Cả thế giới, trong đó có châu Á đang chịu ảnh hưởng sâu rộng của hiện tượng thời tiết khắc nghiệt và biến đổi khí hậu. Ảnh minh họa: Kyodo/TTXVN/Vietnam+
Trong báo cáo Thường niên về Khí hậu ở châu Á, Tổ chức Khí tượng Thế giới của Liên Hiệp quốc (WMO) cho biết, mọi nơi trong khu vực đều bị ảnh hưởng.
Cụ thể, WMO thông tin: “Các tác động của thời tiết khắc nghiệt và biến đổi khí hậu trên khắp châu Á vào năm 2020 đã gây ra thiệt hại về nhân mạng cho hàng nghìn người, buộc hàng triệu người phải di dời và gây tổn thất lên đến hàng trăm tỷ USD, đồng thời cũng gây thiệt hại nặng nề cho cơ sở hạ tầng và hệ sinh thái. Sự phát triển bền vững đang bị đe dọa, với tình trạng mất an ninh lương thực và nước, cũng như xuất hiện các nguy cơ về sức khỏe và suy thoái mô trường đang ngày càng gia tăng”.
Báo cáo được đưa ra chỉ vài ngày trước thềm hội nghị COP 26 – Hội nghị thượng đỉnh Liên Hiệp quốc về Biến đổi khí hậu diễn ra tại Glasgow từ ngày 31/10 – 12/11.
Trong một thông tin có liên quan, báo cáo của WMO cũng chỉ ra tổng thiệt hại trung bình hằng năm do các hiểm họa liên quan đến khí hậu.
Trung Quốc ước tính tổn thất 238 tỷ USD, theo sau đó là Ấn Độ với mức tổn thất 87 tỷ USD, Nhật Bản với 83 tỷ USD và Hàn Quốc với 24 tỷ USD.
Song khi xem xét về quy mô nền kinh tế, thiệt hại trung bình hằng năm dự kiến sẽ tương đương 7,9% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Tajikistan; 5,9% đối với Campuchia và 5,8% đối với Lào.
Sự thay đổi kéo dài
Nhiệt độ và độ ẩm tăng được dự báo sẽ dẫn đến việc mất số giờ làm việc ngoài trời trên toàn châu lục với chi phí tiềm ẩn lên đến hàng tỷ USD.
“Các hiểm họa về thời tiết và khí hậu, đặc biệt là lũ lụt, bão và hạn hán đã và đang ảnh hưởng đáng kể đến nhiều quốc gia trong khu vực. Nhìn một cách tổng quan, những tác động này gây ra một thiệt hại đáng kể cho tiến trình phát triển bền vững trong tương lai dài hơi của khu vực”, Giám đốc WMO Petteri Taalas cho hay.
Nhiều đợt di dời liên quan đến thời tiết và khí hậu ở châu Á phải kéo dài, khiến người dân không thể trở về nhà hoặc hòa nhập với cuộc sống tại địa phương.
Vào năm 2020, lũ lụt và bão đã ảnh hưởng đến khoảng 50 triệu dân ở châu Á.
Con số này thấp hơn mức trung bình hằng năm trong 2 thập kỷ qua (158 triệu người bị ảnh hưởng và khoảng 15.500 người tử vong). Đây là bằng chứng của sự thành công về hệ thống cảnh báo sớm ở nhiều quốc gia ở châu Á, với tỷ lệ khoảng 7/10 người được bảo vệ.
Trong một thông tin có liên quan, năm ấm nhất ở châu Á được ghi nhận có nhiệt độ trung bình cao hơn 1.39oC so với mức trung bình trong giai đoạn 1981 – 2010.
Nhiệt độ 38.0oC ghi nhận ở Verkhoyansk của Nga tạm thời là mức nhiệt cao nhất được biết đến ở bất kỳ thời điểm nào tại phía Bắc của Vòng Bắc Cực.
Sông băng bị thu hẹp
Cũng ghi nhận vào năm 2020, nhiệt độ bề mặt biển trung bình cao kỷ lục ở Ấn Độ Dương, Thái Bình Dương và Bắc Băng Dương.
Nhiệt độ bề mặt biển và sự ấm lên của đại dương trong và xung quanh châu Á đang tăng hơn mức trung bình toàn cầu.
Cụ thể, nước biển ấm hơn gấp 3 lần so với mức trung bình, ghi nhận tại biển Ả Rập và một số khu vực của Bắc Băng Dương.
Mức tối thiểu của băng ở biển Bắc Cực (sau khi tan chảy vào mùa hè) vào năm 2020 là mức thấp thứ hai trong kỷ lục ghi bằng vệ tinh từ năm 1979.
Theo đó, tình trạng tan băng đang tăng tốc và dự kiến khối lượng sông băng sẽ giảm từ 20% đến 40% vào năm 2050, ảnh hưởng đến cuộc sống và sinh kế của khoảng 750 triệu người trong khu vực.
Đan Lê (Lược dịch từ CNA)