Chỉ dùng phân hữu cơ vi sinh là yêu cầu số một đối với trồng rau hữu cơ
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp & PTNT, trước năm 2012, Thừa Thiên Huế tiêu thụ mỗi năm khoảng 350-420 tấn thuốc BVTV. Hiện nay, ước tính mỗi năm sử dụng khoảng 300- 350 tấn; trong đó, lượng bao gói chiếm khoảng 14% trọng lượng. Như vậy, mỗi năm đã thải ra môi trường trên 42 tấn bao gói thuốc BVTV các loại; trong đó, lượng thuốc BVTV còn sót lại trong bao gói ít nhất từ 1-2%. Tình trạng sử dụng thuốc BVTV chưa có xu hướng giảm kéo theo ô nhiễm môi trường vì rác thải bao gói thuốc BVTV, hiện tượng phơi nhiễm ở một số vùng nông thôn đã ở mức báo động, không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến sản phẩm nông sản mà ảnh hưởng đến môi trường đất, nước và gián tiếp ảnh hưởng đến các loài cá, tôm sinh sống trên đồng ruộng.
Không chỉ chịu tác động của thuốc BVTV, việc sử dụng phân bón vô cơ không hợp lý về chủng loại, liều lượng, thời gian bón và phương thức bón cho cây trồng đang gây ảnh hưởng không nhỏ đến môi trường và cây trồng. Do tình trạng lạm dụng phân bón vô cơ trong thời gian gần đây khiến đất bị chai cứng, giữ nước kém và độ màu mỡ của đất giảm.
Để tiêu diệt sâu bọ, kích thích cây trồng sinh trưởng phát triển tốt rất cần đến thuốc BVTV, thuốc kích thích tăng trưởng, tuy nhiên, sử dụng loại thuốc gì, mức độ ngang đâu và cách thức sử dụng như thế nào cho hợp lý, nằm trong ngưỡng cho phép không chỉ đòi hỏi ý thức của người trực tiếp sản xuất mà còn cần sự vào cuộc của nhà quản lý, nhà khoa học.
Khi thực phẩm bẩn luôn “rình rập”, đe dọa đến sức khỏe, tính mạng người dân, thì mong muốn có được nguồn thực phẩm an toàn cho gia đình là điều mà rất nhiều người quan tâm cho mỗi bữa ăn hàng ngày. Với nhu cầu thiết thực này, nhiều tổ chức, đơn vị, cá nhân đã hình thành những mô hình trồng rau hữu cơ, trồng lúa, hoa màu hạn chế bón phân hóa học, phun xịt thuốc BVTV… và cho ra sản phẩm nông sản an toàn. Cái hay của những mô hình trồng rau hữu cơ là tuyệt đối không bón phân hóa học, phun thuốc BVTV mà chỉ bón phân hữu cơ và dùng các loại thảo mộc như tỏi, gừng, ớt giã nhuyễn và trộn với rượu để diệt sâu rầy hoặc dùng phương pháp bẫy đèn, thả chim ăn sâu, trồng hoa dẫn dụ bướm để loại bỏ sâu bệnh. Để kích thích cây tăng trưởng, người trồng dùng đu đủ, chuối và đường trộn đều xay nhuyễn để bơm cho cây. Dù biết rất kỳ công, khó làm, nhưng nếu muốn sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững, an toàn cho môi trường, cho sức khỏe con người thì việc sản xuất nông sản an toàn nên dần phát triển đại trà và cần có cơ chế khuyến khích, kích cầu người nông dân đầu tư áp dụng.
Để từng bước phát triển theo hướng sản xuất nông sản an toàn, Sở Nông nghiệp & PTNT đã đưa ra những giải pháp như: tuyên truyền, hướng dẫn nông dân sử dụng đúng thuốc BVTV trong danh mục được phép sử dụng và theo nguyên tắc "4 đúng"; thu gom, xử lý bao gói đúng cách sau khi sử dụng bằng cách triển khai nhân rộng mô hình xây dựng bể chứa thu gom bao gói thuốc BVTV theo Cơ quan hợp tác phát triển Luxembourg hỗ trợ; xây dựng nhiều mô hình trình diễn về sử dụng thuốc BVTV, quản lý dịch hại tổng hợp cây trồng; ký cam kết bảo vệ môi trường đối với các cơ sở được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện buôn bán thuốc BVTV…
Bài, ảnh: Hoài Nguyên