Từ số lao động trở về quê tránh dịch sẽ là cơ hội vàng để các DN tuyển dụng vào các vị trí việc làm đang trống
Nút thắt nằm ở đâu?
Nhiều ý kiến thắc mắc, vì sao trong khi còn nhiều lao động tại chỗ thất nghiệp cộng thêm hàng chục ngàn lao động trở về quê tránh dịch chưa có việc làm, nhưng số lượng tuyển dụng thành công của các DN trên địa bàn vẫn còn thấp. Phải chăng do DN chưa có chế độ chính sách, mức lương đủ tốt để hấp dẫn, thu hút NLĐ? Hay do NLĐ thiếu chịu khó, đòi hỏi mức lương cao, vị trí việc làm tốt, trong khi trình độ tay nghề lại không cao? Hoặc do các kênh thông tin tuyển dụng lao động chưa đến được với NLĐ?.
Chị Hoàng Thị Quỳnh Như ở TDP An Đô, phường Hương Chữ, TX. Hương Trà từ TP. Hồ Chí Minh về quê tránh dịch hồi cuối tháng 7. Khi hỏi thăm ý định việc làm, chị Như thật lòng: “Em vừa nộp hồ sơ xin vào công ty may ở Hương Sơ. Nhưng ở lại lâu dài hay không thì em chưa hứa hẹn. Vì điều kiện, thời tiết ở trong kia dễ chịu, thoải mái và đã quen thuộc...”. Một số bạn khác khi được hỏi cũng tỏ ra lưỡng lự chưa biết nên đi hay ở.
Tâm lý còn dao động của nhiều NLĐ về quê tránh dịch đang làm khó địa phương, DN trong việc giải quyết việc làm nên dù nhiều DN rất có thiện chí để thu hút, giữ chân NLĐ, nhưng vẫn chưa tuyển được nhiều. Công ty Scavi Huế đang áp dụng mức lương thấp nhất đối với công nhân may học nghề là 3,43 triệu đồng/tháng, các vị trí khác, như công nhân may có tay nghề, may mẫu, thợ máy, thợ điện... có mức lương từ 5,5- 12 triệu đồng/tháng. Những vị trí khác, như chuyền trưởng, kỹ thuật chuyền, kỹ thuật lưu động... có mức lương từ 8- 25 triệu đồng/tháng. Ngoài ra, Scavi áp dụng đầy đủ các quyền lợi, chính sách NLĐ được hưởng về mức lương được trả theo năng lực, vị trí, kết quả công việc; xe đưa đón, nhà chung cư, nhà trẻ cho con công nhân... Đối với lao động may ngoại tỉnh trở về quê hương, nếu vào làm việc tại công ty, công ty áp dụng chính sách đặc biệt, gồm: xét nghiệm COVID-19 miễn phí trước khi vào làm, hỗ trợ nóng 5- 10 triệu đồng/người khi ký kết hợp đồng lao động và thưởng thêm 3 triệu đồng/người vào lương tháng 13.
Mặc dù áp dụng nhiều chính sách được cho là “hậu hĩnh”, song từ tháng 4 đến nay, Scavi mới tuyển được 130 thành viên từ ngoại tỉnh trở về quê, trong khi nhu cầu từ nay đến cuối năm 2021, đơn vị cần tuyển hơn 2.200 người ở các vị trí.
Ông Nguyễn Văn Lương, Trưởng phòng LĐTB&XH huyện Phong Điền cho rằng, toàn huyện có hơn 5.000 lao động trở về từ miền Nam. Ngoài vấn đề do NLĐ còn muốn hồi phục tâm lý, sức khỏe và một số còn dao động giữa đi hay ở, công tác kết nối giữa DN với chính quyền địa phương về nhu cầu, thông tin tuyển dụng rất quan trọng. Nên chia làm từng nhóm ở cụm thôn, cụm xã để tư vấn, giới thiệu, kết nối, vì dù phạm vi nhỏ nhưng qua kinh nghiệm của Phòng LĐTB&XH huyện cho thấy kết quả tuyển dụng lại rất hiệu quả.
Cơ hội vàng
Qua khảo sát, so với nhiều năm trước, tỷ lệ lao động ở lại làm việc tại quê hương ngày một tăng. Đó là nhờ sự hình thành, phát triển của nhiều DN, khu, cụm công nghiệp với nhiều ngành nghề sản xuất kinh doanh cần lượng nhân công lớn.
Cũng qua tình hình dịch COVID-19 cho thấy, xu hướng dịch chuyển nhà máy, các đơn hàng “chảy” về các DN tỉnh lẻ và đồng nghĩa với việc giãn lao động đang là tín hiệu mừng cho địa phương. Như ở huyện Phú Vang, vốn là nơi có số lao động đi làm ăn xa chiếm khá lớn, nhưng gần đây, KCN Phú Đa hình thành đã giải quyết nhiều lao động tại chỗ, nên truyền thống đi làm ăn xa của bà con giảm. Từ đầu năm đến nay, toàn huyện giải quyết việc làm cho hơn 1.900 lao động trong số 2.000 lao động theo kế hoạch cả năm. Riêng từ tháng 6 đến tháng 9, KCN Phú Đa tuyển dụng được hơn 600 lao động, trong đó có lao động về quê tránh dịch.
Theo ông Nguyễn Hữu Phước, Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, đây là cơ hội vàng cho các DN đang cần tuyển lao động. Tuy nhiên, thời cơ chỉ còn những tháng cuối năm này vì sang đầu năm tới, NLĐ sẽ có quyết định cuối cùng là đi hay ở. Hơn nữa, tình hình dịch đang tạm ổn, nhiều DN phía nam đang hồi phục hoạt động sản xuất, nên đang đẩy mạnh chiến lược mời gọi, thu hút NLĐ trở lại làm việc. Do đó, các DN trên địa bàn nên tận dụng cơ hội, xúc tiến kịp thời để thu hút lao động. DN cũng cần có chính sách riêng và tăng chính sách để thu hút, giữ chân lao động.
Để chuyển đổi nghề, đáp ứng các vị trí việc làm mới cho NLĐ, các ngành chức năng cần vận dụng các nguồn hỗ trợ như từ nguồn kinh phí giải quyết việc làm, đưa lao động đi làm việc ở nước ngoài; hay hiện nay có 2 nguồn: nguồn Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp và gói hỗ trợ ảnh hưởng khó khăn do dịch COVID-19 theo NQ 68 và NQ 126 sửa đổi, bổ sung... để đào tạo nghề cho NLĐ. Việc tổ chức đào tạo nghề cần kết nối giữa cơ sở giáo dục nghề nghiệp, cơ sở dạy nghề với DN, nhất là kết hợp hình thức đào tạo nghề trên cơ sở DN có dây chuyền, máy móc và phân ra từng modul đào tạo cho từng đơn vị.
Bài, ảnh: HOÀI THƯƠNG