Số vụ bắt giữ ma tuý ở châu Á tăng mạnh trong quý III/2020. Ảnh minh hoạ: Nhandan
Đã có lúc các chuyên gia theo dõi hoạt động buôn bán ma túy bất hợp pháp ở châu Á ví nó như một cơn sóng thần, và nó không dừng lại, bất chấp bối cảnh đại dịch COVID-19 làm xáo trộn nhiều hoạt động kinh doanh trên toàn thế giới.
Thực tế, trong khi đại dịch COVID-19 tác động mạnh đến nền kinh tế trong khu vực, các hoạt động tội phạm có tổ chức lại phát triển mạnh, trong đó sản xuất và phân phối ma túy tổng hợp gia tăng với số lượng kỷ lục.
Báo cáo cho biết số vụ bắt giữ buôn bán ma tuý bất hợp pháp ở Đông và Đông Nam Á đã giảm vào quý II/2020, trong thời kỳ cao điểm của đại dịch. Nhưng "các vụ bắt giữ nhanh chóng tăng mạnh trở lại từ quý III, cho thấy sự linh hoạt của các nhóm tội phạm có tổ chức để thích ứng với sự thay đổi và lợi dụng các lỗ hổng ở biên giới các nước trong khu vực".
Theo báo cáo được công bố hôm qua (10/6), các vụ bắt giữ bao gồm tất cả các dạng ma tuý đá, cụ thể là viên nén, tinh thể, chất lỏng và bột, đạt mức cao nhất trong một năm vào năm 2020, trong đó các vụ bắt giữ ma tuý đá trong khu vực lên tới khoảng 170 tấn vào năm ngoái, tăng 19% so với năm 2019.
Đáng lo ngại, 71% tổng số vụ bắt giữ nằm ở 5 nước hạ lưu sông Mekong, gồm Campuchia, Lào, Myanmar, Thái Lan và Việt Nam.
Hiện chưa có số liệu mới nào được đưa ra về giá trị thị trường ma tuý đá trong khu vực, nhưng ước tính gần đây nhất cách đây 2 năm, bao gồm cả ở Australia và New Zealand, đưa ra giá trị ở mức 61 tỷ USD.
Theo UNODC, 36,4 triệu viên ma tuý đã đã bị thu giữ ở Bangladesh trong năm ngoái. Sự gia tăng nguồn cung ma tuý được xem là lý do khiến giá thành hạ, thúc đẩy ngày càng nhiều người sử dụng hơn.
Cụ thể, Thái Lan đã báo cáo số lượng người sử dụng ma tuý đá dạng tinh thể tăng gấp 10 lần từ năm 2016 đến năm 2019, và giá thành của loại chất gây nghiện này được ghi nhận ở Campuchia và Malaysia đã giảm trong giai đoạn 2019 - 2020.
Ông Inshik Sim, một quan chức UNODC cho biết: “Việc giảm giá ma tuý đá ở Đông Nam Á là một vấn đề nghiêm trọng, cho thấy rõ ràng các chiến lược giảm nguồn cung đã không hiệu quả như dự kiến”.
Báo cáo cũng cho biết việc thị trường ma tuý đá tiếp tục phát triển không phải là mối lo ngại duy nhất khi việc sản xuất và buôn bán ketamine (một loại ma tuý tổng hợp cao cấp, được liệt vào danh mục thuốc độc bảng A) cũng gia tăng.
Hồi tháng giêng, 13 người ở Thái Lan đã tử vong do sử dụng một sản phẩm địa phương có tên là “K-powder milk” được xem là ketamine, UNODC cho biết. Khám nghiệm tử thi cho thấy sản phẩm có chứa ketamine, diazepam và caffein ở các dạng kết hợp và độ tinh khiết khác nhau. Rõ ràng, sự xuất hiện của các chất tác động thần kinh mới có khả năng gây hại, bao gồm cần sa tổng hợp và các thuốc benzodiazepine tự chế, đã làm tăng thêm sự phức tạp của tình hình.
Trước thực tế đó, ông Douglas, đại diện UNODC phụ trách khu vực Đông Nam Á và Thái Bình Dương cho rằng khu vực này thực sự cần thay đổi các nỗ lực ngoại giao, chính sách và thực thi pháp luật theo hướng giải quyết các lỗ hổng mà các tổ chức tội phạm lợi dụng, để xử lý vấn nạn kinh doanh ma túy tổng hợp…
BẢO NGHI (Lược dịch từ Straitstimes)