Bắt đầu từ năm 2014, đồng hành cùng Festival Huế là liên hoan ẩm thực quốc tế. Có dịp tham dự, nhiều người đã bày tỏ ấn tượng thật đặc biệt khi được “sờ tận tay, ăn tận miệng” những món ăn lâu nay chỉ mới được nghe nói hay xem trên màn ảnh. Còn nữa là một cảm giác tự hào khi những món ăn Huế gần gũi được dịp khoe đọ hương vị với nhiều loại ẩm thực đến từ nhiều địa phương trong nước và nước ngoài. Tôi là vị khách khá thường xuyên. Tôi thích cái không gian ẩm thực nhiều lắng đọng bên dòng Hương Giang vào những buổi chiều tà…
Cũng trong liên hoan lần đó, Ban Tổ chức tổ chức chấm giải và một món ăn Huế chính tông có tên gọi “Sen hóa rồng” của nhà hàng Tịnh Gia Viên được trao giải ba. Gọi là món ăn chính tông Huế bởi còn có nhiều món ăn Huế đạt giải cao hơn nhưng không có được cái chất Huế đậm đặc bằng. Món ăn “Sen hóa rồng” của nghệ nhân Tôn Nữ Hà hấp dẫn người ăn không chỉ mùi vị thơm ngon mà còn bởi sự trang trí cực kỳ đẹp và sáng tạo, mang đậm chất quý phái. Nó không chỉ để ăn mà còn để nhìn, theo đúng kiểu Huế.
Tôi có dịp đi nhiều nơi và được thưởng thức nhiều loại ẩm thực. Điều mà tôi cảm nhận đó là sự phong phú và đa dạng đến kỳ lạ của ẩm thực Huế. Việt Nam có khoảng 1.700 món ăn thì riêng Huế góp tới 1.300 món. Giữa thế kỷ 20, vị giáo sư gia chánh Hoàng Thị Kim Cúc đã giới thiệu được 600 món ăn Huế, đặc biệt trong đó lên được 60 thực đơn hoàn chỉnh của bốn mùa xuận - hạ - thu - đông Huế. Tại hội chợ Huế Xuân 2005, một hội thảo về ẩm thực Huế được tổ chức. Hội thảo cho thấy, món ngon xứ Huế là một kết hợp hài hòa món ngon Chăm cổ với Việt cổ, Mường cổ, món ngon dân gian Huế lâu đời và nhiều món ngon nhất cả nước, được đưa về Phú Xuân - Huế dâng chúa, tiến vua.
Việt Nam có 10 món ăn Việt được các cơ quan báo chí uy tín của thế giới (như CNN, National Geographic…) vinh danh, trong đó có bún bò Huế. Anthony Bourdain, một đầu bếp Mỹ nổi tiếng thốt lên: “Bún bò Huế là món súp ngon nhất thế giới” khi có dịp được nếm món bún bò trong chợ Đông Ba. Bún bò Huế được vinh danh là một vinh dự dành cho ẩm thực Huế. Thế nhưng, Huế vẫn còn rất nhiều món ngon của Huế chưa được nhìn nhận đúng mức. Đó là tré, là nem lụi, là các loại bánh… Tré Huế ngon đến nhức răng và nem lụi, một đặc sản Cố đô lâu đời khiến cho bao khách phương xa ngơ ngẩn.
Sau khi đoạt danh hiệu Á hậu Đại Dương, Lê Thị Hà Thu, một người con của đất Cố đô vào Sài Gòn lập nghiệp. Cùng với việc tiếp tục tạo được tiếng vang trên các sàn diễn, Hà Thu đã mở nhà hàng Huế Plus với một thực đơn đa dạng, từ ăn chơi đến no bụng, như: Bún bò Huế, cơm hến, cháo hến, nem, chả… Mong muốn của người đẹp là quảng bá những nét đặc sắc của ẩm thực Huế đến thực khách Sài Thành. Trân quý Hà Thu, tôi được biết cũng đã có nhiều người Huế đã và đang làm công việc như Hà Thu.
Trở lại với Festival Huế, sẽ lại có một liên hoan ẩm thực quốc tế với chủ đề “Tinh hoa ẩm thực Huế” đồng hành vào cuối tháng 4. Tiếp tục sự thành công của hai liên hoan trước đây, liên hoan ẩm thực quốc tế lần thứ 3 nhằm tôn vinh những nét độc đáo, tinh hoa văn hóa ẩm thực đặc trưng các vùng miền Việt Nam, đặc biệt là của xứ Huế đến với với du khách trong nước và quốc tế. Ẩm thực Huế đang rất cần được quảng bá, phô diễn và đó được xem là cơ hội vàng.
ĐAN DUY