Chính sách cho người sử dụng lao động vay vốn trả lương ngừng việc đang được nới lỏng (Ảnh minh họa)
Vướng mắc từ nội tại của doanh nghiệp
Trước khó khăn của doanh nghiệp mang tên “khủng hoảng” COVID-19, Chính phủ đã có nhiều chính sách tài chính hỗ trợ doanh nghiệp vượt khó; trong đó có chính sách cho người sử dụng lao động vay vốn trả lương ngừng việc, phục hồi sản xuất. Không thể phủ nhận được tính tích cực từ chính sách này.
Tuy nhiên, trên địa bàn, sau gần 3 tháng triển khai chương trình cho người sử dụng lao động vay vốn trả lương ngừng việc, số doanh nghiệp được tiếp cận vẫn chỉ được tính trên đầu ngón tay. Nhiều doanh nghiệp không mấy mặn mà với chính sách này.
Khu du lịch Lapochine vẫn đón khách (Ảnh chụp trước thời điểm bùng phát dịch COVID-19)
Theo Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) chi nhánh tỉnh, ngân hàng đã chủ động phối hợp và trực tiếp liên hệ với các doanh nghiệp trên địa bàn để rà soát nhu cầu vay vốn. Trong số 1.100 doanh nghiệp được rà soát thì có 684 doanh nghiệp thuộc đối tượng vay vốn, trong đó có 65 doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn trả lương với số tiền 5.334 triệu đồng. Tuy nhiên, đến nay mới chỉ có 4 doanh nghiệp được vay trả lương cho 306 lao động với số tiền 1.023 triệu đồng. Ngân hàng cũng đang tiếp tục cho vay vốn lần 3 để trả lương tháng 9/2021 đối với 3 doanh nghiệp là Công ty CP Á Đông, Công ty TNHH MTV Du lịch sinh thái VEDANA và Công ty TNHH Taxi Lăng Cô với số tiền 276 triệu đồng trả lương cho 111 lao động.
Theo ông Văn Đức Thọ, Phó Giám đốc NHCSXH chi nhánh tỉnh, chương trình này không có nhiều doanh nghiệp vay vốn là bởi không đáp ứng được điều kiện về quyết toán thuế, nợ xấu tại các tổ chức tín dụng (TCTD) và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại thời điểm đề nghị vay vốn. Nhiều doanh nghiệp không tham gia đóng bảo hiểm cho người lao động hay nợ bảo hiểm nên không đảm bảo tiêu chí cho vay. Ngoài ra, hiện có một số chi nhánh trực thuộc tổng công ty đang có nhu cầu vay vốn, nhưng vẫn đang phải chờ văn bản ủy quyền từ tổng công ty nên chưa hoàn thiện hồ sơ.
Nới lỏng điều kiện vay
Trước những khó khăn này, mới đây, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 126/NQ-CP sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 68 với các điều kiện vay vốn trả lương ngừng việc được nới lỏng hơn. Với chính sách cho vay trả lương ngừng việc, người sử dụng lao động được vay vốn tại NHCSXH với lãi suất 0% và không phải thực hiện biện pháp bảo đảm tiền vay để trả lương ngừng việc đối với người lao động đang tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc phải ngừng việc từ 15 ngày liên tục trở lên.
Với cho vay trả lương phục hồi sản xuất, doanh nghiệp phải tạm dừng hoạt động do yêu cầu của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền để phòng, chống dịch COVID-19; người sử dụng lao động có trụ sở chính, chi nhánh, văn phòng đại diện, địa điểm sản xuất, kinh doanh trên địa bàn thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch theo nguyên tắc của Chỉ thị số 16/CT-TTg và người sử dụng lao động hoạt động trong lĩnh vực vận tải, hàng không, du lịch, dịch vụ lưu trú và đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng trong thời gian từ ngày 1/5/2021 đến hết ngày 31/3/2022 được vay vốn tại NHCSXH với lãi suất 0% và không phải thực hiện biện pháp bảo đảm tiền vay để trả lương cho người lao động.
Với chương trình cho vay này, mức cho vay tối đa bằng mức lương tối thiểu vùng đối với số người lao động làm việc theo hợp đồng lao động và đang tham gia BHXH bắt buộc theo thời gian trả lương thực tế tối đa 3 tháng và thời hạn vay vốn dưới 12 tháng. Như vậy, quy định mới này đã bãi bỏ điều kiện người sử dụng lao động không có nợ xấu tại TCTD và chi nhánh ngân hàng nước ngoài tại thời điểm đề nghị vay vốn.
Dù đã nới lỏng nhiều điều kiện được cho là rào cản trong chương trình này, song một số doanh nghiệp vẫn cho rằng cần có chính sách tín dụng mạnh mẽ hơn phục vụ cho việc đầu tư, khôi phục sản xuất, kinh doanh sau dịch.
“Ngân hàng sẽ tập trung tuyên truyền về chính sách và những điều kiện đã được nới lỏng, đồng thời, tiếp tục phối hợp với các đơn vị rà soát nhu cầu vay của các doanh nghiệp đáp ứng điều kiện trên để có thêm nhiều doanh nghiệp được tiếp cận với chương trình”, ông Văn Đức Thọ chia sẻ.
Bài, ảnh: Hoàng Loan