Vua Duy Tân và cuộc vận động khởi nghĩa ở Trung kỳ năm 1916

Khi nói về sự phát triển của báo chí Trung Kỳ giai đoạn 1930 - 1945, nhà nghiên cứu Huỳnh Văn Tòng cho biết “Dưới ảnh hưởng của chế độ chính trị và tình hình kinh tế, báo chí Trung Kỳ tỏ ra còn non kém hơn báo chí Bắc kỳ và Nam kỳ. Ngoài ra, yếu tố tâm lý cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn cản sự phát triển của báo chí ở vùng đất An Nam này.

Cuộc đời vị vua yêu nước Duy Tân để lại trong tâm thức Huế nhiều ký ức đẹp; trong đó, có những bến nước mà ông đã từng gặp gỡ các chí sĩ để bàn bạc về cuộc khởi nghĩa phục quốc…

Diễn ra trong một thời gian ngắn (23/11 - 31/12/1940), song Khởi nghĩa Nam Kỳ là cuộc khởi nghĩa vũ trang có phạm vi rộng nhất và mức độ quyết liệt nhất kể từ khi thực dân Pháp xâm chiếm lục tỉnh Nam Kỳ năm 1867 đến thời điểm đó. Đã 80 năm trôi qua (23/11/1940 - 23/11/2020), nhưng cho đến nay, cuộc khởi nghĩa vẫn còn nguyên giá trị về ý nghĩa lịch sử và bài học sâu sắc.

Ngày 22/8/1945, tổng An Cư (Phú Lộc) đã lập xong chính quyền cách mạng. Ngay trong đêm đó, một đoàn biểu tình đã ra Huế để kịp tham gia khởi nghĩa giành chính quyền ở Huế ngày 23/8/1945, góp phần tạo nên khí thế hào hùng của dân tộc.

Trên bản đồ chính trị Việt Nam năm 1945, Thừa Thiên Huế có vị trí đặc biệt. Nơi đây vừa là kinh đô của chính quyền phong kiến đã 143 năm (từ năm 1802), vừa là thủ phủ của chính phủ Trần Trọng Kim và là nơi đặt cơ quan chỉ huy của quân đội Nhật. Cuộc khởi nghĩa giành chính quyền thắng lợi ở đây như một biểu tượng thắng lợi không chỉ của Thừa Thiên Huế mà còn mang nhiều ý nghĩa rộng lớn khác.