    |
 |
| Các hãng dược đang nghiên cứu vaccine tổng hợp để giúp người dân phòng chống nhiều bệnh chỉ trong một mũi tiêm duy nhất. Ảnh minh hoạ: AFP/TTXVN/Vietnam+ |
Hai công ty dược phẩm sở hữu vaccine COVID-19 này hiện đã là những cái tên quen thuộc trên thị trường. Hiện cả hai đang mở ra kỷ nguyên mới cho những “mũi vaccine của mình” nhằm nâng cao vai trò trong việc bảo vệ sức khoẻ cộng đồng, song cùng lúc cũng đơn giản hoá những gì mọi người cần để cùng tồn tại với virus.
Điều đó liên quan đến việc phát triển các phiên bản mới của vaccine nhằm cung cấp khả năng miễn dịch rộng hơn và lâu dài hơn chống lại virus, cũng như kết hợp các liều tiêm để bảo vệ và chống lại COVID và các bệnh đường hô hấp khác trong một liều duy nhất.
Những kế hoạch này trùng với sự thay đổi lớn hơn trong bối cảnh đại dịch COVID-19 cũng đang thay đổi.
Được biết các trường hợp khẩn cấp về sức khoẻ cộng đồng ở cấp độ toàn cầu và ở Mỹ đã kết thúc, do vậy mức tiêu thụ vaccine và tăng trưởng doanh số bán hàng đã chậm lại và cả Pfizer và Moderna sẽ bán trực tiếp vaccine của họ cho các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khoẻ với giá khoảng từ 110 USD – 130 USD/liều ngay sau mùa thu, khi kho dự trữ vaccine miễn phí của liên bang dự kiến sẽ cạn kiệt.
Tiêm vaccine phòng COVID hàng năm
Pfizer và Moderna đặt mục tiêu theo kịp sự thay đổi ở Mỹ đối với việc tiêm vaccine phòng COVID hàng năm, thay vì tiêm nhắc lại thường xuyên.
Các cơ quan quản lý đang chuyển sang mô hình tương tự như tiêm phòng cúm đối với vaccine COVID, nghĩa là mọi người hàng năm sẽ được tiêm một mũi duy nhất, được cập nhật hàng năm với mục tiêu chống lại biến thể mới nhất của COVID-19 dự kiến sẽ lưu hành vào mùa thu và mùa đông. Một hội đồng gồm các cố vấn độc lập của Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) sẽ họp vào tháng 6 để chọn ra loại vaccine mới nào sẽ là mục tiêu khi chúng được tung ra thị trường vào cuối năm nay.
Chia sẻ với phóng viên báo CNBC, Moderna và Pfizer cho biết công nghệ RNA thông tin sẽ cho phép họ theo dõi kịp các biến thể COVID mới mỗi năm. Trong đó, công nghệ này được sử dụng trong các mũi tiêm phòng COVID của cả hai công ty, chúng kích thích các tế bào của con người tạo ra một loại protein kích hoạt phản ứng miễn dịch chống lại một căn bệnh nhất định.
Miller, người đã giúp lãnh đạo quá trình phát triển vaccine phòng COVID của Moderna vào năm 2020 chia sẻ, lợi ích của việc sử dụng mRNA đã trở nên rõ ràng ngay từ đầu trong thời đại dịch. Điều này bao gồm khả năng nhanh chóng mở rộng quy mô sản xuất một loại vaccine và dễ dàng điều chỉnh đối với các biến thể được nhắm tới.
Ông Miller chia sẻ với CNBC: “Vaccine đã trở thành bằng chứng về giá trị của mRNA trong đại dịch khi bạn cần nhanh chóng tạo ra thứ gì đó. Tốc độ của nền tảng này cho phép chúng tôi làm việc nhanh gấp 3 lần”.
