 |
| Kêu gọi chấm dứt xung đột, quốc tế nỗ lực hành động nhân đạo tại Dải Gaza. Ảnh minh hoạ: THX/TTXVN/Vietnam+ |
Kêu gọi chấm dứt bạo lực, tiến đến đàm phán hoà bình
Cụ thể, trong một tuyên bố, ngoại trưởng các nước ASEAN bày tỏ quan ngại sâu sắc trước tình trạng leo thang xung đột gần đây ở Trung Đông.
Trước tình hình này, khối ASEAN kêu gọi chấm dứt bạo lực ngay lập tức để tránh gây thêm thương vong về người và kêu gọi tôn trọng đầy đủ luật nhân đạo quốc tế, qua đó tạo ra các hành lang nhân đạo an toàn, nhanh chóng và không bị cản trở.
Xung đột Israel - Hamas nổ ra vào ngày 7/10, cướp đi sinh mạng của khoảng 1.400 người, hầu hết là dân thường và bắt khoảng 200 người làm con tin.
ASEAN cho biết, trong một tuyên bố rằng: “Chúng tôi lên án mạnh mẽ các hành vi bạo lực dẫn đến thiệt hại cho người dân địa phương tại khu vực xảy ra xung đột, bao gồm cả công dân ASEAN tại đó”.
Ngoài ra, khối cũng tái khẳng định sự ủng hộ đối với giải pháp hai nhà nước tiến hành đàm phán, cho phép cả người Israel và Palestine sinh sống cạnh nhau hoà bình và an toàn, “phù hợp với các nghị quyết liên quan của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp quốc”.
Đây sẽ là con đường khả thi duy nhất để giải quyết nguyên nhân gốc rễ của xung đột, lãnh đạo các nước ASEAN nhận định.
Cùng lúc, ASEAN cũng kêu gọi tất cả các bên bảo vệ và đảm bảo an toàn, an ninh cho mọi thường dân và thả con tin.
Trong số các nước trong khu vực, Việt Nam cũng tái nhấn mạnh cam kết cung cấp hỗ trợ khẩn cấp cho công dân ASEAN theo hướng dẫn của khối.
Tuyên bố của khối nêu rõ: “Chúng tôi kêu gọi cộng đồng quốc tế ủng hộ tiến trình hoà bình nhằm đảm bảo hoà bình và ổn định lâu dài trong khu vực”.
Tiến sĩ Mustafa Izzuddin, nhà phân tích các vấn đề quốc tế cấp cao tại Công ty tư vấn chính sách và kinh doanh Solaris Strategies Singapore cho biết, sự gần gũi về mặt địa lý của các quốc gia Đông Nam Á đòi hỏi các nước phải hợp tác để vượt qua mọi thách thức và giải quyết xung đột. ASEAN coi việc đảm bảo an toàn cho người dân ở các khu vực xung đột là trách nhiệm tập thể và là hiện thân của chủ nghĩa quốc tế nhân đạo.
Nhiều khối khu vực cùng kêu gọi ngừng xung đột
Cùng với ASEAN, Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) cũng kêu gọi khôi phục lại điện và nước, cũng như cho phép vận chuyển nhiên liệu, thực phẩm và thuốc men không bị cản trở trên khắp Gaza.
Tuyên bố của ASEAN - GCC ghi rõ: “Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên trong cuộc xung đột bảo vệ dân thường, tránh nhắm mục tiêu vào họ và tuân thủ luật nhân đạo quốc tế, đặc biệt là các nguyên tắc và quy định của Công ước Geneva”.
Có thể nói rằng, các nhà lãnh đạo của cả hai khối đều kêu gọi các bên liên quan nỗ lực hướng tới giải pháp hòa bình cho xung đột nhằm hiện thực hoá giải pháp hai nhà nước.
Các nhà lãnh đạo cho biết, họ ủng hộ sáng kiến của Saudi Arabia, Liên minh châu Âu và Liên đoàn Ả Rập nhằm khôi phục tiến trình hoà bình Trung Đông với sự hợp tác của Ai Cập và Jordan, cũng như giải quyết tranh chấp giữa Israel và các nước láng giềng.
Sử dụng mối quan hệ khu vực
Ông Andreyka Natalegawa, Chuyên gia tại Chương trình Đông Nam Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) ở Mỹ nhận định, mặc dù các quốc gia ASEAN có mức độ can dự ngoại giao khác nhau với Israel và Palestine, cũng như cách ứng phó với khủng hoảng của mỗi nước là khác nhau, nhưng những điều này không cản trở các thành viên tận dụng mối quan hệ ngoại giao trong khu vực Đông Nam Á.
Dù vậy, vì vẫn tồn tại khác biệt về quan điểm, thay vì đưa ra tuyên bố về xung đột Israel - Hamas, khối sẽ kêu gọi giảm leo thang, từ đó ngừng bắn, bảo vệ dân thường, tăng cường cung cấp viện trợ nhân đạo và tuân thủ luật pháp quốc tế.
Thông thường, các tuyên bố của ASEAN không nêu tên các bên liên quan và “thường rất cơ bản” khi chỉ bày tỏ mối quan ngại về tình hình đang diễn ra và kêu gọi các bên kiềm chế.