Giữa trưa, trời nắng như đổ lửa tôi rẽ vào điểm ATM của Vietcombank tại trụ sở chính trên đường Hùng Vương để rút ít tiền chi dụng. Dịp cuối tháng, hình như “ngân sách tại gia” của nhà nào cũng đến hồi khủng hoảng nên điểm ATM này tập trung khá đông người chờ đến lượt rút tiền. Ai cũng mong đến lượt để còn về sớm, vừa tránh cái nắng vừa lo bữa trưa để còn tranh thủ nghỉ ngơi, chuẩn bị cho giờ làm việc buổi chiều
Địa điểm này dù được bố trí đến nửa tá cây ATM, nhưng do người có nhu cầu rút tiền đông, cũng không thể vội mà tất cả đều phải bấm mã, trả lời, chờ đợi... “đúng quy trình” đã được lập trình của các cây ATM nên khách hàng đôi lúc rất sốt ruột. Có lẽ nắm tâm lý và thông cảm cảnh ngộ của nhau nên ai cũng cố gắng tăng tốc thao tác để còn nhường cho người tiếp theo. Vậy nhưng, hôm ấy có một người đàn ông hình như dửng dưng với hoàn cảnh, vừa rề rà bấm, vừa rề rà nói chuyện điện thoại, mặc kệ ai chờ, mặc kệ ai sốt ruột, cứ thản nhiên một mình độc chiếm một cây ATM. Ngao ngán nhất là người đàn ông này còn phì phèo thuốc lá trong khi trong box ATM đang chạy máy lạnh. Ai vào rút tiền cũng khó chịu và cố gắng “thoát” ra một cách nhanh nhất.
Chuyện rề rà thao tác, “chiếm dụng” ATM với thời gian dài đúng là khó “xử”, bởi hình như chưa có quy định nào bắt buộc anh chỉ được sử dụng ATM trong khoảng thời gian chừng này, chừng kia phút. Song, việc hút thuốc nơi cộng cộng, gây tổn hại sức khỏe của người khác thì đã có luật điều tiết, đã được ban bố, đã được tuyên truyền khá lâu, khá “dày” và rộng khắp. Vậy mà tình trạng vi phạm vẫn phải nói là đang còn quá phổ biến. Dường như hiện vẫn đang trông chờ vào việc những người chung quanh nhắc nhở, phàn nàn với người vi phạm, còn xử phạt thì hết sức hạn hữu. Có lẽ chính vì thế mà không ai ngán ngại khi hút thuốc nơi công cộng, thậm chí hút thuốc ngay cả ở nơi có biển “cấm hút thuốc” sờ sờ trước mặt (!)
Có quy định nhưng ít giám sát việc thực hiện; có chế tài nhưng ít xử phạt... thực trạng ấy đã khiến dân hút thuốc nhờn luật, và quyền lợi, sức khỏe của những người không hút thuốc chung quanh tiếp tục bị xâm hại. Nói đã lắm, tuyên truyền cũng đã lắm, đã đến lúc bắt tay hành động thôi. Hãy bắt đầu từ những điểm công cộng có gắn camera giám sát như bệnh viện, hay các điểm ATM. Lập biên bản và xử lý ngay, đối tượng vi phạm nếu cự cãi thì cho truy xuất băng ghi hình chứng minh liền. Xử xong, thông báo cho báo chí đưa tin để tạo hiệu ứng lan tỏa. Từ những điểm như vậy rồi cứ thể đẩy mạnh dần, nạn coi thường luật, bất chấp môi trường và sức khỏe của người chung quanh như trường hợp người đàn ông tại điểm ATM Vietcombank như chúng tôi vừa đề cập chắc chắn sẽ bị loại trừ. Cũng như ở Singapore vậy, họ xử nghiêm, xử nặng các trường hợp vi phạm về hút thuốc lá không đúng địa điểm quy định, bất kể đối tượng ấy là ai. Vậy là giờ đây, hễ đến du lịch đảo quốc Sư tử, ai cũng bấm nhau lo cẩn thận chấp hành, chưa cần nhà chức trách lên tiếng tuyên truyền hay cảnh báo.
Huy Khánh