 |
|
Nếu không có giải pháp dứt điểm, sông Phù Bài sẽ sớm thành sông "chết"
|
Cá chết hàng loạt
Cách đây chừng 1 tháng, sông Phù Bài đoạn đi qua thôn 2 và thôn 7, xã Thuỷ Phù bị ô nhiễm nghiêm trọng, làm cá chết hàng loạt và ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của người dân. Ông Nguyễn Anh, Trưởng Thôn 7, xã Thủy Phù cho hay, trước đây, nước sông vẫn được bà con dùng để tắm, giặt, nhưng khoảng 5 năm nay, dòng nước đã đổi màu rõ rệt, người dân không dám dùng đến.
Mới đây, chúng tôi trở lại sông Phù Bài. Dường như tình trạng ô nhiễm không được cải thiện. Nước có màu xanh đục, nhiều đoạn đóng váng và bốc mùi hôi.
Ông Nguyễn Việt Hùng, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ môi trường cho biết, khoảng cuối tháng 7, sau khi nhận được phản ánh của người dân Thủy Phù về hiện tượng cá chết và thông tin nước thải sản xuất được thải chung vào hệ thống thoát nước mưa của khu công nghiệp (KCN) Phú Bài, đơn vị đã phối hợp tiến hành khảo sát và lấy mẫu nước thải tại cống thoát nước mưa, đầu ra hệ thống xử lý nước thải KCN Phú Bài, mẫu nước mặt và trầm tích sông Phù Bài để kiểm tra phân tích.
Kết quả phân tích cho thấy các thông số chất lượng nước thải hầu hết đều nằm trong giới hạn cho phép ngoại trừ thông số Amoni (NH4+) cao hơn giới hạn.
Thông số chất rắn lơ lửng tại kênh dẫn thoát nước bề mặt ra sông Phù Bài cũng cao hơn giới hạn cho phép. Như vậy, có khả năng vẫn có một lượng nước có hàm lượng TSS cao chảy vào hệ thống thoát nước mưa của KCN Phú Bài. Bên cạnh đó, kết quả phân tích mẫu (khi nhận được thông tin có doanh nghiệp thải trộm) cho thấy, các thông số ô nhiễm như chất rắn lơ lửng, chỉ số ôxy sinh hóa đều vượt quá giới hạn cho phép.
Suy giảm chất lượng nước
 |
|
Trạm xử lý nước thải tập trung KCN Phú Bài đang thi công nâng công suất xử lý lên 6.500 m3/ngày đêm
|
|
Trạm xử lý nước thải tập trung của KCN Phú Bài bắt đầu đi vào hoạt động từ cuối năm 2009 với công suất thiết kế 4.000 m3/ngày đêm. Công suất hoạt động hiện nay khoảng 1.900 - 2.500 m3/ngày đêm. Hiện, trạm đang tiến hành thi công để nâng công suất xử lý lên 6.500 m3/ngày đêm. Nước thải từ các cơ sở sản xuất được đấu nối vào trạm xử lý tập trung, sau khi được xử lý theo các quy trình, công nghệ, đảm bảo tiêu chuẩn cho phép, nước theo ống cống dẫn vào hói Ông Thơ và đổ ra sông Phù Bài.
|
Theo báo cáo của Ban quản lý các Khu công nghiệp tỉnh, Công ty TNHH Bia Huế để xảy ra sự cố tại hệ thống thoát nước mưa tại nhà máy bia Phú Bài và có 4 doanh nghiệp chưa xây dựng xong hệ thống thu gom, xử lý nước thải nội bộ hoặc đấu nối nước thải vào hệ thống thoát nước mưa chung của KCN.
Mặt khác, sông Phù Bài còn tiếp nhận các nguồn thải từ nông nghiệp, sinh hoạt, nên chịu tác động từ các yếu tố như các hàm lượng hóa chất từ hoạt động nông nghiệp, nước thải sinh hoạt và chất thải rắn sinh hoạt tồn đọng 2 bên bờ sông. Tại thời điểm lấy mẫu, nước sông Phù Bài khu vực hạ lưu đập Cam Thu có vận tốc dòng rất nhỏ, phía trên đập Cam Thu gần như đứng yên. Điều này được giải thích bởi việc xây dựng và vận hành hệ thống đập thủy lợi Cam Thu trên sông Phù Bài không có quy trình đã làm suy giảm chất lượng nước sông Phù Bài. Đây cũng là một trong những nguyên nhân làm ảnh hưởng và giảm thiểu rất lớn đến khả năng tự làm sạch của sông Phù Bài.
Theo nhận định của cán bộ thuộc Chi cục Nuôi trồng thủy sản và Chi cục Thú y, cá nổi và chết ở khu vực đập Cam Thu là các loại cá ăn ở tầng đáy, cá không có dấu hiệu bị dịch bệnh, ngộ độc. Cá nổi và chết khả năng do nguồn nước thiếu oxy.
Đập Cam Thu trong thời gian từ tháng 11-2013 đến tháng 7-2014 không vận hành cộng với việc dòng sông lâu ngày không được nạo vét, dẫn đến việc trầm tích bồi lắng, gây tích tụ các khí như CH4, NH3. Tại thời điểm cuối tháng 7 thường xảy ra dông, các khí như CH4, NH3 được giải phóng vào trong nước, cộng với hàm lượng oxy hòa tan thấp dẫn đến các loài thủy sinh, đặc biệt là cá không đủ nguồn oxy, dẫn đến bị ngạt và chết.
Quy trình vận hành đập Cam thu chưa hợp lý
Theo ông Nguyễn Việt Hùng, để giải quyết ô nhiễm môi trường cho sông Phù Bài một cách triệt để, cần nghiên cứu xây dựng quy trình vận hành của đập Cam Thu hợp lý, xem xét điều tiết dòng chảy để làm tăng khả năng tự làm sạch của sông Phù Bài, đảm bảo nước không bị ô nhiễm và đủ nguồn nước cung cấp cho hoạt động tưới tiêu nông nghiệp. Có thể tìm nguồn cấp nước khác để phục vụ tưới tiêu cho 35ha lúa vụ hè thu của xã Thủy Phù. Ngoài ra, Công ty cổ phần đầu tư và phát triển hạ tầng KCN Phú Bài cần phối hợp với Ban quản lý các KCN tỉnh, các ngành liên quan theo dõi việc đấu nối của các doanh nghiệp trong KCN, kiểm tra hệ thống thu gom nước thải và nước mưa trong KCN đảm bảo cho Trạm xử lý nước thải tập trung hoạt động tối ưu; đồng thời theo dõi các thông số gây ô nhiễm chính tại các điểm đấu nối của các cơ sở, nước thải toàn bộ KCN tại vị trí cống chung dẫn vào bể điều hòa để có cơ chế vận hành hệ thống hiệu quả nhất.