc Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh cùng các nhà hảo tâm tài trợ.
Xác định nhà trường là nơi lý tưởng để bồi dưỡng hứng thú và thói quen đọc sách cho học sinh, trong đó thư viện có không gian rộng rãi là điều kiện tiên quyết để xây dựng văn hóa đọc cho học sinh, Phòng Giáo dục & Đào tạo Phú Lộc đẩy mạnh phong trào đọc sách trên địa bàn với nhiều hình thức đa dạng, phong phú. Phòng ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ đạo cũng như kiểm tra, giám sát hoạt động đọc sách ở các trường; hoàn thiện hệ thống thư viện; thành lập tổ kiểm tra, quản lý phong trào đọc sách ở các trường.
Dưới sự chỉ đạo của Phòng Giáo dục & Đào tạo Phú Lộc, các trường trong huyện đưa công tác xây dựng thư viện thân thiện, phát triển phong trào đọc và nhiệm vụ năm học; xây dựng quy chế phối hợp với các ban ngành, đoàn thể trên địa bàn xã/thị trấn và trong nhà trường nhằm xã hội hóa kinh phí đối ứng đầu tư cơ sở vật chất thư viện thân thiện. Hiện nay, đã có 10 trường ở Phú Lộc được dự án Zhishan hỗ trợ xây dựng thư viện thân thiện.
Chúng tôi có dịp đến thăm nhiều thư viện ở các trường học thuộc huyện Phú Lộc. Cảm nhận đầu tiên là không gian xây dựng thoáng mát và thân thiện. Các trường đã tổ chức xây dựng, triển khai với nhiều hình thức đa dạng và phong phú. Dự kiến đến năm 2022, Phòng Giáo dục & Đào tạo Phú Lộc sẽ huy động các nguồn lực để xây dựng hệ thống thư viện thân thiện cho toàn khối tiểu học; thí điểm mô hình thư viện đồ chơi cho trường mầm non và thư viện cho khối trung học cơ sở; trang bị hệ thống tủ sách cho cả hai khối học, sách cho giáo viên…
Đáng ghi nhận ở Phú Lộc là để đảm bảo 100% học sinh đều tham gia hoạt động thư viện, các trường học đều bố trí mỗi lớp đều có 1 tiết đọc sách ở thư viện vào thời khóa biểu, 15 phút đầu giờ đọc - chia sẻ sách lớp - sân trường. Ban đầu, hoạt động 15 phút ở lớp đều có sự quản lý của thầy cô. Về sau, thành thói quen, các em học sinh tự chủ động đọc khi không có thầy cô giáo. Đó là một thành công lớn trong việc góp phần xây dựng và hình thành văn hóa đọc trong học sinh.
Khuyến khích đọc sách trong nhà trường một cách sáng tạo như ở các trường học tại Phú Lộc, thiết nghĩ cũng là phương cách khuyến học cần được nhận rộng trong toàn ngành.
An Nhiên