Liên kết sản xuất, tiêu thụ lúa chất lượng cao ở xã Thủy Vân (TX. Hương Thủy)
Chỗ dựa cho nông dân
Chuyện “được mùa mất giá” cứ lặp đi lặp lại khiến ông Trần Văn Cường cũng như bà con nông dân xã Phú Hồ (Phú Vang) cần một chỗ dựa bền vững trong tiêu thụ sản phẩm, ổn định giá lúa.
Từ khi HTX Phú Hồ tổ chức bao tiêu sản phẩm lúa, ông Cường và bà con nông dân Phú Hồ thật sự yên tâm sản xuất. Bà con không còn lo đầu ra mà tập trung chuyên tâm chăm lo sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Thực tế, vài năm trở lại đây, năng suất lúa trên địa bàn xã Phú Hồ thường cao nhất, nhì toàn huyện, thậm chí toàn tỉnh. Các giống lúa mới, chất lượng cao đưa vào sản xuất, từng bước thay thế giống truyền thống, nhờ đó chất lượng lúa, gạo ngày càng tăng, đáp ứng nhu cầu thị trường.
Giám đốc HTX Phú Hồ, ông Hồ Bạn khẳng định, HTX có vai trò, trách nhiệm với nông dân trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Thời gian quan, HTX vận động, hướng dẫn nông dân đưa các loại giống lúa chất lượng vào sản xuất. HTX có nhiệm vụ hợp đồng bao tiêu toàn bộ sản phẩm với giá ổn định.
HTX đã đầu tư xây dựng hệ thống nhà kho, máy xay xát, đăng ký nhãn hiệu gạo chất lượng cao Phú Hồ; đồng thời liên kết, hợp đồng với các doanh nghiệp trong tỉnh để tiêu thụ sản phẩm. Thực tế, HTX bao tiêu sản phẩm lúa cho thành viên, nông dân với giá thu mua cao hơn thương lái bình quân 200 đồng/kg.
Giám đốc HTX Thủy Thanh 2 (TX. Hương Thủy), ông Phùng Hữu Thạnh thông tin, HTX vận động nông dân, thành viên sản xuất lúa theo mô hình tập trung, cánh đồng lớn, đưa các giống lúa chất lượng vào gieo cấy. Một trong những giống lúa được HTX, nông dân sản xuất từ nhiều năm nay là BT1.
HTX hợp đồng bao tiêu toàn bộ sản phẩm của nông dân, bằng việc đầu tư dây chuyền xay xát lúa gạo tự động và xây dựng thương hiệu “Gạo ngon Thủy Thanh”, được thị trường ưa chuộng, tiêu thụ mạnh.
Ông Nguyễn Ba, Giám đốc HTX An Lỗ (Phong Điền) chia sẻ, trước nhu cầu thị trường ngày càng khắt khe, HTX đã tổ chức cho nông dân sản xuất lúa, gạo hữu cơ, chất lượng cao và xây dựng thương hiệu sản phẩm.
Sản phẩm “Gạo hữu cơ Phong Điền” đảm bảo tiêu chí “năm không”: không thuốc diệt cỏ, không phân bón hóa học, không sử dụng giống biến đổi gen, không sử dụng chất kích thích sinh trưởng và không sử dụng thuốc trừ sâu có nguồn gốc hóa học. HTX đăng ký nhãn mác: Gạo hữu cơ Phong Điền do Cục Sở hữu Trí tuệ thuộc Bộ Khoa học-Công nghệ cấp; giấy chứng nhận sản phẩm đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm do Chi cục Vệ sinh An toàn thực phẩm tỉnh cấp.
Sức lan tỏa
Trưởng phòng NN&PTNT huyện Phú Lộc, ông Nguyễn Văn Thông thông tin, những năm gần đây, nhiều HTX trên địa bàn huyện làm tốt nhiệm vụ liên kết giữa hộ thành viên, giữa nông dân với các doanh nghiệp để tổ chức sản xuất, tiêu thụ sản phẩm. Từ đó, các hộ chuyển từ sản xuất lúa nhỏ lẻ, manh mún sang sản xuất tập trung, hàng hóa quy mô lớn, hiệu quả cao hơn. Các HTX vận động, tổ chức cho các hộ thực hiện dồn điền đổi thửa, chỉnh trang đồng ruộng.
HTX hỗ trợ các hộ thành viên xây dựng cánh đồng lớn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc ứng dụng khoa học, công nghệ, đưa cơ giới vào đồng ruộng nhằm nâng cao năng suất, chất lượng lúa. Nhiều HTX đã tổ chức bao tiêu sản phẩm cho nông dân, không chỉ tránh tình trạng ép giá mà còn nâng cao giá trị sản phẩm. Trên địa bàn huyện Phú Lộc có khoảng một nửa số HTX tổ chức tiêu thụ sản phẩm lúa, gạo cho hộ thành viên, nông dân.
Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh, thời gian gần đây xuất hiện nhiều HTX làm cầu nối giúp tăng sự liên kết giữa các hộ sản xuất, hạn chế gieo cấy nhiều giống lúa trên cùng xứ đồng dẫn đến khó khăn trong điều hành sản xuất, tạo sản phẩm không đồng nhất, không đáp ứng nhu cầu thị trường. Chẳng hạn, tại HTX Đông Phú (Quảng Điền), chỉ sản xuất hai giống lúa chủ lực là TH5 và 4B; HTX Thủy Thanh chủ yếu gieo cấy lúa BT1, nhiều HTX chủ yếu gieo cấy giống TH5, HT1…
Các HTX còn định hướng cho hộ thành viên, nông dân chuyển đổi cơ cấu giống lúa, tổ chức sản xuất hợp lý, thực hiện đồng bộ các giải pháp để nâng cao chất lượng lúa gạo; ứng dụng kỹ thuật mới như “ba giảm, ba tăng” nhằm giảm chi phí, giảm giá thành, tăng năng suất và chất lượng sản phẩm... Đồng hành quá trình sản xuất là tiêu thụ sản phẩm lúa, gạo được nhiều HTX hướng đến và thực hiện thành công.
Ông Trần Lưu Quốc Doãn, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh đánh giá cao vai trò, trách nhiệm của hệ thống HTX trên địa bàn tỉnh, đã có nhiều nỗ lực trong sản xuất, tiêu thụ lúa, gạo cho nông dân, hộ thành viên. Nhiều HTX mở rộng quy mô, lĩnh vực hoạt động sản xuất, kinh doanh vẫn không quên lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, trong đó chú trọng tiêu thụ sản phẩm cho nông dân. Hầu hết các HTX tổ chức lĩnh vực tiêu thụ lúa, gạo, xây dựng thương hiệu cho sản phẩm đều hoạt động có hiệu quả.
Không chỉ lúa, nhiều HTX trên địa bàn tỉnh đã tổ chức tiêu thụ các loại nông sản khác, như HTX Quảng Thọ 2 tiêu thụ rau má cho hộ thành viên, các HTX lâm nghiệp bền vững tiêu thụ gỗ rừng trồng... Liên minh HTX tỉnh tiếp tục khuyến khích, hỗ trợ các HTX liên kết với nông dân, doanh nghiệp tổ chức tiêu thụ và xây dựng thương hiệu, nâng cao giá trị, hiệu quả các mặt hàng nông sản trên địa bàn tỉnh.
Bài, ảnh: Hoàng Triều