Công ty TNHH MTV Takson Huế chậm đóng bảo hiểm ảnh hưởng đến quyền lợi người lao động
Nợ chồng nợ
Thời gian qua, không ít DN hàng tháng vẫn trừ tiền lương đều đặn của NLĐ, nhưng lại không chịu nộp BH gây ảnh hưởng đến quyền lợi NLĐ. Qua tìm hiểu, tình trạng nợ, trốn đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) của các DN ngày càng trở nên phổ biến. Thực trạng này không chỉ thiệt hại về vật chất, ảnh hưởng đến lợi ích hợp pháp của NLĐ, mà còn gây tác động đến an toàn, cân đối nguồn quỹ.
Theo báo cáo của BHXH tỉnh, đến cuối năm 2022, trên địa bàn có hơn 400 DN chậm đóng tiền BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), bảo hiểm tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp (BHTNLĐ-BNN) với số tiền hơn 70 tỷ đồng. Trong đó, nhiều DN chậm đóng với số tiền lên tới hàng tỷ đồng, như Công ty CP Xây dựng giao thông Thừa Thiên Huế hơn 4,7 tỷ đồng, Công ty CP Cơ khí và xây dựng công trình 878 gần 3,6 tỷ đồng, Công ty CP Hàng không Lữ hành Việt Nam 2,3 tỷ đồng, Công ty TNHH MTV Takson Huế 3,8 tỷ đồng…
Lãnh đạo BHXH tỉnh cho rằng, việc nợ đọng BHXH đã ảnh hưởng lớn đến việc thực hiện các chế độ chính sách đối với NLĐ, nhất là khi họ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động không được thanh toán chế độ; một số NLĐ đến tuổi nghỉ hưu không được hưởng trợ cấp hưu trí, khiến cuộc sống của họ luôn bấp bênh trước những áp lực của cuộc sống.
Một vấn đề nan giải khác cũng liên quan trực tiếp đến quyền lợi của NLĐ đang bị các DN lợi dụng, đó là tình trạng DN lách luật để giảm bớt mức đóng BHXH. Một trong những lý do khiến vấn nạn nợ đọng BHXH vẫn tồn tại kéo dài dai dẳng với xu hướng ngày càng phức tạp hơn, đó là chế tài xử phạt đối tượng nợ đọng BHXH chưa đủ sức răn đe. Đã vậy, mức lãi suất chậm đóng BHXH, BHYT thấp hơn mức lãi suất vay ngân hàng nên nhiều DN cố tình nợ BHXH, chấp nhận chịu phạt để chiếm dụng quỹ BHXH, BHYT.
Doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm sẽ ảnh hưởng rất lớn đến quyền lợi người lao động (Ảnh minh họa)
Xử phạt
Mới đây, UBND tỉnh ban hành các quyết định xử phạt hành chính trong lĩnh vực BH đối với DN chậm đóng, đóng BH không đủ số tiền quy định đối với 3 DN, gồm Công ty CP Phương Minh; Công ty TNHH Quốc Thắng và Công ty TNHH MTV Takson Huế với tổng số tiền hơn 562 triệu đồng.
Theo đó, Công ty CP Phương Minh ở phường Tứ Hạ, TX. Hương Trà với hành vi chậm đóng hơn 1,5 tỷ đồng tiền BHXH bắt buộc, BHTN và BHYT với mức phạt 180 triệu đồng; Công ty TNHH Quốc Thắng ở phường An Tây, TP. Huế bị phạt hành chính hơn 182 triệu đồng vì hành vi vi phạm chậm đóng BHXH bắt buộc, BHTN, BHYT cùng với hành vi đóng BHXH, BHTN không đúng mức quy định mà không phải là trốn đóng và hành vi đóng BHYT không đủ số tiền phải đóng là hơn 3,1 tỷ đồng. Đối với Công ty TNHH Một thành viên Takson Huế ở Khu Công nghiệp Phú Bài, UBND tỉnh quyết định xử phạt vì có hành vi chậm đóng BHXH bắt buộc, BHTN, BHYT gần 3,8 tỷ đồng với mức phạt 200 triệu đồng.
Ngoài việc bị phạt hành chính, các DN còn phải thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả như buộc phải đóng đủ số tiền BHXH bắt buộc, BHTN phải đóng cho cơ quan BHXH (tính đến thời điểm lập biên bản) đối với hành vi chậm đóng BHXH bắt buộc, BHTN và hành vi đóng BHXH, BHTN không đúng mức quy định mà không phải là trốn đóng. Đối với hành vi đóng BHXH, BHTN không đúng mức quy định mà không phải là trốn đóng, buộc các đơn vị phải nộp khoản tiền lãi bằng 2 lần mức lãi suất đầu tư quỹ BHXH bình quân của năm trước liền kề tính trên số tiền, thời gian chậm đóng, không đóng…
Ngoài ra, trường hợp không hoàn trả được cho đối tượng thì nộp vào ngân sách Nhà nước theo quy định của pháp luật, đồng thời buộc nộp số lợi bất hợp pháp có được vào tài khoản thu của quỹ BHYT. Thời hạn thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả là 30 ngày kể từ ngày nhận được quyết định và mọi chi phí tổ chức thi hành biện pháp khắc phục hậu quả do các công ty vi phạm chi trả.
Trước thực trạng chậm đóng BH kéo dài, BHXH tỉnh tiếp tục tăng cường công tác thanh tra chuyên ngành đối với DN chậm đóng từ 3 tháng trở lên, kiên quyết xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi vi phạm; đối với đơn vị đã bị xử phạt nhưng chưa thực hiện hoặc cố tình chây ì thì ban hành quyết định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt theo thẩm quyền. Đồng thời, công khai danh sách chậm đóng BH trên các phương tiện thông tin đại chúng các DN trốn đóng, chậm đóng BH với số tiền lớn, thời gian chậm kéo dài…
Ngoài ra, BHXH tỉnh có công văn đề nghị Cục Thuế tỉnh trong quá trình thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra về thuế yêu cầu đơn vị chuyển nộp kịp thời cho cơ quan BHXH số tiền còn nợ và đưa nội dung yêu cầu đơn vị thực hiện chuyển nộp đầy đủ số tiền phát sinh hàng tháng và số tiền còn nợ cho BHXH tỉnh vào kết luận thanh tra, kiểm tra của cơ quan thuế. Đồng thời, chỉ đạo Chi cục Thuế các huyện, khu vực, TP. Huế phối hợp với BHXH các huyện, thị xã tăng cường công tác phối hợp đối chiếu dữ liệu và công tác thanh tra, kiểm tra tại các DN nhằm chấn chỉnh, xử lý các sai phạm trong công tác thu nộp tiền đóng các loại bảo hiểm tại các đơn vị sử dụng lao động.
Bài, ảnh: Thanh Hương