Khả năng đầu tư và thu hồi vốn rất khó khăn
- Hơn một năm qua, gần 200 hộ dân tại một số xã trên địa bàn huyện chấp hành chủ trương của Đảng và Nhà nước giao đất đai để thực hiện dự án, tháo dỡ nhà cửa nơi ở cũ để chuyển đến định cư nơi ở mới tại thôn Phước Lộc (Lộc Tiến). Song, hiện bà con vẫn phải sinh sống trong tình trạng “dở khóc, dở cười” vì không có nước sinh hoạt? - Phóng viên Báo Thừa Thiên Huế có cuộc chất vấn Chủ tịch UBND huyện Phú Lộc Nguyễn Thanh Hà.
Ông Nguyễn Thanh Hà phân tích:
- Phước Lộc có 230 hộ (khu tái định cư hiện có 12 hộ/82 lô đã đến ở) sử dụng hai nguồn nước để sinh hoạt: Nguồn cung cấp nước tự chảy từ suối Voi (công trình với công suất khoảng 300m3/ngày đêm, do Chương trình Nước sạch nông thôn đầu tư và Hợp tác xã điện nước Lộc Tiến quản lý, vận hành) cung cấp chủ yếu cho các hộ dân các thôn Thủy Dương, Thủy Tụ, Phước An và một phần nhỏ của Phước Lộc. Do đường ống nhỏ cũng như Phước Lộc là điểm cuối của đường ống, khả năng cung cấp nước rất khó khăn; đặc biệt vào mùa nắng, ở đây hoàn toàn không có nước từ hệ thống nước suối nói trên. Còn nguồn nước từ Baughe (Lộc Tiến) với công suất khoảng 6.000 m3/ngày đêm, do Công ty TNHH NN 1TV Xây dựng và Cấp nước tỉnh (HueWACO) quản lý và vận hành cung cấp chủ yếu cho một phần của Lộc Tiến (nam sông Thừa Lưu) vào đến Lăng Cô.
Với việc đầu tư tuyến ống truyền tải cấp nước sạch ở Lộc Tiến, Lộc Thuỷ, NMN Chân Mây (ảnh-TL) sẽ tăng hệ số sử dụng nước nhiều hơn.
Để cung cấp nước cho Phước Lộc, UBND huyện, Ban Quản lý (BQL) Khu Kinh tế (KKT) Chân Mây - Lăng Cô đã có ý kiến cũng như làm việc với HueWACO để đầu tư và cung ứng dịch vụ nước cho các hộ dân (kể cả trường học). Tuy nhiên, qua khảo sát và tính toán của doanh nghiệp, từ điểm đầu đấu nối đường ống (cầu Thừa Lưu) đến khu tái định cư khoảng trên 2km (chưa kể các nhánh rẽ), dự toán đầu tư mang tính chất quy hoạch khoảng trên 3 tỷ đồng. Mặt khác, vùng này dân cư thưa thớt và qua khảo sát đăng ký cung ứng nước, nhiều hộ dân vẫn từ chối (chủ yếu dùng nước giếng truyền thống), nên khả năng đầu tư và thu hồi vốn rất khó khăn. Do vậy, doanh nghiệp chưa thực hiện việc xúc tiến đầu tư nói trên.
Tại kỳ họp lần thứ 14 HĐND tỉnh khóa V, UBND tỉnh tiếp thu và kiểm tra, chỉ đạo cụ thể đối với UBND huyện, BQL KKT Chân Mây - Lăng Cô và HueWACO để sớm cung cấp nước sinh hoạt cho bà con.
Đề nghị Nhà nước hỗ trợ 50% giá trị xây lắp
Liên quan tuyến ống truyền tải cấp nước sạch ở Lộc Tiến, Lộc Thủy, Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Tôn Thất Bá lý giải: Năm 1999, từ nguồn vốn ODA của Chính phủ Nhật Bản, UBND tỉnh phê duyệt dự án đầu tư xây dựng Nhà máy nước (NMN) Chân Mây với công suất 6.000m3/ngày đêm và hai năm sau, công trình đi vào hoạt động. Đến nay, qua điều tra tỷ lệ sử dụng nước từ NMN này đạt khoảng 2.000m3/ngày đêm (chiếm 30% công suất). Hiện, trên địa bàn các xã này, phần lớn người dân sử dụng nước để sinh hoạt từ nguồn nước tự chảy, nước giếng chưa bảo đảm vệ sinh và khu tái định cư Lộc Tiến chưa có nước sạch để sinh hoạt; do đó, nhu cầu sử dụng nước sạch của nhân dân địa phương hết sức cấp bách.
Căn cứ vào quy hoạch của KKT Chân Mây - Lăng Cô, quy hoạch cấp nước của tỉnh và thực hiện ý kiến chỉ đạo của UBND tỉnh giải quyết ý kiến cử tri tại kỳ họp lần thứ 14 HĐND tỉnh khóa V, Sở KH&ĐT đề nghị tỉnh cho phép lập dự án đầu tư tuyến ống truyền tải cấp nước sạch ở Lộc Tiến, Lộc Thủy. Theo đó, dự án do HueWACO làm chủ đầu tư nhằm tăng hệ số sử dụng nước của NMN Chân Mây, từng bước đáp ứng nhu cầu dùng nước sạch của nhân dân, các công trình công cộng tại Lộc Tiến, Lộc Thủy và các khu du lịch, dịch vụ tại KKT Chân Mây - Lăng Cô; đặc biệt, Bệnh viện đa khoa phía Nam chuẩn bị đưa vào sử dụng. Với nguồn vốn đầu tư ước khoảng 8 tỷ đồng (giá trị xây lắp khoảng 7 tỷ đồng), do phải đầu tư đúng quy hoạch trong lúc hệ số sử dụng nước của NMN Chân Mây chưa cao nên chi phí đầu tư lớn. Để giảm khó khăn, doanh nghiệp đề nghị ngân sách Nhà nước hỗ trợ 50% giá trị xây lắp (phần còn lại sử dụng vốn của doanh nghiệp và các nguồn vốn huy động hợp pháp khác). Để chuẩn bị đầu tư, Sở KH&ĐT đề nghị UBND tỉnh giao doanh nghiệp tự ứng trước vốn, sau đó, đơn vị sẽ tham mưu UBND tỉnh bố trí nguồn vốn đầu tư để thực hiện.
Trong khi đang thực hiện bài viết này, chúng tôi được biết UBND tỉnh vừa thống nhất chủ trương lập dự án đầu tư xây dựng tuyến ống truyền tải cấp nước sạch nói trên. Hy vọng, người dân Lộc Tiến, Lộc Thủy sớm được hưởng lợi từ việc đẩy mạnh phát triển nguồn nước sạch về nông thôn.
Vĩnh Cự