Đúc đồng ở Phường Đúc. Ảnh: Huỳnh Mẫn
Biểu đồ khách lưu trú ở Thừa Thiên Huế đã nói lên được điều đó. Hiện nay, thời gian lưu trú của khách vẫn còn ngắn, khoảng 1,8 ngày/khách. Lý do thật đơn giản là khách đến Huế mới chỉ dừng lại ở việc tham quan các điểm di tích, mà chủ yếu ở các điểm di tích thuộc quần thể di tích Cố đô Huế (chưa có những điểm du lịch mới khác, trong đó có du lịch làng nghề) sau đó khách quay lại các tỉnh, thành khác như Đà Nẵng, Hội An để lưu trú… Chính điều này khiến du lịch chúng ta dù lượng khách hàng năm đến Huế đều tăng (năm 2017, tổng lượng khách đến Huế đạt 3,78 triệu lượt khách, tăng 16% so với năm 2016), song tổng thu toàn ngành du lịch còn thấp, do lưu trú của khách đạt thấp, ít chi tiêu mua sắm.
Để góp phần sức quảng bá cho làng nghề của tỉnh, chúng tôi từng đã giới thiệu với bạn bè gần xa, cũng như nhiều lần trực tiếp dẫn các bạn về thăm các làng nghề ở Huế, như đúc đồng Phường Đúc, làm hương ở Thủy Xuân…, song mọi người đến đây chủ yếu xem người ta làm nghề chứ không có nơi trình diễn để trải nghiệm về nghề. Vì vậy, khách đến xem rồi đi. Nhiều người bạn tôi nói rằng: “Nếu làng nghề của Huế được quy hoạch cụ thể, chi tiết, có nơi sản xuất, có nơi trình diễn thì khách sẽ đến tham quan rất đông. Bởi, hầu hết các làng nghề ở các tỉnh, thành khác họ đều làm như vậy và hút khách đến rất nhiều”.
Mới đây, có dịp ghé thăm huyện Phong Điền, thành phố Cần Thơ. Ở đây, du lịch làng nghề phát triển khá mạnh, bởi du khách được tận tay tham gia vào quá trình sản xuất các sản phẩm thủ công truyền thống, như làm bún, làm bánh… Trò chuyện, nhiều đại diện hãng lữ hàng ở Huế cho hay: “Trong quá trình thiết kế tour, chúng tôi cũng đưa du lịch làng nghề Thừa Thiên Huế vào để khai thác, song làng nghề ở Huế mới chỉ dừng lại ở việc sản xuất hàng hóa, và vẫn còn nhỏ lẻ, chưa có các khu trình diễn trải nghiệm để du khách có điều kiện tham gia trải nghiệm. Hơn nữa, một số ngành nghề truyền thống của mình khó cho du khách thao tác như chạm khắc gỗ, đúc đồng… Chính vì vậy nên lúc đầu cũng có vài đoàn khách đến tham quan sau đó họ đề nghị chúng tôi chuyển sang địa điểm tham quan khác nên hiện nay tour du lịch làng nghề ở Thừa Thiên Huế vẫn chưa khai thác một cách có hiệu quả”.
Phát triển du lịch làng nghề là yếu tố then chốt trong việc phát triển kinh tế - xã hội, nhất là vùng nông thôn, nơi đời sống người dân vẫn còn nhiều khó khăn. Bởi khi du lịch làng nghề phát triển, sẽ không chỉ đem lại lợi ích về kinh tế, xã hội, hình thức du lịch này còn góp phần bảo tồn và phát huy giá trị của các làng nghề truyền thống. Vì mỗi làng nghề đều có những nét đặc trưng với những giá trị văn hóa, lịch sử được kết tinh trong từng sản phẩm tinh xảo...
Khôi Nguyên