Nghệ sĩ Nguyễn Lương Sáng
Ấn tượng với người xem hơn cả là các tác phẩm sắp đặt sử dụng chất liệu từ ván thuyền vỡ, gỗ thuyền, sắt… mà nghệ sĩ nhặt được trên biển Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên Huế. “Chuyện biển 1” là câu chuyện kể về sự lênh đênh của những đồ vật, như đời người lênh đênh giữa những biến động mưu sinh. Hành trình của vạn vật trên biển cũng như hành trình của cuộc đời con người, có bắt đầu, có lênh đênh và có điểm kết thúc.
“Chuyện biển 2” đề cập đến sự khắc nghiệt của cuộc sống bám biển của ngư dân miền biển để bảo vệ chủ quyền quốc gia. Đó là những mảnh vỡ của chiếc thuyền từ ngoài khơi được biển đưa về nơi nó đã sinh ra, như sự quay về của quy luật cuộc sống.
Trong triển lãm “Biển - đời”, mỗi tác phẩm hội họa vẽ bằng sơn dầu và acrylic lại là một câu chuyện riêng nằm trong mạch cảm xúc của nghệ sĩ Nguyễn Lương Sáng về biển cả. Tác phẩm “Dùng dằng” (giải khuyến khích triển lãm mỹ thuật khu vực Bắc miền Trung năm 2019) là sự níu kéo cảm xúc về bóng hình một người con gái. Nửa như muốn buông, nửa muốn giữ lấy. Đó là cuộc đấu tranh của cảm xúc với sự bào mòn của thời gian. Trên nền xanh của biển, nhân vật như muốn vỡ tung khi những cảm xúc đan xen, dày vò.
Bộ tác phẩm “Biển - đời”, gồm 4 mảnh ghép lại, được Nguyễn Lương Sáng lấy cảm hứng từ mặt đáy những con thuyền đánh cá: khi lướt êm trên sóng, cũng có lúc như muốn vỡ vụn bởi bão tố, phong ba. Đó là những mảnh ghép về cuộc sống được tác giả xây dựng thành một câu chuyện về cuộc đời với những nỗi đau, hạnh phúc, niềm vui, chờ đợi, chia ly đan xen trong hành trình tồn tại. Ở đó, người xem sẽ thấy những khoảng lặng êm đềm mênh mông, có khi dồn nén ngột ngạt, có khi là sự chờ đợi xa xăm, nhưng cũng có lúc như vỡ tung lồng ngực…
Tác phẩm “Dùng dằng”
Nhiều tác phẩm khác là sự mong chờ được vẫy vùng thỏa chí với biển. Trong tác phẩm “Đợi”, tác giả thể hiện nỗi khát khao được vươn mình băng sóng ra biển khơi. Hoặc, trong tác phẩm “Về phía biển” là cảm xúc luôn ngóng về phía biển dù ở bất cứ nơi đâu.
Sinh ra ở một vùng quê ven biển, từ thời thơ ấu đến giờ, Nguyễn Lương Sáng luôn ngắm nhìn biển mỗi ngày. Hình ảnh những con thuyền ra khơi, những bóng người cùng quang gánh lướt nhanh đôi chân trần trên cát luôn cuốn hút anh. Từ năm 2017 đến nay, anh gần như chỉ sáng tác về biển, những bức tranh mang nặng triết lý, biểu hình. Biển như tình yêu, cũng là sự ám ảnh khó buông dứt.
Họa sĩ chia sẻ: “Tôi luôn đi tìm và lý giải cuộc sống liên quan đến những con sóng biển. Tôi yêu biển và biết ơn vì biển đã mang lại nhiều ý tưởng, cảm xúc sáng tạo. Biển như đời sống con người, có khi phẳng lặng, trong xanh, yên bình lấp lánh ánh vàng trong bình minh. Nhưng, có lúc cuộn trào tung sóng bạc, là những giông tố quặn thắt hung dữ như những biến động khôn lường của nhân sinh. Biển còn là phần máu thịt thiêng liêng của Tổ quốc”.
Gắn bó và xem biển như một người bạn, với Nguyễn Lương Sáng, biển mang trong lòng nhiều chuyện kể. Những ngày lang thang với biển, anh nhận thấy muôn vàn thứ biển có thể đeo mang trong hành trình lênh đênh. Những thứ anh tìm được đôi khi không còn nguyên dạng, bị bào mòn, nhào nặn, bóp nát… nhưng đó là minh chứng cho sự can trường trong hành trình sống cần được trân trọng, là cảm hứng để anh xây dựng tác phẩm.
Tác phẩm “Chuyện biển 2”
Nguyễn Lương Sáng không diễn tả biển như thực mà mang tính biểu hiện. Anh vẽ về biển bằng nền đen, xám, nâu, ẩn hiện lên đó là các tín hiệu hình tượng gợi nên không gian của biển, như: ngọn đèn bão, con ốc, mỏ neo, đuôi thuyền… Anh bộc bạch: “Thông qua những trải nghiệm, tìm hiểu về đời sống của biển, tôi muốn xây dựng thành một “biển” riêng của mình. Biển trong tác phẩm của tôi chỉ mang tính tượng trưng. Câu chuyện về nhân sinh trên không gian biển mới là điều tôi muốn gửi gắm”.
Nghệ sĩ Nguyễn Lương Sáng sinh năm 1981 tại Quảng Bình. Anh hiện là giảng viên Trường đại học Quảng Bình. Sinh ra trong một gia đình có nhiều thế hệ làm mỹ thuật dân gian, từ nhỏ, Sáng được ông nội dạy vẽ. Anh rất yêu màu sắc, hình nét và chọn học Trường đại học Nghệ thuật – Đại học Huế. Ngoài thời gian công tác, anh dành hết thời gian cho sáng tác, tham gia nhiều triển lãm ở khu vực và quốc gia, các triển lãm nhóm, trại sáng tác, workshop... Ngoài đề tài về biển, Nguyễn Lương Sáng cũng rất cảm xúc với mảng đề tài thời hậu chiến cùng những ám ảnh, mất mát bởi chiến tranh.
Bài, ảnh: TRANG HIỀN