Khu vực bảo tồn ngập nước Ô Lâu được hình thành từ năm 2003, tại vùng lõm là đất sản xuất nông nghiệp của người dân xã Quảng Thái và Quảng Lợi của huyện Quảng Điền. Hơn 600 hộ dân của 2 xã Quảng Thái, Quảng Lợi (huyện Quảng Điền) đã hiến trên 300 ha đất trồng lúa và mặt nước nuôi trồng thủy sản. Thế nhưng, 10 năm trôi qua dự án vẫn “án binh bất động”. Ông Lê Khiêm, người dân xã Quảng Thái cho biết, đây là vùng ruộng nằm ở triền sông Ô Lâu, hàng năm về mùa lũ có lượng phù sa bồi lấp rất lớn. Nhờ vậy, sản lượng lúa canh tác hàng năm đạt trên 53 tạ/ha, chi phí phân bón, thuốc trừ sâu... lại rất thấp. Do vậy, người dân rất thích sản xuất khu vực này. Thời gian qua, dự án không triển khai, người dân thiếu đất sản xuất.
 |
|
Nhiều tuyến đê làm tuyến giao thông nội đồng, giữ nước đã hư hỏng trong thời gian chờ dự án triển khai.
|
Dẫn chúng tôi đi xung quanh vùng lõm thuộc địa phận xã, anh Lê Hội, cán bộ địa chính xã Quảng Thái nói, trước đây người dân xã Quảng Thái hàng năm được mùa, năng suất cao là nhờ vùng đất này, nhưng từ khi triển khai dự án đến nay vùng đất này phải giao lại, do không sản xuất bảo quản, lâu ngày các đê đập xung quanh ruộng đã bị hư hỏng. Hỏi về số lượng chim lưu trú có nhiều không? Anh Hội lắc đầu. “Chim chóc gì nổi, hàng đêm người dân dùng mọi biện pháp để săn bắn. Vừa bị bắt, vừa hoảng sợ chim bỏ đi hết”.
Một thực tế tại vùng lõm của khu vực bảo tồn ngập nước Ô Lâu là không có cây cối để chim trú ngụ, mùa mưa lũ nước dâng cao chim không có nơi ẩn nấp và cũng không có người trông coi bảo quản nên về mùa khô người dân đã đến đây để săn bắn chim, bắt cá.
Ông Phan Nông, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Thái cho hay: Dự án triển khai, người dân đã nhận thức được tầm quan trọng trong việc bảo tồn, phát triển hệ sinh thái đầm phá hơn 400 hộ dân trong xã đã nhất trí hiến 65 ha đất làm lúa hai vụ và trên 150 ha mặt nước nuôi trồng thủy sản để triển khai dự án. Trải qua thời gian bỏ hoang hiện toàn bộ hệ thống đê đập dài hàng chục km đã bị hư hại nghiêm trọng. Người dân rất thiết tha, muốn sản xuất lại ruộng lúa trên vùng đất này.
Bảo tồn đất ngập nước Ô Lâu là một dự án quan trọng cần sớm được thực hiện để phục hồi 400 ha sinh cảnh tự nhiên, gồm đầm lầy cỏ, những thảm nước và tính đa dạng sinh học của các loài thuỷ sản trong vùng lõi, bảo vệ các bãi giống, bãi đẻ của cá tôm, các loài thuỷ sinh và nguồn lợi thuỷ sản để duy trì phát triển nguồn lợi thuỷ sản trong hệ đầm phá Tam Giang - Cầu Hai; chấm dứt các hoạt động sản xuất nông nghiệp, thuỷ sản để hình thành vùng đất ngập nước tự nhiên, nâng cao nhận thức hiểu biết về tài nguyên thiên nhiên cho người dân địa phương và năng lực cho Ban quản lý khu bảo tồn về công tác quản lý, phục hồi bảo tồn và sử dụng bền vững tài nguyên thiên nhiên đất ngập nước. Đây là vùng nhạy cảm và bị ảnh hưởng mạnh bởi biến đổi khí hậu cũng như, giảm diện tích và độ đa dạng sinh học của vùng này. Rất cần một giải pháp từ các ngành chức năng.
Theo ông Lê Mến, Trưởng phòng TN-MT huyện Quảng Điền: “Đến nay đã có rất nhiều đoàn về khảo sát, điều tra, nghiên cứu hiện trạng đất ngập nước Ô Lâu, nhưng dự án vẫn không được triển khai, diện tích đất trên vẫn bỏ hoang người dân không thể canh tác... Qua nhiều đợt tiếp xúc cử tri, người dân đã nhiều lần lên tiếng, với huyện chỉ biết chờ dự án.