Mùa rau dại
TTH - Tháng chín, tháng mười âm lịch, quê tôi gọi là “mùa gác vằng”. Vằng là một nông cụ không thể thiếu của nhà nông thuở trước dùng để cắt lúa. Loại nông cụ cổ truyền này được làm từ cái chạc cây, một đầu để móc lúa kéo về phía mình; sau đó, người nông dân một tay nắm lấy chặt thân lúa, tay kia cầm cán vằng có lưỡi thép phía lưng để cắt. Từ dùng vằng để cắt lúa, những giống lúa cổ truyền cao đến ngang ngực đến dùng liềm cắt lúa khi những giống lúa nông nghiệp sau này thấp chỉ ngang đầu gối và bây giờ ngồi trên xe để cắt lúa là một bước tiến ngoạn mục của nghề làm nông xứ mình. Cũng vì thế đến chừ, trong nhà những người nông dân ở quê tôi vẫn còn cái liềm nhưng chủ yếu dùng để cắt cỏ, còn cái vằng đã là một thứ “đồ cổ” giống như mấy chiếc xe đạp nước, máy quạt lúa, cối xay lúa… mà người thành phố đang sưu tầm để lập những “bảo tàng nông cụ” gia đình mà thương nhớ đồng quê xưa cũ…
Quê tôi gọi là mùa gác vằng chứ không phải là mùa nông nhàn, bởi vì nghề nông mấy khi được nghỉ ngơi. Ruộng gặt xong, những nông cụ vằng, liềm được gác lên chái bếp chờ mùa thu hoạch sau cũng là lúc những trận mưa lớn ập về, cánh đồng lênh láng nước. Nước về là lúc những loài rau dại mọc xanh um tùm và trổ những chùm hoa len lén khoe sắc trên cánh đồng. Rau muống, rau khoai còn vương vãi sau mùa thu hoạch vươn mình bò khắp bờ trên ruộng dưới. Nhưng nhiều nhất vẫn là rau chưa, rau chót cứ chen nhau mà xanh và trổ hoa…Cánh đồng quê không chỉ cho con người hột lúa, củ khoai mà ngay cả những loài rau dại chót, chưa cũng biết vươn lên khỏi mặt nước để trợ lực cho cuộc sống của những người dân quê nghèo.
Phi Tân