 |
| Hồ sen & trụ biểu trước lăng Thoại Thánh |
Cầu Hữu Trạch được xây dựng xong và đưa vào sử dụng đã tạo điều kiện hết sức thuận lợi cho mọi người lên vùng Định Quán- Hương Thọ để thăm lăng Gia Long- ông vua khai sinh Triều Nguyễn, cũng là triều đại phong kiến cuối cùng của Việt Nam.
Tôi cũng đã một vài lần đến đây, đứng ở khu vực tẩm điện của nhà vua và hoàng hậu, nhìn sang bên kia thấy đôi trụ biểu lớn, được giới thiệu là lăng Thoại Thánh của mẹ vua Gia Long. Rất muốn ghé qua nhưng thấy khoảng cách không hề gần, mà đường đi lối lại thì chưa tường, thời gian lại không cho phép, nên thôi.
 |
| Lăng Thoại Thánh vừa được trùng tu |
 |
| Tẩm điện- Nơi an táng Hiếu Khang Hoàng hậu |
Lần này lên Định Quán, tôi chọn lối cầu Hữu Trạch để đi. Không chỉ có cầu mà cả con đường trục nối từ cầu suốt tới lăng Gia Long hóa ra cũng đã được đầu tư đổ bê tông rộng rãi, phẳng phiu, ô tô có thể 2 chiếc tránh nhau thoải mái. Đường đi phải nói là sướng ngoài sức tưởng tượng. Đang hân hoan vui vẻ cùng con đường thì chợt thấy bên mé phải có tấm biển chỉ lối vào lăng Thoại Thánh. Một con đường lát gạch nối từ trục đường chính dẫn vào. Quá tốt, cơ hội để đến thăm lăng bà thân mẫu của vua mà trong bụng từng dợm mấy lần vẫn chưa đến được. Con đường này nghe nói được Trung tâm Bảo tồn di tích Cố đô Huế đầu tư cách đây mấy năm để vừa tôn tạo cảnh quan vừa tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và du khách đến viếng một di tích quan trọng và có thể nói là cổ nhất trong hệ thống lăng mộ nhà Nguyễn từ lúc vua Gia Long xưng đế.
Con đường lát gạch đẹp trang nhã, phù hợp với không gian u tịch của di tích. Nhưng sao lạ quá, nghe nói đầu tư chưa lâu lắm mà sao đường đã bong tróc, vụn vỡ thế này. Đến khi vào đến lăng Thoại Thánh, tôi mới vỡ lẽ khi nghe tiếng máy cưa rộn ràng cả góc rừng. Thì ra, đường thì lát gạch mong manh dễ vỡ, nhưng người ta cứ vô tư lũ lượt cho xe tải vô ra để chở gỗ rừng trồng đang vào kỳ khai thác, đường không tan mới lạ.
 |
| Con đường lát gạch làm sao chịu nổi tải trọng của những chuyến xe chở gỗ? |
Không dễ dàng gì để đầu tư một con đường dễ thương và ý nghĩa như thế, nhưng quản lý và sử dụng thì hình như đang có cái gì đó sai sai. Cần phải tìm ra nguyên nhân để khắc phục, chấn chỉnh, nếu không thì dù cho sau này có đầu tư lại, con đường cũng sẽ lại bị băm nát là điều khó tránh.
Nằm trong quần thể lăng Gia Long (Thiên Thọ lăng), như đã nói, lăng Thoại Thánh là nơi yên nghỉ của thân mẫu vị vua đầu triều Nguyễn, bà Hiếu Khang Hoàng hậu Nguyễn Thị Hoàn (1736-1811). Đây là khu lăng mộ của một bà Hoàng thái hậu được xây dựng sớm nhất dưới triều Nguyễn. Lăng được đích thân vua Gia Long coi sóc, đốc thúc thầy thợ xây dựng.
 |
| Điện Thoại Thánh được đầu tư tu bổ, phục hồi thích nghi . |
Trải hơn 200 năm tồn tại, lăng bị xuống cấp nghiêm trọng theo mưa nắng thời gian và những tác động tiêu cực khác. Năm 2023, lăng Thoại Thánh được đầu tư trùng tu và đang dần trở thành một điểm đến thú vị trên trục đường tiến vào lăng Thiên Thọ. Điện Thoại Thánh (khu vực thờ tự) cũng vừa được HĐND tỉnh Thừa Thiên Huế thông qua chủ trương đầu tư dự án tu bổ, phục hồi thích nghi với tổng kinh phí hơn 73 tỷ đồng.