Họa sĩ Đặng Mậu Tựu bên cạnh tác phẩm của ông
Tưởng chừng những trò chơi ấy chỉ còn trong ký ức, vơi dần theo năm tháng, thì nay họa sĩ Đặng Mậu Tựu đã khơi gợi lại, kéo tuổi thơ của chính ông và với những người cùng trang lứa, thế hệ trở về những ngày xưa thân ái. Nơi đó, những hồi ức về đủ trò chơi mà ông là đứa trẻ đã từng trải nghiệm, nhộn nhịp tiếng cười.
“Ngày đó là “không chấm không”. Không công nghệ, không điện thoại và rất nhiều không khác, không như trẻ thơ bây giờ với nhiều trò chơi hiện đại”, họa sĩ Đặng Mậu Tựu hồi tưởng bằng một phòng tranh như thế với tên gọi “A! Ngày xưa” trong những ngày mùa thu có mùa khai trường, có Tết Trung thu của thiếu nhi.
Nhiều người khi bước vào không gian phòng tranh “A! Ngày xưa” (trưng bày tại trụ sở Tạp chí Sông Hương, 9 Phạm Hồng Thái, TP. Huế) sẽ ngỡ ngàng bởi vừa quen vừa lạ với hơn 30 tác phẩm tranh lụa được ông giới thiệu đến công chúng. Quen bởi nó ít nhiều từng đi qua tuổi thơ của chúng ta và lạ bởi lẽ, rất lâu rồi nếu không ai nhắc chúng ta cũng sẽ ít nhiều bị lãng quên trước những đổi thay của đời sống hiện đại.
Tác phẩm “Người chiến thắng” trong trẻo, hồn nhiên trong triển lãm “A! Ngày xưa”
Mỗi tác phẩm là một trò chơi dân gian, như chuyến xe chở người xem về với tuổi thơ, của những trò chơi một thời, bây giờ đã mai một và trong đó có nhiều trò dường như trẻ con không còn chơi nữa mà chỉ còn lại trong ký ức đầy nhớ thương của những thế hệ trước.
Bằng nét màu treo trẻo, sự hồi cảm tuổi thơ của chính mình, họa sĩ Đặng Mậu Tựu đã có một hành trình trở về hàng chục năm trước một cách hồn nhiên, đắm chìm trong thế giới trò chơi trẻ nhỏ, có bóng hình của ông những trò chơi tuổi thơ.
“Tuổi thơ của tôi và nhiều người cùng thế hệ vất vả. Ngày đó dù vất vả nhưng vui khi có rất nhiều kỷ niệm, với rất nhiều trò chơi con nít. Chơi từ trò này qua trò khác - họa sĩ Đặng Mậu Tựu tâm sự và kể thêm – Loạt tranh này được tôi ấp ủ và vẽ trong nhiều năm, tất cả những trò chơi mà tôi vẽ là những trò chơi gắn bó một thời tuổi thơ của tôi”.
Tuổi thơ của người họa sĩ tuổi ngoài 70 này cũng như nhiều người khác, với rất nhiều trò chơi được tái hiện một cách sinh động trong tranh như nhảy dây, đập om, rước kiệu, chơi ô làng, nhảy bao bố, đẩy gậy, “đá gà”, ném lon, chuyền thẻ…
Đập om - trò chơi dân gian qua nét vẽ của họa sĩ Đặng Mậu Tựu
Họa sĩ Nguyễn Thiện Đức, Chủ tịch Hội Mỹ thuật tỉnh cho rằng, hơn 30 tác phẩm tranh lụa của họa sĩ Đặng Mậu Tựu trong triển lãm lần này được đầu tư công phu, chỉn chu mà từ rất lâu ít xuất hiện ở Huế. Phòng tranh đã đưa người xem trở về với quá khứ xa mờ của thời gian, lần tìm lại những ký ức trong trẻo vừa thực, vừa ảo. Nơi đó, không chỉ tác giả và mà nhiều thế hệ ai cũng đã từng sống hay một lần đi qua rồi để lạc mất trong dòng đời nhiều đổi thay, rồi ngỡ ngàng tiếc nuối khi được gặp lại chúng trên từng tác phẩm nghệ thuật.
“Cái chất ngây ngô, thơ dại vừa quen vừa lạ rất riêng trong ngôn từ tạo hình của Đặng Mậu Tựu được biểu hiện biến hóa từ màu sắc đến bút pháp, kỹ thuật chất liệu cho đến nhân vật, đầy chất phóng khoáng trữ tình, tất cả như bước ra từ những không gian cổ tích huyền thoại hay những truyện ngụ ngôn đầy nhân văn. Một thế giới mộc mạc đã ươm mầm và nuôi dưỡng biết bao cảm xúc, có thể nói trò chơi dân gian là một phần của tâm hồn Việt”, họa sĩ Nguyễn Thiện Đức cảm nhận.
Không đơn thuần dừng lại ở sự giãi bày ký ức bằng một cuộc dạo chơi thị giác, theo họa sĩ Nguyễn Thiện Đức, đằng sau phòng tranh “A! Ngày xưa” là những ẩn dụ cảm xúc của tác giả giữa các khái niệm: cũ - mới, được - mất, tiếc nuối - chấp nhận, hay sự ra đi và trở về… Tất cả được dàn dựng bởi sự mẫn cảm và từng trải, mà mỗi chúng sẽ phải tự đối chất khi đối diện. Tất cả những điều này đã làm cho triển lãm trở nên đặc biệt hơn.
“Mặc dù đã qua tuổi thất thập, nhưng thế giới tạo hình của ông đôi khi lại hồn nhiên và trẻ lại. Ngọn lửa say mê sáng tạo trong ông chưa bao giờ nguội lạnh, ngược lại, vẫn hừng hực say mê như đứa trẻ đang trong cuộc chơi, để cống hiến cho đời bằng những triển lãm cá nhân thường xuyên trong thời gian qua”, họa sĩ Nguyễn Thiện Đức dành những lời khen ngợi về đàn anh - họa sĩ Đặng Mậu Tựu.
Bài, ảnh: PHAN THÀNH