Quy trình nuôi chưa chặt

Chị Nguyễn Thị Vinh Thanh, cấp dưỡng Trường mầm non Phú Mỹ 2 trong giờ làm việc

Do chủ quan

Hơn một tháng sau sự cố gần 37 tấn cá chết hàng loạt, những hộ dân ở thôn Hòa Phong bị thiệt hại nặng đang dần trở lại sản xuất bình thường. Mất mát này là bài học đắt giá trong việc phát triển ồ ạt, thiếu kiểm soát khi khai thác thế mạnh tại địa phương.

Thôn Hòa Phong có hơn 100 hộ dân, quần tụ thành hai cụm dân cư ở Xóm Dừa và Hòa Phong, nằm dọc theo sông Đại Giang, tách biệt với xóm làng đông đúc của xã Thủy Tân bằng một cánh đồng. Tận dụng mặt sông Đại Giang, nhiều năm nay, người dân Hòa Phong vừa làm nghề đánh bắt vừa thả nuôi cá lồng, mỗi năm khoảng 150 – 200 lồng.

Hai năm trở lại đây, sau khi phát hiện giống cá mè trắng dễ nuôi, vốn đầu tư ít do đối tượng chủ yếu ăn các chất phù du trong nước, lợi nhuận cao nên việc nuôi cá lồng được bà con phát triển mạnh lên đến 540 lồng.

Tận dụng mặt nước sông Đại Giang để nuôi thả cá lồng

Sự cố cá chết xảy ra với người dân Hòa Phong từ đầu tháng 9 với 3 tấn cá trong 47 lồng của 8 hộ. Sau sự cố, người dân được xã và các ban ngành hỗ trợ hướng dẫn các biện pháp xử lý, như: giảm mật độ nuôi trong lồng, giãn khoảng cách lồng, xử lý môi trường nước tầng đáy, cải thiện chỉ số oxy trong nước… Nhưng phần do kinh tế khó khăn, phần do bà con chủ quan cá sẽ không tiếp tục chết nên những biện pháp trên vẫn không được triển khai thực hiện. Hậu quả, từ 29/9 đến 3/10, gần 37 tấn cá trong 344 lồng nuôi bị chết, 60 hộ dân bị thiệt hại kinh tế trực tiếp với tổng số tiền hơn 1,1 tỷ đồng. Nguyên nhân cá chết được cơ quan chức năng xác định là do ngạt.

Bà Lương Thị Nha, Phó Chủ tịch UBND xã Thủy Tân, nói: “Hỗ trợ người dân phát triển kinh tế cá nước ngọt, xã thường xuyên phối hợp với các ban ngành để hướng dẫn, tập huấn kỹ thuật nuôi trồng. Tuy nhiên, phần vì mực nước trên sông tại thời điểm đó quá thấp, phần vì mật độ nuôi quá dày nên cả người dân lẫn chính quyền địa phương chưa lường hết được tình hình.

Chủ động kiểm soát

Theo bà Phan Thị Thu Hồng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản, chính quyền địa phương phải chủ động tuyên truyền mạnh hơn nữa Quyết định số 60/2016/QĐ-UBND của UBND tỉnh về nuôi cá lồng, bè trên địa bàn tỉnh. Trong quyết định này, UBND tỉnh đã quy định rất rõ về cơ sở nuôi cá lồng, bè; điều kiện tổ chức, cá nhân được nuôi cá lồng, bè; trang thiết bị kỹ thuật và vị trí đặt lồng, bè, cũng như các bước để thực hiện quy trình đăng ký nuôi cá lồng, bè…

“Chúng tôi có kiểm tra một số địa phương về công tác tuyên truyền các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản (NTTS). Thị xã Hương Thủy có triển khai công tác này nhưng vẫn còn chậm và thiếu quyết liệt nên sự cố đáng tiếc đã xảy ra. Theo tôi, có thể sẽ rất khó và mất thời gian, nhưng Hương Thủy cần phải đôn đốc và có kiểm tra công tác sắp xếp đúng quy chuẩn hệ thống lồng cá ở những khu vực nuôi. Đồng thời, kiểm soát tốt hơn nữa công tác đăng ký và giám sát hoạt động nuôi trồng của người dân, hạn chế tình trạng phát triển tự phát”, bà Thu Hồng nhấn mạnh.

Ở thị xã Hương Thủy, các khu vực được người dân tận dụng diện tích mặt nước để nuôi cá lồng, bè chủ yếu ở sông Đại Giang (xã Thủy Tân), hồ thủy lợi Khe Lời (xã Thủy Phù), sông Cùng (xã Thủy Vân) và sông Hương (xã Thủy Bằng). Trong đó, Thủy Tân là vùng được tập trung nuôi cá lồng nhiều nhất.

Giải pháp hỗ trợ người dân Thủy Tân sau sự cố cá chết, cũng như để hạn chế rủi ro trong hoạt động NTTS, ông Dương Văn Chính, Trưởng phòng Kinh tế thị xã Hương Thủy, cho biết: Sau việc này, người dân đã thấy được hậu quả của việc phát triển quá nhanh và bố trí quá dày các lồng nuôi. Trước mắt, chúng tôi sẽ kiến nghị hỗ trợ bà con nguồn cá giống khi bắt đầu vụ nuôi mới, đồng thời tổ chức tập huấn kỹ hơn các quy định, quy trình nuôi cho người dân.

ĐỒNG VĂN