Chuyện về một loài hoa
TTH - Hồi nhỏ ở quê, bọn trẻ chúng tôi thấy loài hoa ấy thường mọc ở bờ rào, bờ dậu hoặc ở những mảnh đất cằn hoang, nơi được gọi là đất…chó ị. Chẳng biết có phải vì thế không mà người ta gọi luôn nó là “Cây hoa cứt chó”. Tên chẳng lấy gì làm hay, trong lúc những cây hoa khác cũng thường thôi mà được đặt những cái tên thật “oách” như Cây hoa hoàng hậu, Cây đại tướng quân…Thật chẳng công bằng chút nào! Nhưng bọn trẻ cũng không lấy làm điều lạ vì chúng bạn chung quanh mình có đứa tên cũng “kỳ”, như đứa bạn cạnh nhà tôi, là con út, được bố mẹ đặt tên là “Cu Cọt”, một đứa khác nghe bảo mẹ đẻ rơi trên đường nên được gọi là “Con Rớt”… Đó là chưa kể, có nhà muốn con cái được yên, đã đặt tên con thật xấu để cho ma quỷ khỏi để ý tới. Còn lũ trẻ thì mải mê chơi đùa hồn nhiên, chẳng hơi đâu mà nghĩ đến chuyện tên xấu tên đẹp làm gì!
Trở lại cây hoa nói trên, hàng ngày đi ra đi vào đều nhìn thấy nó, lâu dần thành quen, thấy cũng hay hay. Lá cây màu xanh đậm, mọc đối, có mùi thơm cay dễ chịu. Hoa mọc thành chùm, mỗi cành hoa có hai, ba bông hoa; các bông hoa to bằng cái chén uống nước nhỏ (loại chén mắt trâu). Mỗi bông hoa lại gồm nhiều hoa nhỏ mọc thành từng vòng tròn (sau này học lên các lớp trên, chúng tôi mới biết đó là kiểu vòng tròn đồng tâm). Hoa nở hầu như cả bốn mùa. Cái hay của những bông hoa này là mỗi vòng hoa nhỏ lớn dần lên, từ ngoài vào trong, lại biến đổi màu theo thời gian; đầu tiên khi mới nở có màu tim tím, trăng trắng, ít ngày sau hoa lớn dần thì vòng hoa nhỏ phía ngoài chuyển dần sang màu vàng nhạt, rồi màu vàng nghệ, màu đỏ, rồi màu đỏ thẫm. Trên bờ dậu, cây hoa này mọc cùng các cây khác, chúng dựa vào nhau mà lên. Khi hoa nở, cả bờ dậu như một bó hoa nhiều màu trông thật đẹp. Có thể vì thế mà người dân quê trồng cây hoa này chăng? Một thời gian sau quả chín. Quả chín đen tròn như hạt đậu, bọn trẻ hái ăn nhâm nhi vì thấy ngòn ngọt…
Nguyễn Xuân Châu
