.jpg)
Những người di cư và tị nạn năn nỉ cảnh sát Macedonia cho phép vượt qua biên giới từ Hy Lạp vào Macedonia trong một cơn mưa, gần làng Idomeni của Hy Lạp. Ảnh: Reuters
Mức kỷ lục này đã tăng gần 6 triệu người, từ mức 59,5 triệu người phải sơ tán trong năm 2014 và đã tăng 50% trong 5 năm qua, đồng nghĩa với 1 trong 113 người trên hành tinh này hiện nay là một người tị nạn, người tìm kiếm tị nạn hoặc di tản trong nước.
Tình hình chiến sự ở Syria, Afghanistan, Burundi và Nam Sudan đã gây ra các cuộc di cư mới, nâng tổng số người tị nạn lên đến 21,3 triệu, trong đó một nửa là trẻ em, UNHCR cho biết trong báo cáo "Xu hướng toàn cầu" nhân kỷ niệm Ngày Tị nạn Thế giới.
"Thật đau đớn khi phải mất thời gian quá lâu để làm cho người dân ở các nước giàu hiểu rằng, chúng ta cần phải hành động, cần pải có hành động chính trị để ngăn chặn xung đột, đó sẽ là biện pháp quan trọng nhất để ngăn cản dòng chảy người tị nạn", Cao ủy LHQ về người tị nạn Filippo Grandi phát biểu trong một cuộc họp báo.
Có đến 2 triệu đơn xin tị nạn mới - mức cao lỷ lục, được nộp tại các nước công nghiệp hóa vào năm 2015, báo cáo cho biết. Gần 100.000 trẻ em không có người đi kèm hoặc bị tách ra khỏi gia đình, cao gấp 3 lần năm 2014 và là mức cao lịch sử.
Đức, nơi nhận được đến 1/3 đơn xin tị nạn từ Syria, dẫn đầu với 441.900 đơn yêu cầu, tiếp theo là Hoa Kỳ với 172.700 đơn, trong đó có nhiều người chạy trốn khỏi các băng đảng và bạo lực liên quan đến ma túy ở Mexico và Trung Mỹ.
Theo báo cáo, các nước đang phát triển vẫn là nơi tạm trú của 86% người tị nạn trên thế giới, dẫn đầu là Thổ Nhĩ Kỳ với 2,5 triệu người Syria, tiếp theo là Pakistan và Lebanon.
"Chủ nghĩa bài ngoại" tăng cao
Người tị nạn chạy trốn xung đột hoặc đàn áp đang ngày càng phải đối mặt với nhiều rào cản hoặc sự bài ngoại, Cao ủy Grandi cho hay. "Sự gia tăng của chủ nghĩa bài ngoại không may lại trở thành một đặc tính rất rõ nét trong môi trường mà chúng ta làm việc hiện nay". "Rào cản gia tăng ở khắp mọi nơi - tôi không chỉ nói về những bức tường ngăn chặn, mà tôi đang nói về các rào cản pháp lý đang mọc lên, kể cả ở các nước trong thế giới công nghiệp vốn được cho là một pháo đài của các nguyên tắc bảo vệ các quyền cơ bản liên quan đến tị nạn trong thời gian dài".
Sau khi các nước Balkan đóng biên giới, Thổ Nhĩ Kỳ và Liên minh châu Âu (EU) đã ký kết một thỏa thuận hồi tháng 3 nhằm ngăn chặn dòng chảy đã mang 1 triệu người tị nạn và người di cư đến Châu Âu vào năm 2015.
Tuy nhiên, Cao ủy Grandi cho rằng, "trên thực tế, dòng chảy đó dừng lại không có nghĩa là vấn đề di dời đã kết thúc. Nó có thể chỉ kết thúc đối với một số quốc gia hiện không phải đối phó với nó nữa mà thôi".
Tiến độ chương trình phân phối lại 160.000 người tị nạn từ Hy Lạp và Italy cho các quốc gia EU khác để giảm bớt áp lực cho 2 quốc gia tiền tuyến này đã bị chậm lại. số liệu của EU cho thấy, mới chỉ có 2.406 người được di dời. Khi được hỏi về việc di dời bị đình trệ, ông Grandi cho biết: "Không có kế hoạch B cho Châu Âu. Châu Âu sẽ tiếp tục nhận người tìm kiếm tị nạn".
Tố Quyên (Lược dịch từ Reuters & CNA)