UNDP kêu gọi xóa nợ cho các nước nghèo để giúp họ có cơ hội đối phó với biến đổi khí hậu. Ảnh: AFP/TTXVN
Trong báo cáo, UNDP nhấn mạnh rằng 54 quốc gia - nơi sinh sống của hơn 50% số người nghèo nhất thế giới, hiện cần được xóa nợ ngay lập tức do hậu quả của các cuộc khủng hoảng toàn cầu. Theo UNDP, nếu không hành động, hệ luỵ sẽ là rất lớn khi tình trạng đói nghèo cùng cực sẽ gia tăng và các khoản đầu tư vốn rất cần thiết cho việc thích ứng và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu sẽ khó có thể được triển khai. Đáng lo ngại, các quốc gia bị ảnh hưởng lại chính là những quốc gia nằm trong nhóm dễ bị tổn thương về khí hậu nhất trên thế giới.
“Một cuộc khủng hoảng nợ nghiêm trọng đang diễn ra trên khắp các nền kinh tế đang phát triển và khả năng triển vọng xấu đi là rất cao”, báo cáo của UNDP nêu rõ.
Cảnh báo trên được đưa ra trong bối cảnh Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) và Ngân hàng Thế giới (WB) sẽ tổ chức các cuộc họp tại Washington trong tuần này, giữa lúc lo ngại về suy thoái toàn cầu ngày càng gia tăng và một loạt các cuộc khủng hoảng nợ đang diễn ra từ Sri Lanka, Pakistan cho đến Chad, Ethiopia và Zambia.
Trước tình hình ảm đạm đó, Giám đốc UNDP Achim Steiner kêu gọi một loạt các biện pháp, bao gồm xóa nợ, cung cấp cứu trợ rộng rãi hơn cho nhiều quốc gia hơn và thậm chí bổ sung các điều khoản đặc biệt vào các hợp đồng trái phiếu để tìm ra lối thoát cho các cuộc khủng hoảng.
“54 quốc gia đang chịu gánh nặng nợ nần nghiêm trọng là nơi sinh sống của hơn một nửa số người nghèo nhất thế giới, nhưng chỉ chiếm hơn 3% nền kinh tế toàn cầu. Giảm nợ sẽ là một viên thuốc nhỏ mà các nước giàu có thể nuốt trôi, nhưng cái giá phải trả của việc không hành động là rất nghiêm trọng đối với những người nghèo nhất thế giới…”, ông Steiner nói, và nhấn mạnh rằng cần khẩn trương đẩy mạnh và tìm cách giải quyết những vấn đề này trước khi chúng trở nên khó quản lý và thậm chí là không thể quản lý được.
Báo cáo của UNDP cũng kêu gọi điều chỉnh lại Khuôn khổ chung do G20 dẫn đầu - kế hoạch được thiết lập để giúp các quốc gia bị đẩy vào khó khăn tài chính do đại dịch COVID-19 tái cơ cấu nợ, và ngăn chặn một cuộc khủng hoảng nợ ở các nước đang phát triển có thể lan sang một cuộc khủng hoảng phát triển dài hạn. Cho đến nay, mới chỉ có Chad, Ethiopia và Zambia sử dụng chương trình này.
Đề xuất của UNDP là mở rộng tính đủ điều kiện của Khuôn khổ chung để tất cả các quốc gia mắc nhiều nợ có thể sử dụng nó thay vì chỉ 70 quốc gia nghèo nhất, và mọi khoản thanh toán nợ sẽ tự động được đình chỉ trong quá trình này. Động thái này sẽ có thể giúp ngăn chặn một cuộc khủng hoảng nợ ở các nước đang phát triển có thể mở rộng thành một cuộc khủng hoảng phát triển dài hạn.
Ngoài ra, UNDP cũng khuyến nghị các chủ nợ phải có nghĩa vụ pháp lý hợp tác “một cách thiện chí” trong việc tái cơ cấu Khuôn khổ chung của G20 và các quốc gia có thể đề nghị thực hiện các biện pháp thân thiện với môi trường để khuyến khích các chủ nợ xóa nợ.
Tuy vậy, UNDP khẳng định tái cơ cấu nợ hiệu quả chỉ là một yếu tố quan trọng trong số các yếu tố khác nhằm đảm bảo các nền kinh tế đang phát triển có nguồn tài chính cần thiết để đạt được tiến bộ trong phát triển bền vững. Theo UNDP, các nguồn tài trợ mới là rất cần thiết để các nước đang phát triển có thể đầu tư vào thích ứng và giảm nhẹ tác động của khí hậu.
BẢO NGHI (Lược dịch từ Reuters)