 |
| Người cao tuổi sẽ chịu tác động tiêu cực rõ rệt vì nắng nóng. Ảnh minh họa: Tạp chí Ngày mới Online |
Cụ thể, thêm 270 triệu người trưởng thành từ 69 tuổi trở lên sẽ phải chịu mức nhiệt nguy hiểm 37,5 độ C trong bối cảnh tình trạng nóng lên toàn cầu và dân số già đi. Trên đây là cảnh báo được Tạp chí Nature Communications đưa ra, trong đó cho rằng điều này có khả năng tạo ra các điểm nóng dễ bị tổn thương về mặt sinh học và xã hội, khi người lớn tuổi ngày càng nhiều và nhiệt độ thì ngày càng tăng cao.
Cùng với đó, hậu quả cũng sẽ được nhìn thấy ở hệ thống y tế và làm gia tăng bất bình đẳng toàn cầu, bởi người già dễ tổn thương hơn trước nhiệt độ cao và những nhóm dân cư sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất có xu hướng sống ở phía nam địa cầu, nơi nóng hơn và nghèo hơn.
Theo ghi nhận, dân số toàn cầu đang già đi với tốc độ chưa từng thấy. Vào giữa thế kỉ này, số người từ 60 trở lên được dự báo sẽ tăng gấp đôi lên 2,1 tỷ người. Tạp chí Nature Communications dự báo: “2/3 trong số họ sẽ sống ở những nước có thu nhập thấp và trung bình, nơi đặc biệt có khả năng cao sẽ phải đối mặt với hiện tượng khí hậu cực đoan”.
Xét về tổng dân số, châu Á sẽ có mức tiếp xúc với nhiệt độ ở người lớn tuổi cao gấp 4 lần so với các khu vực khác do dân số đông và khí hậu nóng. Nhưng tình hình sẽ thay đổi vào thời gian tới. Điều này được thể hiện rõ nhất khi vào năm 2050, mức độ tiếp xúc sẽ tăng gấp 3 lần ở Nam Mỹ và châu Âu và gần gấp đôi ở châu Đại Dương, Bắc Mỹ và châu Phi.
Xu hướng lão hóa rõ rệt nhất ở châu Âu, nơi 1/4 dân số sẽ trên 69 tuổi vào năm 2050 và Bắc Mỹ cũng sẽ có 1/5 dân số nằm trong nhóm này. Nhưng nhìn chung, châu Á và châu Phi sẽ có mức tăng lớn hơn vì dân số của hai khu vực này đông hơn nhiều. Hai lục địa này nóng hơn và nghèo hơn nên sẽ phải đối mặt với gánh nặng lớn hơn đáng kể.
Trong một thông tin có liên quan, cơ thể con người sẽ giảm khả năng điều nhiệt khi già đi. Người già cũng có nguy cơ cao hơn mắc phải các bệnh mãn tính, chẳng hạn như các vấn đề về tim và hô hấp khiến các nguy cơ tiếp xúc với nhiệt trở nên trầm trọng hơn. Tỷ lệ này thậm chí còn cao hơn đối với những người ốm yếu về thể chất, sống 1 mình và phải dựa vào các loại thuốc gây mất nước như thuốc lợi tiểu, thuốc nhuận tràng và bumetanide (làm giảm lượng nước trong cơ thể).
Trong những đợt nắng nóng gần đây, số người tử vong có xu hướng cao hơn ở người cao tuổi, đặc biệt là những người khó di chuyển hoặc chỉ sống trong những ngôi nhà có mái che sơ sài và không có đủ điều hòa. Trong số các trường hợp, có đến 3.500 người lớn tuổi tử vong trong đợt nắng nóng hồi năm 2015 ở Ấn Độ và Pakistan, tỷ lệ tử vong ở những người lớn tuổi cũng cao trong đợt nắng nóng ở châu Âu vào năm 2022 và nhiều người ở viện dưỡng lão tại Florida cũng đã không qua khỏi sau đợt mất điện vào năm 2017.
Các nghiên cứu về rủi ro nhân khẩu học khí hậu trước đây đã nghiên cứu số lượng ở cấp quốc gia và bài nghiên cứu mới đã đưa ra những phân tích chi tiết hơn về số liệu ở cấp địa phương. Điều này rất quan trọng vì tác động của khí hậu là rất khác nhau giữa các vùng trong mỗi quốc gia, đặc biệt là ở các nước đông dân, có diện tích lớn như Trung Quốc, Ấn Độ và Indonesia.
“Đây là vấn đề về sự bất bình đẳng giữa các thế hệ”, Giacomo Falchetta, một chuyên gia thuộc Quỹ CMCC ở Venice (Italy) cho biết. Theo tác giả, một thông điệp quan trọng khác cần được lưu tâm chính là câu chuyện về bất bình đẳng. Các quốc gia ở phía Bắc bán cầu và phía Nam bán cầu được trang bị rất khác nhau để đối phó với thách thức này. Trong đó, các xã hội có nhiều cơ sở hạ tầng và kiến thức hơn sẽ được bảo vệ nhiều hơn. Nghiên cứu tác động này cho thấy, rõ ràng là cần thiết phải có một cơ chế điều chỉnh phù hợp.
Ông Giacomo Falchetta hy vọng những dự báo này sẽ giúp xã hội được chuẩn bị tốt hơn. Các hộ gia đình cần đảm bảo người cao tuổi có đủ tiền mua máy điều hòa nhiệt độ, các thành phố cần có thêm nhiều không gian xanh và bóng mát hơn, đồng thời chính phủ các quốc gia cũng cần điều chỉnh hệ thống y tế và chính sách về thông tin y tế công cộng.
Sau năm 2050, bức tranh sẽ trở nên ít rõ ràng hơn vì xu hướng dân số khó dự đoán hơn trong tương lai xa và tốc độ nóng lên toàn cầu sẽ phụ thuộc vào hành động hiện nay của các chính phủ. Tuy nhiên, ngay cả khi dân số nói chung bắt đầu giảm, như nhiều nhà nhân khẩu học dự báo, thì dân số vẫn sẽ tiếp tục già đi và khí hậu sẽ tiếp tục ấm lên.