Nghệ nhân Nguyễn Văn Viện với tác phẩm đúc đồng nghệ thuật “Duyên dáng Cố đô”
Vào nghề từ năm 14 tuổi, ông Nguyễn Văn Viện được người cha truyền lại những bí quyết nghề truyền thống gia đình, dần trở thành một nghệ nhân có tiếng trong làng nghề đúc đồng tại Huế. Theo nghệ nhân, học nghề tạo mẫu đúc đồng rất khó. Ngoài khả năng, kỹ năng cần thiết của người thợ, còn phải có tố chất người nghệ sĩ, thể hiện qua sự sáng tạo trên mỗi sản phẩm. Tuổi trẻ của ông là những ngày lang bạt từ Nam ra Bắc, tới tham quan các làng đúc khác nhau để học hỏi kinh nghiệm. Ông trải lòng: “Bí quyết của cha tôi truyền lại chỉ 50%, phần còn lại tôi tự học mới có được”.
Ông Viện nổi tiếng với các sản phẩm đồng mỹ nghệ do chính ông tạo mẫu. Mỗi sản phẩm làm ra đều có sức hút kỳ lạ, bởi mẫu mã luôn sáng tạo cùng với kỹ thuật chạm khắc, chạm lộng tinh xảo. Tác phẩm ống chạm “ Long tứ linh” đạt giải vàng tại hội chợ triển lãm do Bộ nông nghiệp và phát triển nông thôn tổ chức tại Huế năm 2006. Tác phẩm “Duyên dáng Cố đô” lấy hình tượng chiếc nón bài thơ xứ Huế đạt giải vàng tại hội chợ làng nghề Việt Nam tổ chức tại Hà Nội năm 2008...
Nghệ nhân Nguyễn Văn Viện còn nổi tiếng về tạo mẫu chân dung các danh nhân lịch sử như: Trần Hưng Đạo, Nguyễn Du, Hồ Chí Minh... đặt tại các vị trí trang trọng ở các bảo tàng trong cả nước. Ông Viện chia sẻ: “Để đúc tượng chân dung Bác Hồ, tôi phải nghiên cứu kỹ về cuộc đời, sự nghiệp, tính cách của Người và tìm đặc điểm nhân tượng học để tạo thần sắc, khí phách cho bức chân dung”.
Năm 2000, ông cùng các nghệ nhân ở phường Phường Đúc, đúc thành công đại hồng chung lớn nhất Đông Nam Á đặt ở chùa Bái Đính. Trong đó, ông đã khắc 2 bài kinh Phật bằng chữ Hán và chữ Việt, với lối khắc âm bản.
Gần 60 năm theo nghiệp, nghệ nhân Nguyễn Văn Viện không nhớ rõ mình đã đúc, sáng tạo bao nhiêu tác phẩm nghệ thuật được đặt trên khắp ba miền đất nước. Ông luôn say mê với nghề và cảm thấy tự hào vì đã truyền được tình yêu nghề truyền thống tới thế hệ sau. Ông đã đào tạo cho nghề đúc đồng ở Huế trên 50 người thợ lành nghề tạo mẫu, góp phần giữ gìn tinh hoa nghề đúc đồng thủ công truyền thống Huế, vốn đã để lại dấu ấn lịch sử trong kho tàng văn hóa vật thể Việt Nam.
Bài, ảnh: Hoàng Linh