Đã qua tiết thu phân. Ngọn gió ngoài sông phả về hơi lạnh nghe ra mùi hương đất đai kỳ hoai ủ. Con nhóc giờ này năm xưa rén nhẹ bước chân vo bơ gạo độn khoai, rang thêm mẻ hạt dầu với ruốc. Một phần cho mẹ ra đồng, phần nữa con theo đám các bà dì đi qua chợ huyện rồi đến trường học. Những ngọn đồi mù mịt trong mưa. Đứa trẻ mắt nhắm mắt mở thấy mình mãi vòng quanh không qua hết bìa rừng... Nó ứa nước mắt thèm ngủ vùi trong mùi lá còn vương.

Đôi khi chỉ là khoảnh khắc “nghe” được mùi hương thân quen bay lướt thướt trong ngọn gió chiều quanh quất, tôi đa đoan bỗng thấy lòng chùng xuống một nỗi nhớ thương, diệu vợi. Gió của trời phiêu diêu vô định mà cất giữ bao chuyện nhân sinh, mang chở ngàn vạn điều bí mật. Thu sắp tàn và ngày đông đã thập thò gõ cửa. Nhưng biết bao ngày thu rực rỡ đã qua, đất trời như ướp thơm cho gió bằng sắc hương lộng lẫy của mùa. Và lúc này đây, làn gió vô tình lại ướp thơm tôi trong chuỗi xúc cảm bồi hồi, nhung nhớ.

Những ngày giữa hạ tôi về làng và gặp ngọn gió nam. Gió nam như một người bạn của tuổi thơ tôi gian khó, vừa gần gũi lại vừa khó tính. Gió nam thổi thốc vào mặt tôi như muốn hỏi có nhớ đứa bạn này không hay sống xa quê lâu ngày mà quên mất rồi?

Trên cương vị Hải đội trưởng Hải đội 2 Biên phòng, Trung tá Lê Văn Hải là người trực tiếp chỉ huy nơi “đầu sóng ngọn gió”, để đơn vị liên tục lập chiến công, hoàn thành xuất sắc những chuyến tuần tra; bắt tàu hoạt động khai thác giã cào trái phép; xuất kích cứu hộ, cứu nạn trên biển, đảm bảo tính mạng, sức khỏe ngư dân…

Xã Hải Dương (TP. Huế) được xem là nơi “đầu sóng ngọn gió”, khi có phía đông nam là bờ biển dài và phía tây nam là phá Tam Giang. Qua bao đời mở đất, lập làng, sinh sống, người dân Hải Dương đã chịu nhiều áp lực của sóng gió, nhưng họ vẫn hài hòa với thiên nhiên khắc nghiệt và sống nhờ sản vật biển. Với điểm cộng của bờ biển hoang sơ, nước biển trong xanh, ngọn hải đăng sừng sững và các bãi đá cao thấp chắn sóng phủ rêu…, Hải Dương nay đã là điểm sống ảo khó bỏ qua của nhiều bạn trẻ đam mê phượt.

Không đâu lá gió nhiều như thế. Những ngọn lá gió màu nâu bầm, xanh dương bợt, đỏ ối nhức buốt, trắng trong tang bồng. Những ngọn lá gió rưng rưng, xoay mòng, trì níu, kêu đòi, hoang hoải trong mộng mị vàng son. Những ngọn lá gió lầm bầm mất còn nơi những vòm cổng thành rêu xám như những đốm mắt hun hút đóng mở vào thinh không. Những ngọn lá gió như muôn mảnh hồn lả tả rụng xuống vệ đường, xuống mây nước Ngự Hà, Đông thành - Tây thành Thủy Quan, rụng trên nhật nguyệt ngũ cung.

Chiếc ban công phủ đầy dây leo lơ lửng giữa vòm cây lá. Xưởng vẽ và cánh cửa ngôi nhà xinh xắn của cặp đôi An - Huy đang mở rộng đón ngọn gió mát lành và hoàng hôn màu thu trên ngọn đồi phía nam TP. Huế. Tôi được mời trà và ngắm tranh treo đầy từ phòng khách đến hành lang, một không gian đầy mỹ cảm của sự lao động nghiêm túc miệt mài và sáng tạo.

Đằng sau những bước chân vững chãi nơi “đầu sóng ngọn gió” của lực lượng cán bộ, chiến sĩ (CBCS) biên phòng, là sự đồng hành của “hậu phương” vững chắc - ngành hậu cần.

Tôi như thấy cha đưa tay mở toang cánh cửa đang khép hờ, ngọn gió nồm lào xào ùa vào, thổi tung chiếc rèm giữa nhà.

Ngày cuối tuần về làng chơi. Ngồi cà phê ở làng cùng với mấy đứa bạn học nhìn ra cánh đồng rau và lúa. Ngọn gió mát phóng khoáng và trong trẻo kéo chúng tôi về với những kỷ niệm xưa... Bạn hỏi tôi có nhớ cái kến không. Tất nhiên là tôi vẫn còn nhớ nông cụ này; bởi khi tôi lớn lên thì nông dân làng tôi còn trồng lúa cổ truyền địa phương; với những giống lúa có những cái tên gần gụi: de, nước mặn, ngang cổ, chiêm...