Cơ giới hóa từ khâu làm đất
Khó khăn đầu vụ
Ngay sau khi thu hoạch xong vụ đông xuân, nhiều địa phương đã bắt tay triển khai làm đất, gieo cấy vụ hè thu nhằm bảm bảo khung lịch thời vụ. Tại HTX Đông Phước (xã Quảng Phước, huyện Quảng Điền), đến nay cơ bản đã hoàn thành công việc gieo cấy. Ông Ngô Đình Triển, Giám đốc HTX NN Đông Phước cho biết.
Vụ hè thu năm nay HTX đưa vào sản xuất 264 ha lúa với cơ cấu 95% giống TH5, còn lại là Khang Dân, HT1. Ngay từ đầu vụ, dù 2 trạm bơm ven sông Bồ cấp đủ nước cho đồng ruộng nhưng do nắng mưa thất thường làm gốc rạ ướt, không đốt được, nền đất yếu không thể đưa máy cơ giới vào nên một số trà lúa của vụ hè thu triển khai hơi chậm. Thời gian vừa sạ xong gặp trời mưa lớn làm khoảng 7 ha diện tích lúa bị trôi giống hoặc bị chết sau khi nắng trở lại. Chuột đầu vụ hè thu cũng hoành hành, HTX Đông Phước đã trang bị khoảng 15 nghìn bẫy bán nguyệt (bình quân mỗi hộ dân 5 cái), cấp thuốc cho xã viên để diệt chuột, bảo vệ lúa.
Theo ông Hoàng Vọng, Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Quảng Điền, năm nay địa phương đưa vào sản xuất 3.955ha, thời điểm hiện tại chỉ còn khoảng 300 ha lúa chưa hoàn thành gieo cấy do chậm trong khâu làm đất, tập trung ở một số địa phương ven đầm phá. Hiện các địa phương đang nỗ lực, khắc phục khó khăn, phấn đấu năng suất ước đạt 62 tạ/ha trong vụ hè thu này”.
Nông dân Quảng Điền chuẩn bị vụ hè thu
Ông Nguyễn Văn Chính, Trưởng phòng Kinh tế thị xã Hương Thủy cho biết: “Toàn Hương Thủy đưa vào gieo cấy trên 3.000 ha lúa với cơ cấu giống khoảng 70% Khang Dân, số còn lại TH5, HT1, NA2. Khung lịch thời vụ tại địa phương bắt đầu ngày 25/5 gieo đại trà. Tính đến thời điểm 3/6, công tác gieo sạ trên địa bàn thị xã cơ bản đã hoàn thành”.
Theo ông Chính, vụ hè thu năm nay thuận lợi do chủ động nguồn nước dồi dào từ hồ Tả Trạch, nhưng do khung lịch thời vụ giữa hai mùa vụ khá sát nhau nên cây rạ chưa xử lý hết, gây khó ở khâu làm đất, bà con tốn công nhiều hơn.
Chủ động ứng phó BĐKH
Từ đầu vụ, Sở NN&PTNT yêu cầu các địa phương tập trung vệ sinh đồng ruộng, huy động máy làm đất để cày lật đất tiêu hủy lúa chét, cỏ dại, làm đất kỹ để hạn chế các mầm mống sâu bệnh sau khi gieo cấy; tổ chức nạo vét, tu bổ kênh mương và rà soát số lượng, chất lượng giống lúa xác nhận, yêu cầu sử dụng giống lúa ngắn, cực ngắn ngày. Gieo cấy vụ hè thu 2016 đảm bảo đúng khung lịch thời vụ, tập trung lúa trổ từ 15-30/7 và thu hoạch trước ngày 5/9 để tránh gặp rủi ro do thời tiết.
|
Biến đổi khí hậu đang ngày càng diễn biến rõ nét, nhất là đối với các địa phương trồng lúa ven đầm phá, vùng thấp trũng. Do vậy, từ đầu vụ Sở NN&PTNT yêu cầu xác định cơ cấu giống cụ thể cho từng địa phương, có phương án chuyển đổi một số diện tích trồng lúa sang các cây trồng khác, góp phần hạn chế ảnh hưởng của BĐKH đối với sản xuất nông nghiệp, năng suất của cây trồng.
Công tác gia cố các tuyến đê chính cũng góp phần phòng, chồng mặn, phèn ở nhiều địa phương. Đơn cử, HTX NN Thuận Hòa (xã Hương Phong, thị xã Hương Trà), vụ hè thu thường có 10-15 ha lúa bị nhiễm mặn, phèn, tập trung chủ yếu ở xứ đồng Cồn Bàu Hạ và Cồn Bàu Thượng. Ngày từ đầu vụ, HTX đã chủ động đóng các cống ngăn mặn, vận hành trạm bơm Bàu Su, bơm nước từ ruộng ra và chạy trạm bơm Cống Lấp lấy nước ngọt từ sông Hương vào khi đập Thảo Long đóng cống ngăn mặn, để thau chua rửa phèn. Năm 2015, UBND thị xã Hương Trà cũng trích kinh phí hơn 200 triệu đồng gia cố tuyến đê ngăn mặn Thóc Lóc và Bàu Lác ven phá Tam Giang, bảo vệ lúa hè thu. Hoặc HTX Thành Công (xã Quảng Công), hàng năm có từ 20-30 ha lúa vùng ven phá nhiễm mặn. Ngoài chuyển đổi một số diện tích qua nuôi tôm rảo, xã Quảng Công còn đưa vào trồng giống lúa chịu mặn TR145, thích ứng với điều kiện ở khu vực này. Tương tự, các địa phương nằm ven đầm phá, thấp trũng có diện tích bị nhiễm mặn, phèn của huyện như Quảng Ngạn, Quảng Công, Quảng Lợi, Quảng An, Sịa từ đầu vụ tùy cân đối nguồn nước trong hồ đập, trên ruộng mà địa phương chủ động điều tiết các cống trên địa bàn, để “khống chế” diện tích bị nhiễm mặn.
Theo ông Hoàng Vọng, nhằm chủ động phòng chống BĐKH, địa phương năm nay đưa vào cơ cấu giống chủ yếu ngắn ngày. Ngoài các giống ngắn ngày chủ lực như Khang Dân, TH5, ML48, các ngành chuyên môn còn đưa vào khảo nghiệm, phát triển khoảng 22 ha các giống lúa mới như H016, KH1, NA2, Thiên Ưu8, TR145, phù hợp với chất đất, khí hậu của địa phương. Đặc biệt, giống ML48 được thực hiện trên cánh đồng mẫu lớn 35 ha tại HTX Mai Phước (xã Quảng Phước) đang mở ra triển vọng giống ngắn ngày, phù hợp với khung lịch thời vụ hè thu, tránh được mưa bão.
Hà Nguyên