Tiến sĩ Mikael Dolsten, Giám đốc Khoa học của Pfizer hy vọng rằng, vaccine COVID-19 hàng năm sẽ cải thiện quan điểm của công chúng về tiêm vaccine. Điều này đặc biệt quan trọng, nhất là khi công chúng ngày càng không hài lòng với các nhiệm vụ y tế trong giai đoạn đầu của đại dịch và “thật không may, một số người coi vaccine là một phần của điều đó”.
Theo Giám đốc Mikael Dolsten, lịch trình tiêm chủng hàng năm có thể giúp mọi người coi việc tiêm vaccine phòng COVID là một phần “rất tự nhiên” khác để bảo vệ sức khoẻ của họ và khuyến khích nhiều người dân tiêm phòng mỗi năm.
“Tôi nghĩ nó giống như việc giới thiệu dây an toàn cho ôtô. Ban đầu, mọi người không muốn đeo chúng. Nhưng theo thời gian, họ nhận ra dây an toàn bảo vệ họ nhiều như thế nào. Thế nên hiện nay mọi người đều thắt dây an toàn. Đó cũng là cách mà câu chuyện về vaccine cần được hình dung lại”, Giám đốc Mikael Dolsten nhấn mạnh.
Được biết, cả vaccine phòng COVID của Pfizer và Moderna đều mang lại khả năng bảo vệ mạnh mẽ chống lại virus, nhưng khả năng miễn dịch đó có thể bắt đầu giảm dần sau 4 – 6 tháng.
Một phần trong chiến lược của Pfizer nhằm chuyển sang lịch tiêm vaccine phòng COVID hàng năm là phát triển các phiên bản vaccine “thế hệ tiếp theo”, nhằm mục đích mở rộng và kéo dài khả năng bảo vệ mà mọi người có được trong cả năm.
Hiện Pfizer và đối tác BioNTech đang nghiên cứu một loại vaccine giúp nâng cao mức độ kháng thể mà một người nhận được sau khi tiêm vaccine “nhiều lần”.
Theo đó, vaccine sẽ không hoạt động quá khác so với vaccine hiện tại của công ty. Vaccine kích thích các tế bào tạo ra các bản sao vô hại của protein tăng đột biến của COVID. Hệ thống miễn dịch phát hiện protein đó và tạo ra các kháng thể giúp chống lại virus nhưng giảm dần theo thời gian.
Sự khác biệt chính là vaccine thế hệ tiếp theo sẽ giúp các tế bào cách tạo ra các bản sao của protein hình gai tăng cường, loại protein này sẽ tạo ra mức độ kháng thể cao hơn nhiều và có thể tồn tại kéo dài trong cả năm.
Vaccine tổng hợp
Biến đổi khí hậu đang đẩy nhiệt độ Trái đất lên cao. Dân số đang sống thọ hơn nhưng dễ trở nên mắc bệnh hơn khi họ già đi. Ngày càng có nhiều người di chuyển trong các quốc gia và xuyên biên giới. Những yếu tố này đã góp phần vào sự lây lan của nhiều bệnh khác nhau, đôi khi là cùng một lúc. Đơn cử, Mỹ đã trải qua bộ ba dịch bệnh bao gồm COVID, virus hợp bào hô hấp và cúm vào mùa đông năm ngoái.
Trong trường hợp này, mọi người không thể nhớ hoặc thậm chí không cảm thấy thoải mái khi tiêm ba mũi khác nhau cho những bệnh về đường hô hấp đó hàng năm. Vì vậy, việc tạo ra một mũi tiêm giúp mọi người chiến đấu với nhiều bệnh cùng một lúc sẽ góp phần “đơn giản hoá cuộc sống của người dân”.
Được biết hiện Pfizer và BioNTech đang phát triển một loại vaccine nhắm vào cả COVID và cúm. Các công ty đã bắt đầu thử nghiệm giai đoạn 1 cho loại vaccine này vào tháng 11 và dự kiến sẽ tung ra sản phẩm mới vào năm 2024 hoặc có thể lâu hơn.