Thỏa thuận này cho phép quân đội Mỹ có sự hiện diện quân sự rộng lớn hơn tại các căn cứ quân sự địa phương của Philippines và chấp thuận cho quân đội Mỹ xây dựng các cơ sở để lưu trữ nhiên liệu và các thiết bị an ninh hàng hải, nhưng đã bị đóng băng sau khi các chính trị gia cánh tả và các đối thủ khác không thừa nhận tính hợp hiến của Tòa án tối cao Philippines năm ngoái.

Tòa án dự kiến ​​sẽ đưa ra quyết định trước khi Tổng thống Mỹ Barack Obama đến Manila để tham dự một hội nghị thượng đỉnh châu Á-Thái Bình Dương vào tháng 11 tới. Thỏa thuận này được gọi là Hiệp định Hợp tác Quốc phòng nâng cao (EDCA), đã được ký kết nhân chuyến công du của Tổng thống Obama đến Manila hồi tháng 4 năm 2014.

Tổng thống Mỹ Barack Obama bắt tay với Tổng thống Philippines Benigno Aquino sau một cuộc họp báo chung tại dinh tổng thống Malacañang ở Manila ngày 28/4/2014 - Ảnh: Reuters.

13 thượng nghị sĩ trong thượng viện gồm 24 thành viên của Philippines đã ký một dự thảo nhấn mạnh việc thượng viện cần nghiên cứu kỹ lưỡng về thỏa thuận này trước khi nó có hiệu lực. Thượng viện đã phê chuẩn các hiệp định quốc phòng của Philippines trước đó, bao gồm cả một hiệp ước an ninh trong nhiều thập niên với Hoa Kỳ.

Tổng thống Philippines Benigno Aquino nói rằng, EDCA chỉ cần được chấp thuận thi hành vì đó là phần bổ sung cho thỏa thuận an ninh hiện có.

Trong một diễn biến khác, các thượng nghị sĩ Philippines nói rằng họ cũng muốn xem lại một thỏa thuận để đàm phán với Tokyo về việc cho phép máy bay quân sự và tàu hải quân Nhật Bản sử dụng các căn cứ ở Philippines để tiếp nhiên liệu.

Tố Quyên (lược dịch từ Reuters & CNA)