uộc trò chuyện giữa chúng tôi liên tục bị ngắt quãng bởi điện thoại của bạn hàng. Giở cuốn sổ kinh doanh, chị cho biết, “tài sản” của mình nằm ở đây cả. Đó là danh sách 150 bạn hàng từ vùng Đá Bạc ra đến Quán Hàu cùng mấy chục hộ dân “vay vốn” để kinh doanh, trồng trọt ở địa phương.
Có người nhờ “ngân hàng sống” Trương Thị Vẫn mới đủ tiền xây nhà, gửi học phí cho con và đầu tư trồng trọt. Bình quân mỗi hộ vay từ 20-50 triệu đồng với lãi suất chỉ 0,1%. Có những hộ trồng trọt, cuối vụ chỉ “trả lãi” cho chị bằng… trái dưa hấu, cân gạo xay quê nhà.
Bà Lê Thị Nhỏ ở thôn Kế Sung tâm sự: “Mình làm ở cơ sở chị Vẫn đã 10 năm rồi. Ngoài thời gian làm ở đây, cũng như nhiều bà con khác, đều tận dụng đất đai vườn tược để trồng dưa, lúa, mướp đắng. Đến vụ, chưa có tiền phân tro, giống má thì chị Vẫn cho vay. Nói là cho vay nhưng nhiều lúc như… cho mượn, chỉ hoàn lại vốn. Có hôm mình ngại không đến, chị kêu lên bảo cứ vay, cuối vụ thu hoạch xong rồi trả. Vụ được mùa thì trả lãi đúng hạn. Vụ “hòa vốn” thì “trả lãi” bằng trái dưa, mớ rau. Nhờ được vay vốn linh động mà bà con ai cũng có việc làm quanh năm, có thu nhập ổn định”.
Có trường hợp, khi nói về “ngân hàng” Trương Thị Vẫn như một sự tri ân. Bởi, như bà con miền biển nói, "của cho không bằng cách cho". Bà Nguyễn Thị Cúc, một hộ dân vay vốn nhớ lại: “Thời điểm cuối năm 2016, gia đình mình con cái đông, đi học cùng lúc, bao nhiêu năm buôn bán mình quyết định làm nhà, đang giữa chừng thì thiếu tiền. Biết chuyện, chị Vẫn kêu lên, cho vay 50 triệu đồng, nói là khi nào có trả dần cũng được, không tính lãi. Mình làm hàng tháng tại cơ sở, trừ vào lương đến nay cũng đã xong. Nếu không có sẵn nguồn tiền đó thì giờ mấy mẹ con nhà cửa vẫn chưa tươm tất”.
Sau hơn 10 năm làm “ngân hàng sống” cho bà con nông dân, chị Vẫn đã giúp cho hàng chục gia đình tại thôn Kế Sung có công ăn việc làm ổn định, con cái học hành đàng hoàng. Những sản phẩm nông sản ở địa phương do bà con Kế Sung trồng, một phần được cơ sở chị Vẫn mua lại, chế biến để xuất lên phố, vì thế đã giải quyết được phần nào đầu ra cho nông sản tại địa phương.
Giấc mơ thương hiệu
Chị Vẫn bảo, điều mà cơ sở chị muốn nhắm đến vẫn là “giấc mơ” thương hiệu cho sản phẩm nông, thủy sản quê nhà. Khi đó, sẽ hình thành được vùng nguyên liệu tại địa phương. Lượng hàng xuất bán trong và ngoài tỉnh nhiều năm qua cho thấy chất lượng sản phẩm từ cơ sở của chị. Tuy tất cả các mặt hàng chế biến tại cơ sở đều đảm bảo hợp vệ sinh nhưng chỉ dưới dạng chế biến thô, chưa đóng chai hay ra sản phẩm mang thương hiệu Lập Vẫn. “Để có được thương hiệu trên sản phẩm còn là câu chuyện dài hơi. Nhưng mình vẫn vui, có niềm tin bởi được sự ủng hộ từ chính quyền, bà con nông dân lao động gắn bó mười mấy năm qua, là “thương hiệu” của lòng người đó”, chị Vẫn trải lòng.
Để phát triển hơn với nghề chế biến mắm từ nông, thủy sản, chị Vẫn đã xúc tiến thủ tục thuê thêm mặt bằng tại xã Phú Diên với diện tích hơn 2.000m2. Với thời gian thuê đất lâu dài, chị sẽ đầu tư hạ tầng sản xuất đầy đủ tại đây. “Được địa phương tạo điều kiện thuê đất với diện tích lớn, cơ sở mở rộng sẽ giải quyết lao động tại làng biển này nhiều hơn”, chị tâm niệm.
“Ngoài tạo điều kiện tiếp cận các kênh vay vốn khi cơ sở mới hình thành, địa phương vừa tài trợ cho cơ sở Lập Vẫn một số máy xay, xắt chế biến nông sản. Chị Trương Thị Vẫn là một trong những hội viên hội nông dân có nhiều thành tích xuất sắc trong hoạt động sản xuất, kinh doanh cũng như làm “bà đỡ” cho bà con nông dân tại địa phương. Ghi nhận những đóng góp đó, chị Vẫn đã được tặng bằng khen, giấy khen từ các cấp hội”, ông Hoàng Trọng Đoài, Chủ tịch UBND xã Phú Diên, thông tin.
Bài, ảnh: HÀ NGUYÊN