Đất nước đang trong thời kỳ mở cửa, hội nhập. Mỗi công dân phải là chủ nhân của đất nước, có trách nhiệm như một “chủ nhà”, với thái độ lịch thiệp, thân thiện. Song, cách sống ngang nhiên, tùy tiện, tham lam, thực dụng như trên vẫn đang tồn tại trong xã hội hiện nay. Hàng ngày, chúng ta gặp không ít những trường hợp thờ ơ, vô cảm. Một cụ già đứng khuỵu chân trên xe buýt, trong lúc một bạn trẻ vẫn thản nhiên ngồi trên ghế. Chỉ vì nhanh một chút mà người ta sẵn sàng chen ngang vào trước máy ATM, mặc kệ nhiều người sắp hàng đứng đợi từ trước. Trong các bữa tiệc đứng có người nước ngoài tham dự, họ cứ cầm dĩa đứng đợi mãi vẫn không tài nào vào lấy được thức ăn, vì bị chen ngang nhiều quá. Ra đường, thường bắt gặp những đoàn khách bộ hành đứng trên vạch trắng ưu tiên người đi bộ ngang đường, nhưng mãi không qua được vì phương tiện trên đường không chịu nhường... Những hành động tưởng đơn giản như vậy nhưng nếu không sửa sẽ thành lệ, dần mất uy tín của người Việt Nam.
Nhạc sĩ Nguyễn Ánh 9 nói với tôi, trong dịp ông ra tham dự chương trình nghệ thuật Festival Huế 2012: Mình rất ấn tượng về các chương trình nghệ thuật cũng như cách tổ chức, tiếp đón của lãnh đạo tỉnh và ban tổ chức. Điều tôi mong muốn là người dân phải quan tâm hơn đến sự kiện của tỉnh nhà, có thái độ đúng mực với du khách. Những hành động như điều khiển phương tiện phóng nhanh, vượt ẩu; không nhường nhịn du khách trên đường đi cũng như trong một số giao dịch, sẽ làm du khách thiếu thiện cảm, ảnh hưởng đến kết quả chung của lễ hội... Đây là điều đáng suy nghĩ khi Festival Huế 2014 sắp diễn ra!
Trở lại vấn đề cướp bia trong vụ tai nạn giao thông vừa qua, bên cạnh những hành động nông nổi vẫn có những nghĩa cử đẹp. Đó là nhiều người dân, sinh viên đã tổ chức quyên góp tiền để ủng hộ cho tài xế Hậu. Sau khi Công ty TNHH Nhà máy Bia Việt Nam quyết định không bắt anh Hậu bồi thường số bia bị mất, anh Hậu đã tự nguyện trả lại tiền quyên góp cho các nhà hảo tâm.
Thật ra, tinh thần tương thân tương ái, biết hi sinh vì người khác, giúp đỡ nhau lúc hoạn nạn khó khăn... ở Việt Nam ta vẫn còn phát huy giá trị. Đơn cử như trường hợp cháu Bùi Duy Nhất, lớp 6C Trường THCS Đoàn Lập, Tiên Lãng (Hải Phòng) nhặt được 30 triệu đồng trả lại cho người mất vừa qua; hoặc như trường hợp vợ chồng anh Nguyễn Tiến Bắc ở Quốc Oai (Hà Nội) làm nghề buôn đồng nát, mặc dầu kinh tế gia đình rất khó khăn, nhưng vẫn trả lại 10 cây vàng nhặt được trong đống đồng nát cho chính chủ. Và hàng loạt những nhà hảo tâm ủng hộ người nghèo, người gặp thiên tai, bệnh tật... diễn ra hàng năm, góp phần xoa dịu nỗi đau, mất mát mà người dân mình gánh chịu!...
Bác Hồ từng nói: “...Mỗi con người đều có thiện và ác ở trong lòng. Ta phải biết làm cho phần tốt ở trong mỗi con người nẩy nở như hoa mùa xuân và phần xấu bị mất dần đi, đó là thái độ của người cách mạng... Lấy gương người tốt, việc tốt để hằng ngày giáo dục lẫn nhau là một trong những cách tốt nhất để xây dựng Đảng, xây dựng các tổ chức cách mạng, xây dựng con người mới, cuộc sống mới...”
Một lĩnh vực khác, việc giáo dục đạo đức, truyền thống nhân nghĩa, tương thân tương ái; thái độ lịch sự, niềm nở đối với người chung quanh còn phải được quan tâm từ trong gia đình, nhà trường và xã hội. Cần phê phán những hành vi thực dụng, thiếu văn minh, thiếu lịch sự trong đời sống; trừng trị nghiêm những hành động vô cảm gây hậu quả đối với người khác. Từng bước, tạo hình ảnh tốt đẹp của con người Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế!